Danıştay 9. Daire 2020/928 Esas 2021/3825 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DOKUZUNCU DAİRE
Esas No : 2020/928
Karar No : 2021/3825

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Veraset ve Harçlar Vergi Daresi Müdürlüğü …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Tekstil Gıda İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: İstanbul ili, Güngören ilçesi, … Mah., … ada, … parselde kayıtlı bulunan taşınmazın tapu kaydına 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında riskli yapı şerhi işlendikten sonra satın alan davacı tarafından ödenen tapu harcının iadesi istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Danıştay Dokuzuncu Dairesi'nce usul yönünden verilen bozma kararına uyan Vergi Mahkemesince dosyanın yeniden incelenmesi suretiyle; 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun ve 6306 sayılı Kanunun Uygulama Yönetmeliği birlikte değerlendirildiğinde tapu harcına konu taşınmazın 6306 sayılı kanun kapsamında … tarih ve … yevmiye numaralı işlemle "Riskli Yapı" olarak tespit ve şerh edildiği, söz konusu taşınmazın riskli yapı olarak tespiti sonrasında dönüşüme tabi tutulmadan önce 03/03/2016 tarihinde davacıya satış işleminin gerçekleştiği, taşınmazın tapu kaydında riskli yapı şerhi mevcut olduğu esnada davacının taşınmaza malik olması sebebiyle tapu harcı muafiyetinden yararlanması gerektiği açık olduğundan, davacıdan tahsil edilen uyuşmazlık konusu tapu harcında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, tahsil edilen 220.000,00 TL tapu harcının davacıya iadesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların Vergi Mahkemesi kararının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Tesis edilen işlemlerin yerinde ve hukuka uygun olduğu iddiasıyla kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Bölge İdare Mahkemesi kararı kaldırıldıktan sonra, temyiz isteminin ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yönelik incelenip kararın onanması gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
İstanbul ili, Güngören ilçesi, … Mah., … ada, … parselde kayıtlı bulunan taşınmazın tapu kaydına 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında riskli yapı şerhi işlendikten sonra satın alan (dönüşüme tabi tutulmadan önceki ilk satış) davacı tarafından ödenen 220.000-TL tutarlı tapu harcının iadesi istemine ilişkindir.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanun'un 19. maddesiyle değiştirilen "İstinaf" başlıklı 45. maddesinin birinci fıkrasında; idare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabileceği, altıncı fıkrasında; bölge idare mahkemelerinin 46. maddeye göre temyize açık olmayan kararlarının kesin olduğu, 2577 sayılı Kanun'a 4577 sayılı Kanun'un 11. maddesiyle eklenen Geçici 4. maddesinde; bu Kanun'un 45. maddesinin değişik birinci fıkrasında yazılı uyuşmazlıklarla ilgili olarak verilen nihaî kararlardan, değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce verilen kararlar ile Danıştayın bozma kararı üzerine kararı bozulan mahkemece verilen kararların, Danıştayda temyiz edilebileceği düzenlenmiştir.
