Danıştay 12. Daire 2021/6408 Esas 2021/4631 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/6408
Karar No : 2021/4631


DAVACILAR : 1- …
2- … 3- … 4- …
VEKİLLERİ : Av. …
DAVALILAR : 1- …Müdürlüğü
…
2- …Başkanlığı

DAVANIN KONUSU : Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından 30/12/2020 tarihinde yayımlanan 2020/2 ÖSYM Tercih Kılavuzunda Devlet Demiryolları Taşımacılık A.Ş. lojistik memuru kadroları için istenilen tercih kodlarına eklenen 4478 nolu kodun kaldırılması ve buna dair Devlet Demiryolları Taşımacılık A.Ş.'nin çıkardığı yönetmeliğin ve Tercih Kılavuzundaki bu kısımların iptaline karar verilmesi istenilmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesi uyarınca Tetkik Hakimi …'in açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
Davacılar tarafından, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından 30/12/2020 tarihinde yayımlanan 2020/2 ÖSYM Tercih Kılavuzunda Devlet Demiryolları Taşımacılık A.Ş. lojistik memuru kadroları için istenilen tercih kodlarına eklenen 4478 nolu kodun kaldırılması ve buna dair Devlet Demiryolları Taşımacılık A.Ş.'nin çıkardığı yönetmeliğin ve Tercih Kılavuzundaki bu kısımlarını iptaline karar verilmesi istemiyle bakılmakta olan dava açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "İdari davaların açılması" başlıklı 3. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde; dava dilekçelerinde davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin gösterileceği; 14. maddesinin üçüncü fıkrasında, dilekçelerin sırayla a) görev ve yetki, b) idari merci tecavüzü, c) ehliyet, d) idari davaya konu olacak kesin ve yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı, e) süre aşımı, f) husumet, g) 3. ve 5. maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden inceleneceği belirtilmiş; 15. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde, dilekçelerde 14. maddenin 3/g bendine aykırılık görülmesi halinde otuz gün içinde 3. ve 5. maddelere uygun şekilde düzenlemek veya noksanları tamamlamak üzere, yahut 14. maddenin (c) bendinde yazılı hallerde, ehliyetli olan şahsın avukat olmayan vekili tarafından dava açılmış ise otuz gün içinde bizzat veya bir avukat vasıtasıyla dava açılmak üzere dilekçelerin reddedileceği hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanun'un 3. maddesinde; 1. "İdari davalar, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılır.
2. Dilekçelerde;
a) Tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adresleri ile gerçek kişilere ait Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası,
b) Davanın konu ve sebepleri ile dayandığı deliller,
c) Davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihi,
d) Vergi, resim, harç, benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezalarına ilişkin davalarla tam yargı davalarında uyuşmazlık konusu miktar,
e) Vergi davalarında davanın ilgili bulunduğu verginin veya vergi cezasının nevi ve yılı, tebliğ edilen ihbarnamenin tarihi ve numarası ve varsa mükellef hesap numarası, gösterilir.
3. Dava konusu kararın ve belgelerin asılları veya örnekleri dava dilekçesine eklenir.
Dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örnekleri karşı taraf sayısından bir fazla olur." kuralı yer almaktadır.
Aynı Kanun'un 5. maddesinin birinci fıkrasında ise, her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılacağı, ancak aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık ya da sebep sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabileceği, ikinci fıkrasında da, birden fazla şahsın müşterek dilekçe ile dava açabilmesi için davacıların hak veya menfaatlerinde iştirak bulunması ve davaya yol açan maddi olay veya hukuki sebeplerin aynı olması gerektiği hükmüne yer verilmiş; 14. maddesinin 3. fıkrasında, dava dilekçeleri üzerinde yapılacak ilk incelemede dilekçelerin 3 ve 5. maddelere uygun olup olmadıkları yönlerinden de inceleneceği; 6. fıkrasında ise, ilk incelemeden sonra dava dilekçesindeki eksikliklerin tespiti halinde davanın her aşamasında 15. madde hükümlerinin uygulanacağı; 15. maddesinin (1-d) bendinde de, 3. ve 5. maddeye uygun olmayan dava dilekçesinin otuz gün içinde yeniden düzenlenmek veya noksanları tamamlanmak üzere reddedileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdari yargılama usulünde geçerli olan re'sen araştırma ve yazılılık ilkeleri gereği dava dilekçelerinin, 2577 sayılı Kanun'da belirtilen şekil kurallarına uygun bir biçimde ve yargılamanın gerektirdiği bilgileri içerecek nitelikte düzenlenmesi gerekmektedir. Bunu sağlamak için, dava dilekçelerinde; dava konusu edilen işlemlerin ve dava sebeplerinin, başka bir ifadeyle, idari işlemin içerdiği iddia edilen hukuka aykırılığın açık ve net bir biçimde somut olarak belirtilmesi şarttır. Ayrıca birden fazla işlemin davaya konu edilmesi ya da bir işlemin birden fazla madde, fıkra veya bendinin iptalinin istenilmesi halinde söz konusu işlemler ve bu işlemlerin hangi madde veya fıkralarının iptalinin istenildiğinin tek tek sayılmak suretiyle belirtilmesi de yukarıda alıntısı yapılan düzenlemeler ile idari yargılama usulü ilkelerinin bir gereğidir.
