
Esas No: 2018/3325
Karar No: 2021/3400
Karar Tarihi: 17.06.2021
Danıştay 10. Daire 2018/3325 Esas 2021/3400 Karar Sayılı İlamı
T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2018/3325
Karar No : 2021/3400
DAVACILAR : 1- …
…
…
50- …
VEKİLLERİ : Av. …
DAVALI : … Bakanlığı
(… Bakanlığı)
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU : 10/02/2018 tarihli ve 30328 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliği"nin; "Amaç ve Kapsam" başlıklı 1. maddesinde yer alan "Kılavuz Kaptanların" ibaresinin, "Tanımlar" başlıklı 3. maddesi, 1. fıkrası, (hh), (ıı), (ii) bentleri ile aynı Yönetmeliğin 69., 70., 71., 72., maddelerinin, 73. maddesi, 2. fıkrasının ve Geçici 2. maddesinin iptali istenilmektedir.
DAVACILARIN İDDİALARI : Yönetmelikle eskiden iki farklı Yönetmelik olarak düzenlenen kılavuz kaptanlar ile gemiadamlarının tek bir Yönetmelikte düzenlendiği, Yönetmeliğin dayanaklarından STCW anlaşmasının gemiadamlarına yönelik olduğu, kılavuz kaptanlarla ilgili hüküm içermediği, kılavuz kaptanların gemi personeli olmadığı, çok daraltılarak farklı uzmanlık alanları ile düzenlenmesinin karışıklığa yol açacağı, kılavuz kaptanlara ilişkin düzenlemelerin Anayasanın çalışma ve sözleşme hürriyeti hükümlerine aykırı olduğu, Yönetmeliğin daha vasıfsız kılavuz kaptanların görev yapmasına neden olacağı, 70. maddede genel kılavuz kaptan belgesi söz konusu olduğu, bunun kılavuz kaptanların belli bir bölgeye özgü eğitilme, yetiştirilme ilkelerine aykırı olduğu, kazanılmış hakların korunmaması nedeniyle Geçici 2. maddenin hukuka aykırı olduğu, 69/2. maddesinin kılavuz kaptanların yetersiz yetişmesine neden olacağı, her sene ocak ayının beklenmesinin ihtiyaca cevap vermeyeceği, kılavuz kaptan açığı oluşacağı, 70. maddesindeki acil ve beklenmeyen durumların belirsiz olduğu, teşkilatların kendilerinin seçmediği kılavuz kaptanların staj yaptıktan sonra nerede istihdam edilip edilmeyeceğinin belli olmadığı, bu zorunluluğun yasal dayanağı olmadığı, görev başı eğitimlerinin önemli ölçüde azaltıldığı, yeterli tecrübe kazanamayacakları, deniz kazalarının artacağı, mevcut kişiler için İngilizce şartını 2 yıl içinde sağlanmasının istenmesinin kazanılmış hakların ihlali olduğu, kılavuz kaptanlık temel eğitimi, görev başı eğitim hizmet defteri, bonservis gibi eski yönetmelikte olan hususların düzenlenmemesinin eksiklik olduğu ileri sürülmektedir.
