15. Hukuk Dairesi 2016/2438 E. , 2017/2042 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalılar vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekilleri Avukat ... ... ve Avukat ... ... ile davalılar vekili Avukat ... ... geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kabulüne dair verilen hüküm, davalılar vekilince süresinde temyiz edilmiştir.
...-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
...-Davalıların diğer temyiz itirazlarına gelince;
Davacı yüklenici imzası taşıyan 02.09.2013 tarihli sözleşmenin konusunun, G21B01A2D pafta 107 ada ... parselde kayıtlı 34,143.61 m2 yüz ölçümlü arsa üzerine inşa edilecek olan yaklaşık 150.000 m2 toplam inşaat alanlı (Ticaret + Hizmet) fonksiyonlu konut + dükkanlar ve diğer tesislerden oluşan yapı kompleksine ilişkin tüm mimari projelerle bu projeye ait statik, mekanik ve elektrik konsept, avan, uygulama projesi, keşif ve teknik şartnamelerinin anahtar teslimi şekilde hazırlanması ve hazırlatılması işi olduğu, sözleşmenin işin kapsamı başlıklı .... maddesine göre de yüklenici tarafından proje çalışmaları kapsamında verilecek hizmetlerin mimari projeleri, statik (taşıyıcı sistem) projeleri, elektrik projeleri ve mekanik projeleri olduğu belirlenmiştir. Sözleşmenin bedeline ilişkin ............ maddesine göre .... maddede belirtilen mimari proje işi için 650.000 USD, statik taşıyıcı sistem tasarımı işi için 325.000 USD, elektrik uygulama projeleri işi için 162.500 USD ve mekanik uygulama projeleri işi için 162.500 USD olmak üzere toplam sözleşme bedelinin ....300,000 USD+KDV olarak belirlendiği, aynı maddede mimari proje bedeli ödeme listesinin kısımlara bölündüğü buna göre, avans (vazgeçme akçesi) işin %... "u olup 65.000 USD, ön çalışma ve ön proje işin %..."si olup 130.000 USD, kesin proje işin %..."si olup 130.000 USD, uygulama projesi işin %30"u olup 195.000 USD, sistem kesitleri işin %..."u olup 65.000 USD ve detaylar işin %..."u olup 65.000 USD olmak üzere işin %100"ü 650.000 USD olarak belirtilmiştir. Davalılardan ...tarafından 06.09.2013 tarihinde mimari proje bedelinin
%..."luk ilk bölümü olan avansa (vazgeçme akçesi) ilişkin 65.000 USD"nin davacıya ödendiği, bu ödemeyle davalıların imzasını taşımayan sözleşmenin taraflar arasında fiilen kurulduğu anlaşılmaktadır. Avans ödemesi sonrası davacı yüklenici, mimari projenin 130.000 USD bedelli ve %..."lik ikinci kısım işi olan ön çalışma ve ön proje işini yapmış, daha sonra da iş sahibine teslim etmiştir. Davacı yüklenici tarafından mimari projenin ön çalışma ve ön projeye ilişkin kısmının yapılıp teslim edildiğine göre, yüklenicinin bu işin bedeline eksik imalatlar dışında hak kazandığı anlaşılmaktadır.
Yargılama sırasında alınan 26.09.2015 tarihli bilirkişi raporunda 130.000 USD bedelli ön çalışma ve ön proje işinde teslim edilen paftalarda eksiklikler ve .../500 Kentsel tasarım projesi eksiklikleri ile kesit ve cephelerin çizdirilmemiş olmasından dolayı eksik paftalar için %... oranında indirim yapılması gerektiği belirlenerek davacı yüklenicinin ön çalışma ve ön proje işinden talep edebileceği bedel 104.000 USD olarak saptanmış, mahkemece de 104.000 USD"nin dava tarihindeki TL karşılığı 221.520,00 TL"nin tahsiline karar verilmiştir. Ancak az yukarıda belirtildiği üzere davalılar tarafından mimari proje bedeli kapsamında 65.000 USD avans ödemesi yapılmış olup mimari proje işinin tümü yapılmadığından yüklenici tarafından avans ödemesine hak kazanıldığından bahsedilemez. Bu nedenle, bilirkişilerce davacı yüklenicinin ön çalışma ve ön proje işi için tespit edilen 104.000 USD iş bedeli alacağından davalılar tarafından yapılan avans ödemesi 65.000 USD"nin mahsubu gerekirken; 104.000 USD iş bedeli alacağının tamamının dava tarihindeki TL karşılığının kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır.
O halde mahkemece yapılacak iş; bilirkişilerce ön çalışma ve ön proje işi için tespit edilen 104.000 USD iş bedelinden davalılar tarafından yapılan avans ödemesi 65.000 USD"nin mahsup edilerek bakiyesi 39.000 USD"nin dava tarihindeki TL karşılığına hükmedilmesinden ibarettir. Açıklanan nedenlerle kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda .... bentte açıklanan nedenlerle davalıların sair temyiz itirazlarının reddine, .... bentte açıklanan nedenlerle yerel mahkeme hükmünün davalılar yararına BOZULMASINA, ....480,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak ..."daki duruşmada vekille temsil olunan davalılara verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren ... gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine ....05.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.