Danıştay 4. Daire 2016/7913 Esas 2021/3418 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/7913
Karar No : 2021/3418

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : Tasfiye Halinde … Konut Yapı Kooperatifi
İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı kooperatifin konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt teslimleri %1 katma değer vergisi oranına tabi olduğu halde 2009 yılında ... İnşaat Taahhüt Ticaret İmalat Ltd. Şti. tarafından yapılan inşaat taahhüt teslimlerine ilişkin olarak adına düzenlenen … tarih ve … sayılı faturada %18 oranında katma değer vergisi hesaplandığından bahisle fazladan ödediğini belirtiği %17 oranındaki katma değer vergisi tutarının yasal faiziyle iadesi için vergi dairesine yapılan düzeltme şikayet başvurusunun reddine dair işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; davanın süresinde açıldığı, davacının konut yapı kooperatifi niteliğinde olduğu, düzeltme-şikayet başvurusuna konu edilen faturanın inşaat taahhüt işleri kapsamında kaldığının ihtilafsız olduğu, 3065 sayılı Kanunun 28. maddesinde tanınan yetkiye istinaden çıkarılan 2002/4480 ve 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına ek kararlar ile, konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri için katma değer vergisinin oranı %1 olarak belirlendiği, gerek 3065 sayılı Kanunda ve gerekse söz konusu Bakanlar Kurulu Kararlarında, indirimli oranda katma değer vergisi uygulamasından yararlanma konusunda herhangi bir şart öngörülmediği, bu durumda davacıya yapılan anılan türden teslimler için %1 oranı yerine %18 oranında katma değer vergisi hesaplanması sonucunda %17 oranında fazladan vergi ödendiği açık bulunduğundan; dava konusu işlemin iptaline ve fazladan alınan katma değer vergisinin, davalı bakımından temerrüdün en erken oluştuğu tarih olan düzeltme başvurusunun yapıldığı tarihten itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya iadesine gerektiği sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Usule ilişkin olarak, dava konusu olayda herhangi bir vergi hatası bulunmadığı, davacı adına Başkanlıkça yapılan herhangi bir idari işlem mevcut olmadığından davacının dava açma yetkisinin de bulunmadığı; esasa ilişkin olarak, konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinde indirimli oranda katma değer vergisi uygulanabilmesi için ayrıca, inşaatın yapıldığı arsanın ve inşaat ruhsatının konut yapı kooperatifi adına olması gerektiği, mükellefin dosyasının tetkikinde bina inşaat ruhsatının davacı kooperatif adına düzenlenmediğinin açık bir biçimde görüldüğü gibi inşaatın yapıldığı arsanın tapuda kooperatif adına kayıtlı olduğuna dair bilgi de bulunmadığı, nitekim başka bir kooperatif tarafından aynı gerekçe ile açılan davada Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu tarafından verilen 25/03/2015 tarihli ve E:2015/108, K:2015/112 sayılı bozma kararının da aynı yönde olduğu, fazla ve yersiz alındığı ileri sürülen katma değer vergisine ilişkin olarak faiz istenmesinin yasal dayanağının bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.
TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Vergi Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 116. maddesinde, vergi hatası, vergiye müteallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması olarak tanımlanmış ve bu hatalar, hesap hataları ve vergilendirme hataları başlığı altında 117 ve 118. maddelerde ayrı ayrı düzenlenmiş, 122. maddesinde, mükelleflerin vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairelerinden yazı ile isteyebilecekleri, 124. maddesinde ise, vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talepleri reddolunanların şikayet yoluyla Maliye Bakanlığına müracaat edebilecekleri kurala bağlanmıştır.
Bu kurallara göre düzeltme yolu; vergiye ilişkin hesaplarda; matrah ve miktar hatası bulunması yahut mükerrer vergi istenmesi şeklinde, vergilendirmede ise mükellefin şahsında, mükellefiyette, verginin mevzuunda ve döneminde yapılmış hataların varlığı halinde izlenebilecek bir idari başvuru yolu olup vergi yükümlülerince vergi idaresine yapılan her başvuru nedeniyle düzeltme yolunun izlendiği düşünülemeyeceği gibi vergilendirmeye ilişkin bir olayın düzeltme ve şikayet yoluyla yargı önüne getirilebilmesi ve vergi hatasının varlığından söz edilebilmesi için, hukuksal sorun olarak çözümlenmesi gerekmeyen açık ve mutlak bir hata bulunduğunun belirlenebilmesi gerekir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı kooperatif ile yüklenici arasında imzalanan inşaat yapım sözleşmesi kapsamında yaptırılan inşaat işi için ödenen tutar üzerinden % 18 katma değer vergisi hesaplandığı ve beyan edilip ödendiği anlaşılmıştır. Davacı tarafından, konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinde uygulanacak oranının % 1 olması gerekirken sehven % 18 olarak uygulandığı ileri sürülerek yalnızca tarhiyata karşı süresinde açılacak davada incelenme olanağı bulunan iddialarla yapılan başvurunun, Vergi Usul Kanunu'nun 117 ve 118. maddelerinde tanımlanan hesap ve vergilendirme hatalarından hiçbirinin konusuna girmediği anlaşılmıştır.
