Danıştay 8. Daire 2020/6065 Esas 2021/3220 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/6065
Karar No : 2021/3220

Kararın Düzeltilmesi İsteminde Bulunan (Davalı): …
Vekili : Av. ...

Karşı Taraf (Davalı) : … Başkanlığı …/…
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : Danıştay Sekizinci Dairesinin 12/02/2020 gün ve E:2016/9025, K:2020/748 sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin kabulü ve mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava, ... Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden 2013 yılında mezun olan davacı tarafından, lisans diplomasına denklik belgesi verilmesi talebiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin … tarihli … sayılı davalı idare işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesi'nce; davacının denklik talebine konu, ... Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden almış olduğu diplomasının uzaktan eğitim programı sonucu düzenlendiği, ülkemizdeki yükseköğretim kurumlarında hukuk alanında uzaktan eğitim programının uygulanmadığı gözönüne alındığında, davacının mezun olduğu bölümün "eğitimin yapıldığı programın benzeri Türk yükseköğretim programına denk" olmak şartını sağlamadığından, denklik başvurusunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık görülmediğinden davanın reddine karar verilmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 7/p maddesinde; yurtdışındaki yüksek öğretim kurumlarından alınmış ön lisans, lisans ve lisansüstü diplomaların denkliğini tespit etmek Yükseköğretim Kurulu'nun görevleri arasında sayılmıştır.
06/11/2010 gün ve 27751 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği'nin "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinin (i) bendinde; derslerin bir kısmının veya tamamının aynı ortamda bulunma zorunluluğu olmaksızın iletişim teknolojileri kullanılarak yapıldığı eğitim programları uzaktan eğitim olarak nitelendirilmiş; 7. maddesinde, "(1) Denklik başvurusunda bulunanlara başvurunun alındığına dair tarih ve sayı içeren alındı belgesi verilir. Başvuruda eksik belgeler var ise tamamlanması istenir.
(2) Yönetmelikte öngörülen belgelerle yapılan diploma denklik başvurusunun ön incelemesi 8 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerindeki hususlara uygunluk yönünden denklik birimi elemanları tarafından yapılır ve bir ön inceleme raporu hazırlanarak Komisyona sevk edilir. Diploma denklik incelemesi Komisyonca 8 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendi, ikinci fıkrası ve 9 uncu maddelerine uygunluk yönünden yapılır. Komisyon tarafından yapılan inceleme sonucu hazırlanan rapor Yükseköğretim Yürütme Kurulunda görüşülerek karara bağlanır." düzenlemesine, 8. maddesinde, "(1) Başvurular aşağıda belirlenen ilkeler çerçevesinde incelenir:
a) Belgelerin asıl ve gerçeğe uygun olup olmadığı, üzerinde kazıntı, silinti ve benzeri tahrifatın bulunup bulunmadığı,
b) Belgelerin başvuran kişiye ait olup olmadığı,
c) Diplomayı veren yükseköğretim kurumunun ve eğitimin yapıldığı programın öncelikle faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca diploma vermeye yetkili bir kurum olarak tanınması, akreditasyon ya da kalite güvencesi kuruluşları tarafından akredite edilmiş olması ve Kurul tarafından tanınması halinde; denkliği talep edilen yükseköğretim programının eğitim düzeyi, mezuniyet için gereken ulusal kredi ve/veya AKTS toplamı, kazanılması gereken bilgi, beceri ve yetkinlik açısından Türk yükseköğretim programına eşdeğer olup olmadığı, Türk yükseköğretiminde aynı veya benzer bir program bulunmuyor ise bu bentte sayılan diğer şartların sağlanması halinde eğitim düzeyi açısından Türk yükseköğretimine eşdeğer olup olmadığı incelenir, unvan kullanılması gerektiği durumlarda Yükseköğretim Kanununun 43 üncü maddesi gereğince inceleme yapılır.
(2) Komisyonca gerekli görülmesi halinde diplomanın uluslararası düzeyde veya ikili anlaşmalarla tanınan bir üniversiteden alınmış olmasına rağmen mezuniyet diploması ve diğer belgelerinin gerçek olup olmadığı, eğitim programının türü, niteliği, düzeyi konusunda başvuru sahibinden, ilgili yükseköğretim kurumundan veya ilgili ülke yetkili makamlarından 4 üncü maddede belirtilen belgeler dışında da bilgi ve belge istenebilir." düzenlemesine, 9. maddesinde, "(1) Yapılan inceleme sonucunda;
a) Diplomanın alındığı kurumun ilgili ülke makamları ve YÖK tarafından tanınmış bir kurum olduğu, eğitimin yapıldığı programın benzeri Türk yükseköğretim programına denk olduğu, eğitim düzeyi ve öğrenim alanı açıkça tespit edilenlere mezun olduğu düzeye göre ön lisans denklik belgesi, lisans denklik belgesi veya yüksek lisans denklik belgesi verilir.
b) ÖSYS Kılavuzunda yer alan yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarının kılavuzda yer alan programlarına Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yerleştirilen öğrencilerin alacakları diplomalara 8 inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri uyarınca yapılacak inceleme sonucunda denklik belgesi verilir.
c) Mezun olunan lisans programının Türkiye’deki eşdeğer programa göre alınması zorunlu görülen derslerinde eksiklik tespit edilenlere; Türkiye’deki bir üniversitede tamamlama eğitimine tabi tutularak bu dersleri almaları ve başarılı olduğunu belgelemeleri halinde denklik belgesi verilir.
