Danıştay 8. Daire 2021/2765 Esas 2021/3642 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/2765
Karar No : 2021/3642

İstemde Bulunan : .. Valiliği

Karşı Taraf : …

İstemin Özeti : Ağrı İl Genel Meclis Üyesi olan ...'in seçilme yeterliliğini kaybettiğinden bahisle 2839 sayılı Kanunun 11. maddesi 2972 sayılı Kanunun 9. maddesi ve 5302 sayılı Kanunun 21/3. maddesi uyarınca meclis üyeliğinden düşürülmesi istemidir.

Savunmanın Özeti : 2839 sayılı Yasanın 11. Maddesinde tahdidi olarak belirtilen suçlardan mahkumiyeti olmadığı gibi hakkında seçme ve seçilmeye engel bir halinin bulunmadığı belirtilerek il genel meclis üyeliğinin düşürülmesi talebinin reddine karar verilmesi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı : …
Düşüncesi : İstem; Ağrı İl Genel Meclisi Üyesi olan ...'in seçilme yeterliğini kaybettiğinden bahisle 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu'nun 21. maddesi uyarınca il genel meclisi üyeliğinin düşürülmesine ilişkindir.
5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu'nun, "Meclis üyeliğinin sona ermesi" başlığını taşıyan 21. maddesinin son fıkrasında; il genel meclisi üyeliğine seçilme yeterliliğinin kaybedilmesi durumunda, valinin bildirmesi üzerine Danıştay tarafından üyeliğin düşmesine karar verileceği kuralı yer almıştır.
2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'un, "Seçilme yeterliliği" başlığını taşıyan 9. maddesinde; 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 11. maddesinde belirtilen sakıncaları taşımamak şartıyla, on sekiz yaşını dolduran her Türk vatandaşının belediye başkanlığına, il genel meclisi ve belediye meclisi üyeliğine seçilebileceği kurala bağlanmıştır.
2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu'nun, "Milletvekili seçilemeyecek olanlar" başlığını taşıyan 11. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinde ise; taksirli suçlar hariç, toplam bir yıl veya daha fazla hapis veya süresi ne olursa olsun ağır hapis cezasına hüküm giymiş olanların milletvekili seçilemeyeceği kuralına yer verilmiştir.
Anılan Kanun hükmü uyarınca seçimle göreve gelen kişilerin seçilme yeterliliğinin kaybından söz edilebilmesi için taksirli suçlar dışındaki suçlardan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle mahkum olma koşulunun gerçekleşmiş olması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, Ağrı İl Genel Meclisi Üyesi olan ...'in, ... Asliye Ceza Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, kasten yaralama suçuna iştirakten beş yıl hapis cezası ile cezalandırıldığı, anılan kararın Yargıtay incelemesinden geçerek ... Ceza Dairesinin … tarih ve E:..., K:… sayılı ilamı ile onanarak bu tarihte kesinleştiği, bunun üzerine Ağrı Valiliği'nin … tarih ve E-… sayılı yazısıyla, 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu'nun 21. maddesi uyarınca ...'in il genel meclisi üyeliğinin düşürülmesinin istenildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıya aktarılan Kanun hükümleri incelendiğinde, taksirli suçlar hariç, toplam bir yıl veya daha fazla hapis cezasına mahkum olanların, il genel meclisi üyesi olarak seçilmesine imkan bulunmadığı, ...’in ise beş yıl hapis cezasıyla cezalandırılması nedeniyle Kanunen aranan seçilme yeterliğini kaybettiği anlaşılmaktadır.
Buna göre, ...'in seçilme yeterliğini kaybetmesi nedeniyle il genel meclisi üyeliğinden düşürülmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
İstem, Ağrı Valiliği İdare ve Denetim Müdürlüğü'nün … gün ve … sayılı yazısı ile, Ağrı il genel meclisi üyesi olan ...'in yaralama suçundan dolayı … Asliye Ceza Mahkemesinin …. gün ve E:…, K:… sayılı ilamı ile 5 yıl hapis cezası ile cezalandırıldığı ve bu kararın ... Ceza Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararı ile onanarak kesinleştiğinden bahisle 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanununun 21. maddesi uyarınca il genel meclisi üyeliğinden düşürülmesine ilişkindir.
5302 sayılı Yasanın 21. maddesinin 3. fıkrasında, il genel meclisi üyeliğine seçilme yeterliğinin yitirilmesi durumunda, Valinin bildirmesi üzerine Danıştay tarafından üyeliğin düşürülmesine karar verileceği kurala bağlanmıştır.
2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun 9. maddesinde, 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 11. maddesinde belirtilen sakıncaları taşımamak şartıyla, on sekiz yaşını dolduran her Türk Vatandaşının belediye başkanlığına, il genel meclisi ve belediye meclis üyeliğine seçilebileceği hükmü getirilmiştir.
2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun "Milletvekili Seçilemeyecek Olanlar" başlıklı 11. maddesinin 1. fıkrasının (e) bendinde ise, taksirli suçlar hariç, toplam bir yıl veya daha fazla hapis veya süresi ne olursa olsun ağır hapis cezasına hüküm giymiş olanların milletvekili seçilemeyeceği kuralına yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; Ağrı İli Tutak İlçe İl Genel Meclisi Üyesi ...'in ... Asliye Ceza Mahkemesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararı uyarınca "kasten yaralama" suçundan dolayı 5 yıl hapis cezası ile cezalandırıldığı ve anılan kararın ... Ceza Dairesinin … gün ve E:…, K:… sayılı kararıyla onanarak kesinleştiği anlaşılmaktadır.

Yukarıda sözü edilen kanun hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden; taksirli suçlar dışında toplam 1 yıl veya daha fazla hapis veya süresi ne olursa olsun ağır hapis cezasına hüküm giymiş olanların seçilme yeterliliğini kaybedecekleri açıktır.
Bu durumda, İl Genel Meclisi üyesi olan ...'in yukarıda belirtilen mahkumiyeti nedeniyle 2839 sayılı Yasanın 11. maddesi uyarınca seçilme yeterliğini kaybettiği anlaşıldığından, İl Genel Meclisi üyeliğinden düşürülmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, istemin kabulü ile Ağrı İl Genel Meclis Üyesi olan ...'in İl Genel Meclis Üyeliğinden düşürülmesine, kararın tebliğini izleyen 15 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na, itiraz yolu açık olmak üzere, 08/07/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.