Danıştay 7. Daire 2018/4301 Esas 2021/3344 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/4301
Karar No : 2021/3344

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Bakanlığı ... Başkanlığı
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Yatırım Menkul Değerler Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Sermaye Piyasası Kanunu'na göre aracılık faaliyetleri yapan davacı şirket tarafından beyan edilerek ödenen 2014 yılı ve 2015 yılının Ocak ila Haziran dönemine ait banka ve sigorta muameleleri vergisinin, yapılan kaldıraçlı döviz alım satım işlemlerinin kambiyo işlemi olduğu ileri sürülerek iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla; kaldıraçlı alım satım işlemlerine konu dövizin para piyasası aracı olması nedeniyle Bankacılık Kanunu uyarınca yapılan işlemin kambiyo işlemi niteliğinde olduğu, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu'nda döviz alım satım işlemlerinin fiziki teslimatlı olmaması durumunda kambiyo işlemi olarak dikkate alınamayacağını öngören bir düzenlemeye yer verilmediği, kaldıraçlı döviz alım satım işlemlerinde banka muameleleri vergisi oranının sıfır olarak uygulanması gerektiğinden, dava konusu banka ve sigorta muameleleri vergisinde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle, işlemin iptali ve ödenen tutarın iadesine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 19/01/2012 günlü Resmi Gazete'de yayımlanan 89 Seri Nolu Gider Vergileri Genel Tebliğinde; kaldıraçlı alım satım işlemlerinin vergilendirilmesi hususunun düzenlendiği; buna göre fiziki teslimatlı döviz alış ve satış işlemlerinin kambiyo işlemi olduğu; foreks işlemlerinin ise dayanak varlıktaki fiyat değişimlerinden fiziki alım satım olmaksızın yararlanmayı amaçladığından kambiyo alım satım işlemi olarak değerlendirilemeyeceği, tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Hukuki bir sorun teşkil eden ve yasaların yorumu sonunda çözümlenebilecek nitelikte olan uyuşmazlık hakkında, 213 sayılı Kanun'un 122 ve 124. maddeleri hükümleri uygulanamayacağından kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Sermaye Piyasası Kanunu'na göre aracılık faaliyetleri yapan davacı şirket tarafından beyan edilerek ödenen 2014 yılı ve 2015 yılının Ocak ila Haziran dönemine ait banka ve sigorta muameleleri vergisinin, yapılan kaldıraçlı döviz alım satım işlemlerinin kambiyo işlemi olduğu ileri sürülerek iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 122. maddesinde, mükelleflerin, vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden isteyebilecekleri; 124. maddesinde de, vergi mahkemelerinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talepleri reddolunanların şikayet yolu ile Maliye Bakanlığına müracaat edebilecekleri açıklanmıştır. Bu maddeler uyarınca vergi dairelerinden düzeltilmesi istenebilecek vergi hatasının tanımı ise, aynı Kanunun 116. maddesinde, vergiye müteallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması olarak yapıldıktan sonra, 117. ve 118. maddelerinde de, hesap hataları ile vergilendirme hatalarının neler olduğu gösterilmiş bulunmaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Vergi Usul Kanunu'nun yukarıda açıklanan 122. ve 124. maddelerine göre idareden düzeltilmesi talep edilebilecek vergi hataları, kendisinden düzeltme isteminde bulunulan idari makamın veya uyuşmazlık halinde yargı yerinin, anılan Kanunun 3. maddesinde öngörülen yorum tekniklerine başvurmadan, ilk bakışta anlayabileceği açıklıktaki vergilendirme yanlışlıklarıdır.
Olayda; uyuşmazlığın çözümü, davacı tarafından gerçekleştirilen kaldıraçlı döviz alım satım işlemlerinin kambiyo işlemi olup olmadığının belirlenmesini gerektirmektedir. Bu belirleme ise, Gider Vergileri, Bankacılık, Sermaye Piyasası Kanunlarının konuyla ilgili hükümlerinin yorumlanmasını gerektirdiğinden; davada ileri sürülen hata, 213 sayılı Kanunun aradığı anlamda bir vergilendirme hatası değildir. Dolayısıyla, bu iddianın, ancak, süresinde tahakkuk işlemine karşı açılan davada ileri sürülmesi ve incelenmesi mümkündür.
Bu bakımdan; hukuki bir sorun teşkil eden ve yasaların yorumu sonunda çözümlenebilecek nitelikte olan uyuşmazlık hakkında, 213 sayılı Kanun'un yukarıda sözü edilen 122 ve 124. maddeleri hükümleri uygulanamayacağından, aksi yolda verilen kararda isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 22/09/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.