15. Hukuk Dairesi 2017/410 E. , 2017/2045 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat... ... ile davalı vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, muhtelif tarihli sözleşmeler uyarınca ..., ..., ... ile ..."de yapımı kararlaştırılan yürüyen merdiven, bant ve asansörlerin paslanmaz çelik malzemesinin satımı ve montajı işinden kaynaklanan malzemeye ilişkin fazla ödemenin istirdadı istemiyle açılmış, mahkemece hukuki yarar yokluğundan davanın reddine dair verilen hüküm Dairemizce bozulmuş, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz olunmuştur.
Davacı vekili, müvekkili şirket ile davalı arasında, muhtelif tarihlerde yapılan sözleşmeler ile metro ve havalimanı projelerinde kullanılmak üzere paslanmaz çelik kaplama satın alındığını, bu kaplamaların sözleşmelerde kararlaştırılan işlerde davalı tarafından montajının yapıldığını, paslanmaz çelik kaplamalarının tamamının bedelinin davalıya ödendiğini, davalı şirketin bedeli ödenen paslanmaz çelik kaplamalarının bir kısmını kullandığı halde, tamamını kullanmış gibi fatura edilmesi nedeniyle zarara uğradıklarını ileri sürerek, fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasını ve haksız tahsil edilen 6925,363 m2 ürünün toplam bedeli olan 429.109,89 Euro ile 278.576,00 ABD Doları karşılığı ....323.060,950 TL"nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili ise, alacağın zamanaşımına uğradığını, ayrıca, iddianın banliyo, ... ve metro istasyonlarında kullanılan kaplama bedellerinden fazla ödenenlerin iadesine ilişkin olup, taraflar arasında değişik hükümleri içeren iki tip sözleşme mevcut olduğunu, sözleşmelerden .... tip olanında, .... maddesine göre, şirket (davacı) yapılacak işlerin yerini sahada röperleri ile taşerona gösterecek ve ölçümünü verecektir, .... tip sözleşmenin ... ve .... tip sözleşmenin .... maddesine göre "şirket, gerek gördüğü durumda işi başkasına yaptırabileceğini, devreye alma ve
geçici kabul yapılmadan ödemenin yapılamayacağının kararlaştırıldığını, taşeronun (davalının) teslim aldığı malzeme ile ilgili çıkış fişlerini işaretleyip şirkete vermek zorunda olup, aksi halde kendisine ödeme yapılamayacağı”, hükmü bulunduğunu ve sözleşmelerde ödeme şartlarını düzenleyen maddelerde malların şantiyeye teslimi halinde ödemelerin yapılacağının kararlaştırıldığını, tüm malların davacıya teslim edildiğini, montaj işini kendilerinin yaptığını, eksik teslim veya montaj iddiasının doğru olmadığını, kaldı ki, davacının yürüyen merdivenleri birbirine bitiştirip bazen de duvara monte etmesi nedeniyle montajlamada m2 eksiğinin tamamen projeden ve davacıdan kaynaklandığını, asıl edimin malzemenin tedariki olup, kaplama malzemesinin montajlanmasının yan edim olduğunu, böylelikle işin tamamlandığını ve faturalara da itiraz edilmediğinden fatura münderecatının kesinleştiğini, davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.
Mahkemece, davanın, taraflar arasında düzenlenen sözleşmelerde hakediş bedelinin yapılan imalata göre ödeneceği kabul edildiği, kesilen faturalara ilişkin hiçbir ihtirazı kayıt koymadan kayıtlara alındığı ve eksik imalât ve montajdan dolayı davalının elinde kalan malların tespitine ilişkin kanıt bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Taraflar arasında değişik tarihlerde ve dava dışı iş sahibine ait metro, banliyo ve ... gibi muhtelif yerlerde yürüyen merdiven, bant ve asansör imalâtında kullanılmak üzere malzeme alım satımı ve montajı konusunda eser sözleşmesi ilişkisi kurulduğu uyuşmazlık konusu değildir. Davacı yüklenici, davalı ise taşerondur. Davalı taşeron paslanmaz çelik malzemeyi imal edip, montajını yapma işini üstlenmiştir. Öte yandan davalı taşeron tarafından yapılan imalâtlarla ilgili faturaların düzenlenerek davacıya verildiği ve ödemelerin de yapıldığı uyuşmazlık konusu değildir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık işin noksan yapılıp yapılmadığı ve fatura edildiği halde montajdan kalan malzemelerin davacıya teslim edilip edilmediği konusunda toplanmaktadır. Davalı taşeron bir kısım montajın proje değişikliği nedeniyle azaldığını da kabul etmektedir. Taraflar arasında imzalanan muhtelif tarihli sözleşmelerde malzemelerin kimin tarafından temin edileceği konusunda farklı hükümler mevcut ise de; uygulamada davalı alt taşeron tarafından imal ve temin edildiği ve montajının yapıldığı anlaşılmaktadır. Davalı taraf savunmasında, malzemelerin montajdan önce davacıya teslim edildiğini ve proje değişikliği sebebi ile kararlaştırılan imalâttan daha az imalât yapıldığını savunmuş ve sözü edilen artan malzemelerin esasında davacının elinde olduğunu bildirmiştir. Oysa az yukarıda açıklandığı üzere malzemelerin taşeron tarafından temin edilip iş sahasına getirildiği anlaşılmakta olup, montajdan önce davacıya teslim edildiğine dair savunmasını kanıtlayamamıştır. Bu nedenle hükme esas alınan bilirkişi raporu ve ek raporunun yeterli olduğundan sözedilemez.
Bu nedenlerle mahkemece yapılacak iş; az yukarıda açıklanan hususlar gözönünde tutulmalı, bu doğrultuda değerlendirme yapılmalı, davalı tarafından artan malzemelerin teslimi kanıtlanamadığından iadesi gereken malzeme (fire vs. unsurlar gözetilerek) asıl yüklenici ve idare kayıtlarından da yararlanılmak suretiyle gerektiğinde keşif yapılmak suretiyle davalı tarafından yapılan imalata göre iadesi gereken malzeme bedeli bulunmalı, alınacak raporlara itirazlar değerlendirilmeli ve hasıl olacak sonucu uygun karar verilmelidir.
Eksik inceleme ve hatalı değerlendirmeyle karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, ....480,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davalıdan alınarak ..."daki duruşmada vekille temsil olunan davacıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren ... gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine ....05.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.