DAVALININ SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile kuruluş, görev, yetki ve sorumluluklarının düzenlendiği, Kanun Hükmünde Kararnamenin 9. ve 28. maddelerinin Yönetmeliğin dayanaklarından olduğu, kılavuzluk ve römorkaj hizmetlerine ilişkin usul ve esasları belirlemek, bu hizmetleri vermek ve verebilecekleri yetkilendirmek ve denetlemek hususlarında Bakanlığa yetki verildiği, iptali istenen maddelerin idarenin düzenleme ve takdir yetkisi kapsamında yer aldığı, Uluslararası Denizcilik Örgütü'nün A.960 sayılı kararının üye ülkeler için tavsiye niteliğinde olduğu uluslararası bir anlaşma olmadığı, getirilen düzenlemeler ile mesleğini iyi bilen kılavuz kaptanlar yetiştirilmesinin amaçlandığı, kılavuz kaptanların mesleklerinin niteliği gereği İngilizceyi iyi seviyede bilmelerinin gerektiği, mevcut kılavuz kaptanlar için 2 yıllık bir geçiş süreci verildiği ileri sürülerek söz konusu Yönetmelik hükümlerinde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Dava konusu Yönetmeliğin 71. maddesinin 6. fıkrasının iptaline, Geçici 2. maddesinin 2. fıkrası yönünden karar verilmesine yer olmadığına ve diğer maddeler yönünden ise davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : 10/02/2018 tarihli ve 30328 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliği"nin; "Amaç ve Kapsam" başlıklı 1. maddesinde yer alan "Kılavuz Kaptanların" ibaresinin, "Tanımlar" başlıklı 3. maddesinin 1. fıkrasının (hh), (ıı), (ii) bentleri ile aynı Yönetmeliğin 69., 70., 71., 72., maddelerinin, 73. maddesinin 2. fıkrasının ve Geçici 2. maddesinin iptali istenilmektedir.
Anayasanın 124. maddesinde, Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkarabilecekleri hükme bağlanmıştır.
Dava konusu Yönetmeliğin "Dayanak" başlıklı 3. maddesinde, "Bu Yönetmelik, 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b), (c), (d), (f) ve (k) bentleri ile 28 inci maddesine ve 20/4/1989 tarihli ve 3539 sayılı Kanun ile uygun bulunan Gemi Adamlarının Eğitim, Belgelendirilme ve Vardiya Standartları Hakkında Uluslararası Sözleşmeye dayanılarak hazırlanmıştır." düzenlemesi yer almaktadır.
Dava konusu Yönetmeliğin yayım tarihi itibariyle yürürlükte olan 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 9'uncu maddesinin 1. fıkrasında;
"b) Deniz ve içsular ulaştırması alanında liman, iskele veya kıyı yapısı işletmecisi ile gemi işletmecisi, organizatör, acente, komisyoncu ve benzeri faaliyette bulunanların hizmet esasları, mali yeterlik ve mesleki saygınlık şartlarını belirlemek, bunları yetkilendirmek ve denetlemek.
c) Deniz ve içsular ulaştırması alanında hizmet üretenler ile hizmetten yararlananların hak, yükümlülük ve sorumluluklarını belirlemek.
d) Deniz ve içsular ulaştırması alanında liman, iskele veya kıyı yapısı işletmecisi ile gemi işletmecisi, organizatör, acente, komisyoncu ve benzeri faaliyette bulunanlar ile gemi adamları başta olmak üzere bu işlerde çalışanların mesleki yeterlik şartlarını belirlemek, bununla ilgili eğitim vermek veya verdirmek, sınav yapmak veya yaptırmak ve bunları yetkilendirmek ve denetlemek.