Bu durumda, dosyanın esasını inceleyerek kabul kararı veren mahkeme kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2.Temyize konu ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Vergi Mahkemesine gönderilmesine,
4.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş (15) gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 22/06/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


(X) KARŞI OY :
Davacı kooperatifin konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt teslimleri %1 katma değer vergisi oranına tabi olduğu halde 2009 yılında ... İnşaat Taahhüt Ticaret İmalat Ltd. Şti. tarafından yapılan inşaat taahhüt teslimlerine ilişkin olarak adına düzenlenen 02/12/2009 tarih ve 61915 sayılı faturada %18 oranında katma değer vergisi hesaplandığından bahisle fazladan ödediğini belirtiği %17 oranındaki katma değer vergisi tutarının yasal faiziyle iadesi için vergi dairesine yöneltilen düzeltme başvurusunun reddi yolundaki işlemin iptali istemiyle açılan davayı kabul eden mahkeme kararı temyiz edilmiştir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 28.maddesinde "katma değer vergisi oranı, vergiye tabi herhangi bir işlem için %10'dur. Bakanlar Kurulu bu oranı dört katına kadar arttırmaya, %1'e kadar indirmeye, bu oranlar dahilinde muhtelif mal ve hizmetler ile bazı malların perakende safhası için farklı vergi oranları tespit etmeye yetkilidir." 29/2.maddesinde ise "Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı, mükellefin vergiye tabi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere devrolunur ve iade edilmez...Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen vergi nakden iade edilir. Maliye Bakanlığı bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları tespit etmeye yetkilidir." hükümleri yer almıştır.
Diğer taraftan, 3065 sayılı Kanunun 28.maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan 2002/4480 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile I sayılı listenin 12.sırasında yer alan konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinde katma değer vergisi oranının %1 olarak belirlendiği ve 3065 sayılı Kanunun 29/2.maddesinden doğan duraksamaları gidermek üzere duyurulan ve olay tarihinde yürürlükte bulunan KDVK-5/2003-5 sayılı Katma Değer Vergisi Sirkülerinin "Giriş" başlıklı bölümünde yapılan "3065 sayılı katma değer vergisi istisnasından veya 2002/4480 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki I sayılı listenin 12.sırasında yer alan indirimli oranda katma değer vergisi uygulamasından yararlanabilmek için inşaat ruhsatının münhasıran konut yapı kooperatifi adına düzenlenmiş olması gerekmektedir...İnşaat yapı ruhsatı münhasıran konut yapı kooperatifi adına düzenlenmemiş ise yapılan inşaat taahhüt işlerinin istisnadan veya indirimli oranda katma değer vergisinden yararlanması mümkün değildir" düzenlemesi, 07/05/2010 tarihinde yürürlüğe giren 56 No'lu Sirküler ve 08/08/2011 tarihinde yürürlüğe giren 60 No'lu Sirkülerle bir kısım ilavelerle aynı yönde tekrar edilmiştir.
Yukarıda değinilen düzenlemeler uyarınca, indirimli oranda katma değer vergisi uygulanabilmesinin, inşaatın yapıldığı arsanın tapu sicilinde inşaat taahhüt hizmetini alan kooperatif tüzel kişiliği adına tescil edilmiş ve inşaat ruhsatının kooperatife verilmiş olması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; davalı idarece savunma dilekçesinde bina inşaat ruhsatının kooperatif adına düzenlenmediğinin görüldüğü gibi inşaatın yapıldığı arsanın da tapuda kooperatif adına kayıtlı olduğuna dair bir bilgi bulunmadığının belirtildiği görülmüştür. Bu durumda Mahkemece bu hususu ortaya koyan bilgi ve belgeler istenilmek suretiyle gerekli inceleme ve araştırma yapılarak karar verilmesi gerektiğinden Dairemiz kararına gerekçe yönünden katılmıyoruz.