Danıştay 13. Daire 2021/2316 Esas 2021/2891 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/2316
Karar No:2021/2891

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Enerji Üretim A.Ş.

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:… K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Kastamonu ili, Devrekani ilçesinde bulunan … Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali projesi için 2017 yılı YEK Destekleme Mekanizması'ndan (YEKDEM) yararlanma istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlem ve bu işleme karşı yapılan itirazın söz konusu başvurunun şirkete ait üretim tesisinin başvuru tarihi itibarıyla kısmen veya tamamen işletmeye geçmediğinden bahisle reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; Anayasa’nın 124. maddesi gereği başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzelkişilerinin, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak koşuluyla yönetmelikler çıkarabileceği, yönetmeliğin, yasa tekniği ve birtakım güçlükler nedeniyle yasal düzenlemelerde yer almayan ancak idarenin işleyişi ve kamu yararı için önceden belirlenmesi zorunlu bulunan teknik konu ve ayrıntıları yasal çerçeve içerisinde kalmak koşuluyla düzenleyebileceği, kamu idaresi tarafından görev alanına giren konularda yönetmelikler yapılırken dayanağı yasanın bütününe bağlı kalınmasının zorunlu olduğu, yasayı ve yasanın amacını aşan veya yasa konusu alanlara giren nitelikte düzenleme yapma olanağı bulunmadığı, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun dava açma süresi başlıklı 7. maddesinin dördüncü fıkrasında, düzenleyici işlemin iptal edilmemiş olmasının bu düzenlemeye dayalı işlemin iptaline engel olmayacağı hükmünün yer aldığı, dava konusu olayda; YEKDEM'den yararlanabilmek için, 5346 sayılı Kanun'un amir hükmü gereği, anılan Kanunun yürürlüğe girdiği 18/05/2005 tarihinden 31/12/2015 (Bakanlar Kurulu kararıyla 31/12/2020) tarihine kadar işletmeye girmiş veya girecek YEK Destekleme Mekanizmasına tabi üretim lisansı sahibi olmak yeterli iken, Yönetmelikle, başvuru yapan tüzel kişilerin üretim tesislerinin, başvuru tarihi itibarıyla kısmen veya tamamen işletmeye girmiş olması koşulu getirilen düzenlemenin, Kanunla tanınan bir hakkın idari işlemle daraltılması anlamına geldiği, bu durumun, yukarıdan aşağıya doğru "Anayasa", "Kanun", "Kanun Hükmünde Kararname", "Tüzük", "Yönetmelik" ve "diğer alt düzenleyici işlemler" şeklinde sıralanan normlardan, alt kademede yer alanın, üst kademedeki norma aykırı olması veya onun kapsamını aşan düzenlemeler içermesinin mümkün olmadığını ifade eden normlar hiyerarşisi ilkesiyle bağdaştırılması olanağı bulunmadığı, davacı şirket tarafından, mevzuatta belirtilen süreden önce 18/10/2016 tarihinde yapılan başvuru sonrasında geçici kabulü yapılarak, tesisin elektrik üretimine başladığının belirtildiği, dolayısıyla 31/12/2020 tarihinden önce işletmeye girme koşulunun yerine getirildiği anlaşıldığından, davacı şirketin başvurusunun ve 16/11/2016 tarihli dilekçe ile yapılan itirazının, Kanunu aşar nitelikteki Yönetmelik düzenlemesi nedeniyle reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Kurul kararında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; Dairemizin 26/11/2020 tarih ve E:2018/3618, K:2020/3392 sayılı bozma kararına uyularak verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacı şirket tarafından YEKDEM'den yararlanmak için başvuru tarihi itibarıyla üretim tesislerinin kısmen veya tamamen işletmeye girmiş olması şartına ilişkin Yönetmelik hükmünün Kanun'a aykırı olduğu ileri sürülmüş ise de, takvim yılı bazında YEKDEM'den yararlanacakların belirlenmesi için tesislerin 31 Ekim tarihine kadar üretim faaliyetine başlamış olmasının kanunî bir zorunluluk olduğu, aksi takdirde, yıl içerisinde herhangi bir zaman diliminde yapılacak başvuruların da değerlendirmeye alınması gerektiği sonucuna ulaşılacağı, bu durumun sistemin işleyiş amacına uygun düşmeyeceği, öte yandan, her ne kadar İdare Mahkemesi tarafından Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmeliğin 8. maddesinin 5346 sayılı Kanun'u aşar nitelikte sınırlandırıcı mahiyette olduğundan bahisle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş ise de, anılan Yönetmeliğin birinci fıkrasının ve ikinci fıkrasında yer alan "üretim tesislerinin, başvuru tarihi itibarıyla kısmen veya tamamen işletmeye girmiş olması ve" ibaresinin iptali istemiyle açılan davalarda, Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin 25/11/2020 tarih ve E:2018/1400, K:2020/3327 sayılı ve 25/11/2020 tarih ve E:2019/319, K:2020/3315 sayılı kararlarıyla; dava konusu düzenlemelerde hukuka aykırılık görülmediği gerekçeleriyle davaların reddine karar verildiği, bu durumda, 2017 yılı için YEKDEM'den yararlanmak amacıyla süresinde başvuruda bulunan davacı şirkete ait … Regülatörü ve HES projesinin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından 26/12/2016 tarihinde geçici kabulünün yapıldığı, oysa ki YEKDEM'e ilişkin sürelerin işletmeye girmemiş olan tesisler için işletmeye girecekleri tarihten itibaren başladığı, sisteme ilişkin üretim döneminin ise takvim yılı bazında işlediği anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmadığı sonucuna varılarak istinaf başvurusunun kabulüne, ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kaldırılmasına ve 2577 sayılı Yasanın değişik 45. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca esastan incelenen davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, YEKDEM'den tesisin kuruluşundan itibaren 10 yıl süreyle yararlanılabileceği, bu kapsamda YEKDEM'den yararlanmak üzere süresi içerisinde usulüne uygun olarak başvuruda bulunulduğu, kanunda sistemin takvim yılı bazında işletilmesi gerektiğine yönelik düzenleme bulunmadığı, kanunla sağlanan haklar düzenleyici idari işlemlerle sınırlandırılamayacağından somut olayda idari düzenlemelerin değil kanunun uygulanması gerektiği, idari düzenlemelerin ve uygulamanın kanuna aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacının duruşma istemi yerinde görülmeyerek ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile davanın reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davalıya iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın ... İdare Mahkemesine gönderilmesine, 15/09/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.