f) Gemi adamlarının sicilinin tutulmasına ilişkin usul ve esasları belirmek ve bunların sicilini tutmak
k) Türk kıyılarında faaliyet gösteren liman, iskele ve benzeri kıyı yapılarına yanaşacak gemiler ile Türk boğazlarını kullanacak gemilere verilecek kılavuzluk ve römorkaj hizmetlerine ilişkin usul ve esasları belirlemek, bu hizmetleri vermek veya verebilecekleri yetkilendirmek ve denetlemek" hükmü,
Aynı Kanun Hükmünde Kararnamenin 28'inci maddesinin 2. fıkrasında ise; "7 ila 12'nci maddelerde düzenlenen Bakanlık hizmet birimleri sorumluluk alanlarıyla ilgili olarak hazırladıkları ve Resmi Gazetede yayımlanmak suretiyle yürürlüğe konulan Bakanlık idari düzenlemelerinde, bu düzenlemeleri ihlal edecek hizmet üretenler ile hizmetten yararlananlar için;
a) (Değişik: 12/7/2013-6495/73 md.) Hangi hâllerde uygulanacağını açıkça belirtmek kaydıyla; uyarma, geçici faaliyet durdurma ve yetki iptali şeklinde idari müeyyideler öngörmek ve ihlal edenlere belirlenen idari müeyyideleri uygulamakla görevli ve yetkilidirler." hükmü yer almaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, düzenleme ile kılavuzluk ve römorkaj hizmetlerine ilişkin usul ve esasları belirlemek, bu hizmetleri vermek ve verebilecekleri yetkilendirmek ve denetlemek hususlarında Bakanlığa yetki verildiği, iptali istenen maddelerin idarenin düzenleme ve takdir yetkisi kapsamında yer aldığı, Uluslararası Denizcilik Örgütü'nün A.960 sayılı kararının üye ülkeler için tavsiye niteliğinde olduğu uluslararası bir anlaşma olmadığı, getirilen düzenlemeler ile mesleğini iyi bilen kılavuz kaptanlar yetiştirilmesinin amaçlandığı, kılavuz kaptanların mesleklerinin niteliği gereği ingilizceyi iyi seviyede bilmelerinin gerektiği, mevcut kılavuz kaptanlar için 2 yıllık bir geçiş süreci verildiği de görülmektedir.
Dava konusu edilen Yönetmeliğin 71. maddesinin 6. fıkrası ile idari tedbiri gerektiren eylemler sayılmış ve devamında Gemiadamları Disiplin Komisyonunun alacağı tedbirler hüküm altına alınmıştır.
Gemiadamları Yönetmeliği kapsamında kurulan Gemiadamları Disiplin Komisyonu’nun işleyişi ile gemiadamlarına ve denizcilik alanında faaliyet gösteren kılavuz kaptan, deniz trafik operatörü, denizci eğitimci ve profesyonel sualtıadamlarına uygulanacak idari yaptırımlara ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla düzenlenen “Gemiadamlarına Uygulanacak İdari Yaptırımlara İlişkin Yönerge” Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Deniz ve İç sular Düzenleme Genel Müdürlüğü’nün 20.01.2017 tarih ve E.5454 Sayılı yazısı ile yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Yönerge ile; - Gemiadamları Disiplin Komisyonu, İşleyişi ve Görevleri, - Gemiadamları Disiplin Komisyonu Görevleri, - Gemiadamları Disiplin Komisyonunun Çalışması, - Gemiadamlarına Uygulanacak İdari Yaptırımlar, - Cezai Kovuşturma ile Disiplin Kovuşturmasının Bir Arada Yürütülmesi, - Sahte ve Geçersiz Belge Kullanımı. konuları düzenlenmiştir. Yönerge düzenlemesi çerçevesinde öncelikle gemiadamı kusurunun Gemi Kaptanı tarafından veya gemi denetimi esnasında tespit edilen kusurların Liman Başkanlığı tarafından Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Deniz ve İç sular Düzenleme Genel Müdürlüğü’ne (“İdare”) bildirimi esas alınmıştır. Buna göre gemi adamının şikâyete konu kusuruna ilişkin araştırma Gemi Kaptanı tarafından yapılacak, konu ile ilgili tüm bilgi, ifade ve tutanaklar kusurlu gemiadamının imzası ve olay tarihi ile jurnale kaydedilecektir ve bu belgeler önce elektronik posta yoluyla ardında da belge asılları posta yoluyla İdareye gönderilecektir. Jurnale işlendiği tarih itibariyle üç ay içerisinde İdareye bildirilmeyen durumların değerlendirmeye tabi tutulmayacağı Yönerge ile