Danıştay 8. Daire 2020/3908 Esas 2021/4276 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/3908
Karar No : 2021/4276

TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVACI) …
VEKİLİ : Av. …

2- (DAVALI) … Genel Komutanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisinde sözleşmeli jandarma astsubay öğrencisi olan davacı tarafından, yapılan yeterlilik sınavından başarılı olamadığından bahisle öğrencilikten çıkarılarak ilişiğinin kesilmesine ilişkin olarak tesis edilen … tarih ve … sayılı işlemin iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; uyuşmazlık konusu olayda, dava dosyasına sunulan bilgi ve belgelerin incelenmesi neticesinde; yeterlilik sınavı değerlendirme formunda davacıya önceden belirlenmiş 129, 267, 350 ve 466. soruların sorulduğu ve davacının 4 soruya hiçbir cevap veremediği belirtilmekle birlikte mesleki bilgi ve uygulama düzeyi kısmında davacıya 40 puan üzerinden başkan ve üyelerin her biri tarafından 15 puan verildiği, değerlendirme formunda davacının ifade yeteneğinin zayıf olduğu belirtilmekle birlikte konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü kısmında davacıya 20 puan üzerinden başkan ve üyelerin her biri tarafından 9 puan verildiği, değerlendirme formunda davacının kendine özgüveni olmadığı belirtilmekle birlikte özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı kısmında davacıya 20 puan üzerinden başkan ve üyelerin her biri tarafından 9 puan verildiği, bu yönüyle açıklama kısmında belirtilen hususlar ile başkan ve üyelerin her biri tarafından verilen puanlar arasında çelişki olduğu, yine atış konuları kısmında davacının başarısız olduğu belirtilerek 0 puan verilmesine karşılık davacının kaç atış yaptığı, kaçında başarısız olduğu şeklinde durumu somut olarak ortaya koyacak herhangi bir bilgiye yer verilmediği görülmekte olup, anılan çelişkileri içeren değerlendirme formuna ve yeterlilik sınavı sonucuna dayanılarak davacının başarısız sayılmasında ve öğrenciliğinin sonlandırılarak ilişiğinin kesilmesine ilişkin tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim-Öğretim Yönetmeliği'nin 26. maddesinde belirtilen ilkeler doğrultusunda usulüne uygun biçimde yeterlilik sınavı değerlendirme komisyonunun oluşturulduğu, Soru Hazırlama Komisyonu tarafından cevaplarıyla birlikte önceden hazırlanan sorulardan 4'ünün sınavda davacıya yöneltildiği, davacının söz konusu sorulara cevap veremediği ve verilen cevaplar dikkate alınarak, mesleki bilgi ve uygulama düzeyi, konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü, öz güveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı, liyakatı, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu hususlarında komisyon tarafından değerlendirme yapıldığı, sınav komisyonu üyeleri tarafından sırasıyla 15-9-9-9 olmak üzere toplamda 42'şer puan takdir edildiği ve verilen puanların ayrı ayrı olarak değerlendirme karar formuna işlendiği, söz konusu puanların aritmetik ortalaması alınarak davacının sınav puanı 42 olarak tespit edildiği, bu puanın gerekçesinin (açıklama) de değerlendirme karar formuna işlendiği, söz konusu gerekçe (açıklama) ile takdir edilen puanlar arasında bariz bir çelişki bulunmadığı, ayrıca atış konularından "0" ve spor konularından ise "100" puan verildiği, JSGA Senatosunun, JSGA Eğitim Merkezi Eğitim-Öğretim Yönetmeliğinin 26. maddesinin 5. fıkrası gereği … tarih ve … toplantı numarasıyla, yeterlilik notları yüzdelerinin; akademik konular %70, atış notu %15 ve spor notu ise %15 olarak belirlendiği, söz konusu yüzde oranları dikkate alınarak yapılan hesaplamada davacının yeterlilik sınav notunun 44,40 olarak tespit edildiği, böylece not ortalamasının 60'ın altında kalması nedeniyle davacının başarısız sayıldığı, açıklandığı şekilde mevzuata uygun yapılan yeterlilik sınavında başarısız sayılan davacı hakkında tesis edilen dava konusu işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı idare vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, başvuruya konu mahkeme kararının kaldırılmasına; davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ İSTEMİNDE BULUNANLARIN İDDİALARI :
TEMYİZ EDEN DAVACININ İDDİALARI : Eğitim gördüğü dönemde girdiği tüm sınavlardan başarılı olduğu, eğitim süresi boyunca hiçbir dersin sınavından bütünlemeye kalmadığı, Senato'nun yeterlilik sınavının akademik konular kısmında verilecek puanların tümüyle sözlü sınav komisyonunun inisiyatifine bırakılmasının idarenin takdir hakkını hukuka ve kamu yararına uygun olarak kullanmadığı, bu şekilde yeterlik sınavını keyfiyete ve subjektif değerlendirmeye açık hale getirdiği, yeterlilik sınavında; tarafsız, bağımsız ve nesnel bir değerledirme yapılmadığı için yeterlilik sınavından başarısız olarak değerlendirilmesinin hukuka aykırı olduğu, yeterlilik sınavının dayanağı olan Yönetmelik maddeleri hakkında Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca yürütmeyi durdurma kararının verildiği ileri sürülmektedir.