Tamamlama eğitimine katılmak isteyen öğrencilerin hangi üniversitelerde bu eğitimi alacakları, tamamlama eğitiminin süresi ve öğrencinin almak zorunda olduğu dersler Komisyonca belirlenir. Bu amaçla gerektiğinde konunun uzmanı kişilerden oluşan alt komisyonlar kurulabilir.
ç) Mezun olunan lisans programının eğitim düzeyi ve içeriğinin yeterli bulunmaması durumunda, başvuru sahibi usul ve esasları Kurul tarafından belirlenen seviye tespit sınavına tabi tutulur.
1) (Değişik:RG-19/2/2013-28564) Seviye tespit sınavı öğrenim süresince kazanılması gereken en az bilgi düzeyinin tespitine yönelik olup, başarılı olabilmek için gereken asgari puan Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenir. Seviye tespit sınavları ihtiyaç durumuna göre Yükseköğretim Kurulunca belirlenecek üniversitelerin ilgili birimleri veya ÖSYM tarafından, Yükseköğretim Kurulunca belirlenen tarihlerde ve yılda en az bir kez yapılır.
2) Hukuk, tıp doktorluğu, diş hekimliği, mühendislik ve öğretmenlik alanında hangi ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarından alınan diplomaların denklik işleminin seviye tespit sınavında başarılı olma şartı aranmadan yapılacağı Genel Kurul tarafından belirlenerek resmi internet sitesinde ilan edilir.
...
e) Yapılan inceleme sonucu denkliği talep edilen yükseköğretim programının Türk yükseköğretim programına eşdeğer görülmemesi halinde diploma denklik talebi, gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilir." düzenlemesine, 10. maddesinde de, "(1) Uzaktan eğitim programlarından alınan diplomalar; diplomayı veren yükseköğretim kurumunun ve eğitimin yapıldığı programın öncelikle faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca diploma vermeye yetkili bir kurum olarak tanınması, akreditasyon ya da kalite güvencesi kuruluşları tarafından akredite edilmiş olması ve Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınmış bir kurum olması, bir üst eğitime girişte kabul edilmesi, program kredi toplamının o ülkedeki eşdeğer örgün öğretim programı kredi toplamına uygun olması, örgün öğretimde belirlenen program kazanımları ile aynı programın uzaktan öğretiminin program kazanımlarının uyarlı olması ve uzaktan eğitim programının ölçme ve değerlendirme sisteminin denetlenebilir nitelikte olması, yurtdışında yapılan uzaktan eğitimin Türkçe olmaması, eğitimin yapıldığı programın benzeri Türk yükseköğretim programına denk olması, eğitim düzeyi ve öğrenim alanının açıkça tespit edilmesi şartları aranarak, bu Yönetmelik hükümlerine göre değerlendirildikten sonra kabul edilir veya reddedilir." düzenlemesine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; ... Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne 2006-2007 eğitim-öğretim yılında kayıt yaptırıp örgün eğitim alan, 2007-2008 eğitim öğretim döneminden itibaren CAVEJ programıyla eğitimine devam eden ve 2013 yılında mezun olan davacı tarafından, lisans diplomasına denklik belgesi verilmesi talebiyle 03/04/2014 tarihinde davalı idareye yaptığı başvurunun, davacının uzaktan eğitim olarak "Hukuk" alanında almış olduğu diplomasının Türkiye'de karşılığı bulunmadığından bahisle reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davalı tarafından CAVEJ programının uzaktan eğitim olduğuna ilişkin iddiasına dayanak olarak sunduğu ERİC/NARIC Merkezi tarafından gönderilen e-posta cevabı, ilgili Üniversitede eğitim almış dava dışı şahsın programı uzaktan eğitim olarak değerlendirdiği dilekçesi ve ... bilgileri, esas alınarak işlemin tesis edildiği açıktır.
Bu durumda, davacının diplomasında da uzaktan eğitim aldığına ilişkin bir ibare görülmediğinden; davalı tarafından CAVEJ programı ile örgün eğitim arasındaki öğrenimin içeriğine ve yöntemine ilişkin farklılıklar, yapılan sınavların örgün eğitimden farklı olup olmadığı, yazılı-sözlü sınavlara ve/veya derslerin bir kısmına fiilen katılım gerekip gerekmediği, ders notlarının CD kayıtları ve yazılı dokümanlarla öğrencilere sunulmasıyla cumartesi günleri fiili katılımla gerçekleştirilen derslerin eğitimin nitelendirilmesine etkisi gibi hususlar araştırılarak değerlendirilmeden tesis edilen işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, karar düzeltme talebinin kabulüne, ... İdare Mahkemesinin … tarihli E:… K:… sayılı kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan mahkemeye gönderilmesine, 16/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.