belirtilmiştir. Gemiadamı kusuruna ilişkin şikâyet alan İdare, ilgili gemiadamına yazılı savunmasını ibraz etmesi için bir aylık süre verir. Bu süre içinde yazılı savunmasını sunmayan gemiadamına savunmasının alınması için tekrar süre verilmez. Sürenin sonunda şikâyete ilişkin belgeler gemiadamının konuya ilişkin yazılı savunması ile birlikte dosyalanır ve inceleme için yedi üyeden oluşan Komisyon toplantıya çağırılır. Gerekli görülmesi halinde ilgililerin ifadesinin alınması için bir Komisyon toplantısı daha düzenlenebilir. Gemiadamları Yönetmeliği Ek Madde 10 çerçevesinde düzenlenmiş olan Gemiadamları Disiplin Komisyonu’nun görevi şikâyete konu gemiadamının davranışlarını gösteren dosya içeriğini inceleyerek, incelemeye muhatap gemiadamının savunmasını da değerlendirdikten sonra hangi idari yaptırımın uygulanacağına dair tavsiyesini içeren raporunu otuz gün içinde İdareye sunmaktır. Yönergenin 10. Maddesi gemiadamlarına ne çeşit idari yaptırımların uygulanacağını belirtmiştir. Burada sayılan idari yaptırımlar arasında ihtar, yeterlik belgesinin 6 aya kadar askıya alınması, yeterlik belgesinin bir alt yeterliliğe indirilmesi ve yeterlik belgesinin iptali veya ilgilinin denizde çalışmaktan men edilmesi başlıklı yaptırımlar yer almaktadır. Yönetmelik hangi kusurlu davranış karşısında hangi idari yaptırımların uygulanacağını sıralamışsa da bu sıralanan haller tahdidi değildir ve bu Yönergede belirtilmeyen hallerin ortaya çıkması durumunda da Komisyon, bahsi geçen idari yaptırımlardan birinin uygulanmasına karar verebilir. Komisyonda incelenen şikâyete tabi davranışlar arasında Bakanlıkça yeterlik veya uygunluk onay belgesi verilmiş gemiadamlarının Türk veya yabancı bayraklı gemilerdeki hizmetleri sırasında, ulusal veya uluslararası mevzuata uygunsuz davranışları da dahil mesleki yetersizlikleri, disiplinsizlikleri, denizcilik örf ve adetlerine, teamüllere, denizcilik terbiyesine ve çalışma disiplinine uygun olmayan davranışları ile görevi ihmalleri veya kasıtlı kötü davranışları sayılmaktadır. Yönerge çerçevesinde sahte ve geçersiz belge kullanımı ayrıca düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye göre Yönetmelikte geçen her türlü gemiadamı yeterlik belgesi, uzmanlık belgesi, belge kanıtı, gemiadamı cüzdanı, uygunluk onay belgesi ve eğitim belgelerini sahtecilik yolu ile elde ettiği anlaşılan Türk gemiadamlarının bu belgeleri iptal edilir, yabancı uyruklu gemiadamlarının ise belgelerine el konularak ilgili İdareye bildirimde bulunulur. Aynı şekilde, belgeleri askıya alınmış olmasına rağmen gemide görev aldığı tespit edilen gemiadamlarının da belgeleri iptal edilir ve iki yıl boyunca Yönetmelik kapsamında haklarında hiçbir belge düzenlenmez. Bu konuda kendileri hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunulacağı gibi bu davranışları Komisyon tarafından incelemeye alınarak konuya ilişkin rapor ayrıca İdareye sunulur. Yönerge düzenlemesine göre bir husustan dolayı bir gemiadamı aleyhinde ceza davası açılmış olması aynı gemiadamı hakkında aynı husus çerçevesinde disiplin kavuşturmasına başlanmasına engel teşkil etmez. Aynı şekilde gemi adamının söz konusu ceza davası çerçevesinde mahkûm olması ya da olmaması disiplin cezası uygulanmasına engel olmaz. Buna ek olarak bir takvim yılı içerisinde yeterlik belgesinin askıya alınmasını gerektiren kusurlardan birini tekrar işleyen gemiadamı için askıya alma süresi iki kat artırımlı olarak uygulanacağı; ihtar cezasını gerektiren kusurlar hariç aynı ihlali üç kez tekrar edenlerin İdare tarafından verilen bütün belgelerinin iptal edileceği, bir takvim yılı içinde iki defa ihtar cezası alan gemiadamlarının yeterlik belgelerinin altı ay süreyle askıya alınacağı Yönerge ile ayrıca düzenlenmiştir.