İdari yargılama usulü ilkeleri uyarınca, idari yargı merciilerinin taleple bağlı olarak hukuka uygunluk denetimi yapmaları nedeniyle, ilgililerce dava dilekçelerinde davanın konusunun hiçbir tereddüde mahal bırakmaksızın açık ve net olarak ortaya konulması gerekmektedir. Bununla birlikte, yargısal denetim amacıyla her idari işleme karşı herkes tarafından iptal davası açılmasının idari işlemlerde istikrarsızlığa neden olmaması ve idarenin işleyişinin bu yüzden olumsuz etkilenmemesi için, dava konusu edilecek işlem ile dava açacak kişi arasında belli ölçülerde menfaat ilişkisi bulunması koşuluna ihtiyaç olup, her olayda, dava açan kişinin menfaatinin, iptali istenen işlemle ne ölçüde ihlal edildiğinin takdiri yargı mercilerine bırakılmıştır.
Genel düzenleyici işlemlere karşı açılan iptal davalarında, idari işlemin unsurları açısından hukuka aykırılık bulunduğu iddiasıyla düzenleyici işlemin tamamının iptali istenebileceği gibi, düzenleyici işlemin belirli bir veya birden çok maddesinin (ya da madde içerisindeki cümle veya ibarelerin) iptalinin istenebilmesi de mümkündür.
2577 sayılı Kanun'un 3. maddesi uyarınca, iptali istenilen genel düzenleyici işlemlerin ve iptali istenilen madde ya da maddelerinin (ya da madde içerisindeki cümle veya ibarelerin) hangileri olduğunun, hiç bir tereddüte yer vermeyecek şekilde menfaat bağı kurulmak suretiyle açıkça ortaya konularak, hukuka aykırılık sebepleri de belirtilmek suretiyle dava dilekçesinin düzenlenmesi gerekmektedir. Ayrıca dava konusu düzenleyici işlem ile davacılar arasındaki menfaat ilişkisinin de dava dilekçesinde açıkça gösterilmesi gerekmektedir.
Dava dilekçesi ve eklerinin incelenmesinden; davacılar tarafından, tek bir dilekçe ile Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından 30/12/2020 tarihinde yayımlanan 2020/2 ÖSYM Tercih Kılavuzunda Devlet Demiryolları Taşımacılık A.Ş. lojistik memuru kadroları için istenilen tercih kodlarına eklenen 4478 kodun kaldırılması ve buna dair Devlet Demiryolları Taşımacılık A.Ş.'nin çıkardığı yönetmeliğin ve Tercih Kılavuzundaki bu kısımların iptaline karar verilmesinin istenildiği görülmekte ise de; dava dilekçesinde iptali istenilen yönetmeliğin tarih ve sayısının belirtilmediği, davacıların bireysel başvurularına ilişkin bilgi ve belgelerin eklenmediği, davacılar arasındaki menfaat ilişkisinin gösterilmediği , bu haliyle dava dilekçesinin 2577 sayılı Kanun'un 3. maddesine uygun düzenlenmediği anlaşılmaktadır.
İdareye birbirinden farklı başvuruları olan davacılar açısından, 2577 sayılı Kanun'un 5. maddesi kapsamında her bir başvuruya ilişkin incelemenin ayrı ayrı yapılması gerekeceğinden ve bu nedenle de aralarında maddi ve hukuki anlamda bağlılık bulunmadığından, her bir başvuru sahibi tarafından ayrı ayrı dava açılması gerekirken, tek dilekçe ile birlikte dava açılmasında anılan maddeye de uygunluk bulunmamaktadır.
Bu durumda, 2577 sayılı Kanun'un 3. ve 5. maddeleri uyarınca, her bir davacı tarafından, yukarıda belirtilen hususlar dikkate alınmak suretiyle, mevzuata uygun biçimde düzenlenecek dava dilekçesi ile ayrı ayrı dava açılmak üzere dava dilekçesinin reddine karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 3. ve 5. maddelerine uygun olmayan dava dilekçesinin, aynı Kanun'un 15. maddesinin 1/d bendi gereğince, bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren otuz (30) gün içinde yeniden dava açılmak üzere REDDİNE,
2. Yeniden verilen dilekçelerde aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceği hususunun davacılara duyurulmasına,
3. Yargılama giderinin davacılar üzerinde bırakılmasına,
4. Dava dilekçesi örneği ve eklerinin davacılara gönderilmesine,
5. Artan posta ücreti avansı ile kullanılmayan …TL yürütmenin durdurulması harcının, davacılara iade edilmesine 28/09/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.