2577 sayılı Kanun'a 6545 sayılı Kanun'un 27. maddesiyle eklenen Geçici 8. maddenin birinci fıkrasında; ivedi yargılama usulü hariç olmak üzere bu Kanunla idari yargıda kanun yollarına ilişkin getirilen hükümlerin, 2576 sayılı Kanun'un, bu Kanunla değişik 3. maddesine göre kurulan bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihten sonra verilen kararlar hakkında uygulanacağı, bu tarihten önce verilmiş kararlar hakkında, kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan kanun yollarına ilişkin hükümlerin uygulanacağı belirtilmiş, Geçici 8. maddenin gerekçesinde ise, Resmî Gazete'de ilan tarihinden önce idare ve vergi mahkemelerince verilip ilan tarihinden önce ya da sonra kanun yollarına müracaat edilen ve bozulmak suretiyle idare ve vergi mahkemelerine gönderilen dosyalar hakkında da ilk kararın verildiği tarihte uygulanan kanun yoluna ilişkin hükümlerin uygulanacağı ifade edilmiştir. 07/11/2015 tarih ve 29525 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan "Bölge Adliye Mahkemeleri ve Bölge İdare Mahkemelerinin Tüm Yurtta Göreve Başlayacakları Tarihe İlişkin Karar" ile bölge idare mahkemelerinin 20/07/2016 tarihinde tüm yurtta görevlerine başlayacakları ilan edilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda aktarılan düzenlemelere göre, ivedi yargılama usulüne tâbi olan işlemlerden doğan uyuşmazlıklarla ilgili, ilk derece mahkemelerince verilen kararlara karşı hangi tarihte verildiğine bakılmaksızın temyiz yoluna başvurulabileceği, bunlar dışında kalan uyuşmazlıklarla ilgili, 20/07/2016 tarihinden önce verilen (ivedi yargılama usulüne tâbi olan uyuşmazlıklarla ilgili bulunanlar hariç olmak üzere) kararlar için kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan kanun yoluna ilişkin hükümlerin uygulanmaya devam edeceği, 20/07/2016 tarihinden sonra verilen kararlara karşı kural olarak istinaf kanun yoluna başvurulabileceği, ancak bölge idare mahkemelerinin göreve başladığı tarihten önce idare ve vergi mahkemelerince verilmiş olup temyiz incelemesi sonucunda bozulup idare ve vergi mahkemelerine gönderilen dosyalar hakkında mahkemelerce bozma üzerine yeniden yapılan yargılama sonucunda verilen kararların, ilk kararın verildiği tarihte uygulanan kanun yollarına tâbi olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından İstanbul ili, Güngören ilçesi, … Mah., … ada, … parselde kayıtlı bulunan taşınmazı satın alması nedeniyle ödediği tapu harcının iadesi istemiyle açılan davanın süre aşımı nedeniyle reddi yolunda verilen … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının Danıştay Dokuzuncu Dairesinin 30/10/2017 tarih ve E:2016/19147, K:2017/7253 sayılı kararıyla bozulması üzerine, … Vergi Mahkemesi tarafından bozma kararına uyulmak suretiyle, … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile istinaf yolu açık olmak üzere, davanın kabul edildiği, bu karara karşı davalı idare tarafından yapılan istinaf başvurusunun … Bölge İdare Mahkemesi 5. Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla reddedilmesi üzerine, davalı idare tarafından temyiz yoluna başvurulduğu anlaşılmaktadır.
Bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarih olan 20/07/2016 tarihinden önce idare veya vergi mahkemelerince verilmiş kararların bozulmak suretiyle mahkemelere gönderilmesi üzerine, mahkemelerce verilecek kararlar, ilk kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan kanun yollarına tâbi olması nedeniyle, … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının istinaf değil, Danıştay temyiz incelemesine tâbi tutulacağı açık olduğundan, istinaf başvurusu incelenmeyip Vergi Mahkemesince verilen kararın temyiz yoluna tâbi olduğu değerlendirilmek suretiyle, dosyanın Danıştaya gönderilmesi gerekmekte iken; temyiz başvurusu olarak kabul edilmesi gereken dilekçenin istinaf başvurusu olarak incelenmesi suretiyle, istinaf isteminin reddine ilişkin verilen Bölge İdare Mahkemesi Vergi Dava Dairesi kararında usule uygunluk bulunmadığından kararın kaldırılmasına karar verildikten sonra, davalı idarenin temyiz başvurusunun … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yönelik olarak incelenmesine geçilmiştir.
Temyiz istemine konu yapılan karar usul ve hukuka uygun olup dilekçede ileri sürülen iddialar kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı sayılı kararının kaldırılmasına,
2. Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
3. Yukarıda gerekçesi özetlenen …. Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22/06/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.