Yönetmelik ile disiplin sürecine ilişkin bu işleyişe dayanak oluşturulmuştur.
Dava konusu düzenlemeler bu haliyle dayanağı mevzuata ve amaçlarına aykırı bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince duruşma için taraflara önceden bildirilen 17/06/2021 tarihinde, davacı vekili Av. …'ın ve davalı idare vekili Av. …'ın geldiği, Danıştay Savcısının hazır olduğu görülmekle, açık duruşmaya başlandı. Taraflar vekillerine usulüne uygun olarak söz verilerek dinlendikten ve Danıştay Savcısının düşüncesi alındıktan sonra taraflara son kez söz verilip, duruşma tamamlandı. Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Bakılan dava, 10/02/2018 tarihli ve 30328 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliği"nin; "Amaç ve Kapsam" başlıklı 1. maddesinde yer alan "Kılavuz Kaptanların" ibaresinin, "Tanımlar" başlıklı 3. maddesi, 1. fıkrası, (hh), (ıı), (ii) bentleri ile aynı Yönetmeliğin 69., 70., 71., 72., maddelerinin, 73. maddesi, 2. fıkrasının ve Geçici 2. maddesinin iptali istemiyle açılmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE:
İlgili Mevzuat:
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 124. maddesinde, Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerinin kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkarabilecekleri hükme bağlanmıştır.
Dava konusu Yönetmeliğin "Dayanak" başlıklı 3. maddesinde, "Bu Yönetmelik, 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b), (c), (d), (f) ve (k) bentleri ile 28 inci maddesine ve 20/4/1989 tarihli ve 3539 sayılı Kanun ile uygun bulunan Gemi Adamlarının Eğitim, Belgelendirilme ve Vardiya Standartları Hakkında Uluslararası Sözleşmeye dayanılarak hazırlanmıştır." düzenlemesi yer almaktadır.
Dava konusu Yönetmeliğin yayım tarihi itibariyle yürürlükte olan 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 9'uncu maddesinin 1. fıkrasında;
"b) Deniz ve içsular ulaştırması alanında liman, iskele veya kıyı yapısı işletmecisi ile gemi işletmecisi, organizatör, acente, komisyoncu ve benzeri faaliyette bulunanların hizmet esasları, mali yeterlik ve mesleki saygınlık şartlarını belirlemek, bunları yetkilendirmek ve denetlemek.
c) Deniz ve içsular ulaştırması alanında hizmet üretenler ile hizmetten yararlananların hak, yükümlülük ve sorumluluklarını belirlemek.
d) Deniz ve içsular ulaştırması alanında liman, iskele veya kıyı yapısı işletmecisi ile gemi işletmecisi, organizatör, acente, komisyoncu ve benzeri faaliyette bulunanlar ile gemi adamları başta olmak üzere bu işlerde çalışanların mesleki yeterlik şartlarını belirlemek, bununla ilgili eğitim vermek veya verdirmek, sınav yapmak veya yaptırmak ve bunları yetkilendirmek ve denetlemek.
f) Gemi adamlarının sicilinin tutulmasına ilişkin usul ve esasları belirmek ve bunların sicilini tutmak
k) Türk kıyılarında faaliyet gösteren liman, iskele ve benzeri kıyı yapılarına yanaşacak gemiler ile Türk boğazlarını kullanacak gemilere verilecek kılavuzluk ve römorkaj hizmetlerine ilişkin usul ve esasları belirlemek, bu hizmetleri vermek veya verebilecekleri yetkilendirmek ve denetlemek" hükmü,
Aynı Kanun Hükmünde Kararnamenin 28'inci maddesinin 2. fıkrasında ise; "7 ila 12'nci maddelerde düzenlenen Bakanlık hizmet birimleri sorumluluk alanlarıyla ilgili olarak hazırladıkları ve Resmi Gazetede yayımlanmak suretiyle yürürlüğe konulan Bakanlık idari düzenlemelerinde, bu düzenlemeleri ihlal edecek hizmet üretenler ile hizmetten yararlananlar için;
a) (Değişik: 12/7/2013-6495/73 md.) Hangi hâllerde uygulanacağını açıkça belirtmek kaydıyla; uyarma, geçici faaliyet durdurma ve yetki iptali şeklinde idari müeyyideler öngörmek ve ihlal edenlere belirlenen idari müeyyideleri uygulamakla görevli ve yetkilidirler." hükmü yer almaktadır.
Dava Konusu Yönetmeliğin İncelenmesi:
Yönetmeliğin Geçici 2. maddesi, 2. fıkrasının incelenmesi:
10/02/2018 tarih ve 30328 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliğinin dava konusu Geçici 2. maddesi, 2. fıkrasının, 19/10/2018 tarih ve 30570 sayılı Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmeliğin 3. maddesi ile yürürlükten kaldırıldığı görüldüğünden, bu kısım yönünden davanın konusuz kaldığı anlaşılmıştır.
Yönetmeliğin 71. maddesi, 6. fıkrasının incelenmesi:
Yönetmeliğin "Kılavuz kaptan yeterliklerinin geçerliliği, yeterliğin askıya alınması ve iptali" başlıklı 71. maddesinin 6. fıkrasında; "İdare, yetkili kılavuzluk teşkilatı, kılavuz kaptanları temsil eden ilgili dernek ve meslek odasının birlikte yapacağı teknik ve idari tahkikat sonucu;
a) İdarenin izni dışında birden fazla yerde görev yaptığı tespit edilen,
b) Meslek ilke ve gerekleri ile mesleki etik sorumluluklarına aykırı hareket eden,
c) Kılavuz kaptanlar ile ilgili meri mevzuatlarda belirtilen hususlara aykırı olarak hareket eden,
ç) Kılavuzluk hizmeti verdiği gemide gözlemleyebildikleri ve geminin seyir, can, mal ve çevre emniyeti ile ilgili risk oluşturan hususları, seyir cihazları ile ilgili arızaları, deniz kazalarını ve denizde meydana gelebilecek kirlilikle ilgili uygunsuzlukları tespit ettiği anda sözlü ve yirmi dört saat içerisinde yazılı olarak ilgili liman başkanlığına bildirmeyen,
kılavuz kaptanların durumu; İdare tarafından değerlendirilerek uygun görülmesi halinde, Gemiadamları Disiplin Komisyonunda incelenir. Komisyonun kararı ve İdarenin onayına göre, ihtar, kınama, yenileme eğitimi alma, yeterlik belgesinin askıya alınması veya iptali idari tedbirlerinden birisi ve 14/4/1925 sayılı ve 618 sayılı Limanlar Kanununa göre cezai işlem uygulanır ve ilgili kılavuz kaptanın siciline işlenir." düzenlemesi yer almaktadır.
Yönetmeliğin 71. maddesinin 6. fıkrasında, kılavuz kaptanlara yönelik idari yaptırımları gerektiren eylemler sayılmış ve bu eylemleri gerçekleştiren kılavuz kaptanların durumunun, İdare tarafından değerlendirilerek uygun görülmesi halinde, Gemiadamları Disiplin Komisyonunda inceleneceği, Komisyonun kararı ve İdarenin onayına göre, ihtar, kınama, yenileme eğitimi alma, yeterlik belgesinin askıya alınması veya iptali idari tedbirlerinden birisinin uygulanacağı belirtilmiştir.
Yönetmeliğin anılan fıkrasında hangi eylemin karşılığında hangi idari tedbirin uygulanacağı gösterilmemiş ve bütün eylemler karşılığı olarak "ihtar, kınama, yenileme eğitimi alma, yeterlik belgesinin askıya alınması veya iptali" gibi idari tedbirlerden birisinin uygulanacağı belirtilerek komisyon ve idareye geniş bir takdir yetkisi verilerek hukuki güvenlik ve belirlilik ilkelerine aykırı bir düzenleme getirilmiştir.
Nitekim aynı Yönetmeliğin "Gemiadamlarına ilişkin idari tedbirler" başlıklı 65. maddesinde, gemiadamlarına uygulanacak olan idari yaptırımlarla ilgili olarak hangi idari yaptırımın hangi eylemler karşılığında verileceğinin açık bir şekilde düzenlendiği görülmektedir.
Bu nedenle, Yönetmeliğin 71. maddesi, 6. fıkrasında yer alan düzenlemede hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Yönetmeliğin dava konusu diğer maddelerinin incelenmesi:
Gemiadamları ve kılavuz kaptanların yeterlikleri, eğitimleri, sınavları, belgelendirilmeleri, sağlık durumları, elektronik kayıt işlemleri, vardiya tutmalarına ilişkin kuralları ve disiplin işlemleri ile gemiadamlarına ilişkin denizcilik eğitimi veren kurum ve kuruluşlara yönelik idari yaptırımları düzenlemek amacıyla yayımlanan Gemiadamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliğinin "Kılavuz Kaptan Yeterlilikleri ve İdari Tedbirler" başlıklı altıncı kısımının 69. maddesinde kılavuz kaptanlık için gerekli şartların sayıldığı, 70. maddesinde sınav ilanı, başvuru ve staja ilişkin hususların belirtildiği ve 71. maddesinde ise yeterlik yenilemeleri ve idari tedbirlerin düzenlendiği görülmektedir.
Denizcilik mesleğinde önemli görevleri bulunan kılavuz kaptanların bu alandaki uluslararası geçerli dil olan ingilizceyi iyi seviyede bilmelerinin gerektiğinde kuşku yoktur. Özellikle kılavuz kaptanların yabancı gemilere de hizmet verdikleri göz önünde bulundurulduğunda, ingilizceyi iyi seviyede bilmelerinin, gemilerin seyir, can, mal ve çevre emniyeti hususlarında görevlerini eksiksiz bir şekilde ifa etmelerine katkı sağlayacağı açıktır. Ayrıca kılavuz kaptanların verdikleri hizmetin niteliği dikkate alındığında Yönetmelikte kılavuz kaptanlık için belirli şartların sağlanmasının aranmasında, sınav ilanı, başvuru ve staja ilişkin hususların düzenlenmesinde hukuka aykırı bir yön görülmemiştir.
Bu nedenlerle, dava konusu düzenlemelerin Yönetmeliğin dayanağı olarak gösterilen ve yukarıda yer verilen Kanun Hükmünde Kararname hükümleri çerçevesinde incelenmesinden, idareye verilen düzenleme yetkisi çerçevesinde getirildiği, kamu yararına ve hukuka aykırılık taşımadığı kanaatine varılmaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Yönetmeliğin Geçici 2. maddesi, 2. fıkrası yönünden KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2. Yönetmeliğin 71. maddesi, 6. fıkrasının İPTALİNE,
3. Dava konusu diğer maddeler yönünden DAVANIN REDDİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin 1/2'si olan … TL'nin davacı üzerinde bırakılmasına, yargılama giderinin 1/2'si olan … TL'nin ise davalı idareden alınarak davacılara verilmesine,
5. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen … TL vekâlet ücretinin davacılardan alınarak davalı idareye verilmesine, …TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacılara verilmesine,
6. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacılara iadesine,
7. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere, 17/06/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.