TEMYİZ EDEN DAVALI İDARENİN İDDİALARI : Yerel Mahkeme kararı ile başvurma, karar, yürütmeyi durdurma, yürütmeyi durdurma itiraz ve vekalet harcını içeren toplam 257,40 TL'nin davalı idareden alınmasına hükmedildiği, ancak Jandarma Genel Komutanlığının harçtan muaf olduğu, bu sebepten dolayı Mahkeme kararının bozulması ve davanın reddine karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

SAVUNMALARIN ÖZETİ : Davacının yeterlilik sınavından başarısız olduğu ve bundan dolayı ilişiğinin kesildiği, dava konusu işlemin mevzuata uygun olduğu savunulmakta olup, davacı tarafından davalı idarenin dilekçesinde yer verilen hususların işlemin hukuka uygun olduğunu ispatlamadığı belirtilmektedir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Davalı idarenin temyiz isteğinin incelenmeksizin reddine, davacının temyiz isteğinin ise, Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim- Öğretim Yönetmeliğinin Resmi Gazete'de yayınlanması gerektiğinden, Resmi Gazete'de yayınlanmayan düzenleyici işleme dayalı tesis edilen bireysel işlemde hukuka uyarlık bulunmadığından, dava konusu işlemin iptali gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının Sözleşmeli Astsubay alımı kapsamında yapılan sınavlarda başarılı olduğu, temel kolluk eğitimine tabi tutulduğu ve bu eğitimi başarıyla tamamlayarak 2-17 Ekim 2018 tarihleri arasında gerçekleştirilen yeterlilik sınavına katıldığı, yeterlilik sınavında akademik konular:42, spor konuları:100, atış konuları:0 puan olmak üzere ortalama 44,40 puan alarak başarısız sayıldığı, akabinde Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Başkanlığı'nın … tarih ve … sayılı işlemi ile öğrencilikten ilişiğinin kesilmesi üzerine bakılmakta olan davanın anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim- Öğretim Yönetmeliği, Jandarma ve Sahil Güvenlik Fakültesi Eğitim Merkezi Komutanlığı sorumluluğunda öğrenci ve kursiyerlere verilecek eğitim ve öğretime ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla hazırlanmış ve İçişleri Bakanlığınca 21/03/2017 tarihinde onaylanmakla birlikte Resmi Gazete'de yayınlanmamıştır.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 14/10/2019 tarih ve YD İtiraz No:2019/919 sayılı kararında; "3011 sayılı Kanun'un 1. maddesinin (b) bendi uyarınca Resmi Gazete'de yayımlanmayan dava konusu Yönetmelik düzenlemelerinde ve bu hükümlere dayanılarak tesis edilen davacının, subay nasbedilmeyerek kıtasına gönderilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı, uygulanması hâlinde giderilmesi güç veya imkânsız zararların doğmasına yol açacağı sonucuna ulaşılmıştır..." gerekçesiyle, Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim-Öğretim Yönetmeliği'nin yukarıda belirtilen davadaki ilgili maddelerinin yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir.
Söz konusu karar doğrultusunda İdare tarafından hazırlanan Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Komutanlığı Eğitim-Öğretim Yönetmeliği 30/04/2020 tarih ve 31114 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davalı İdarenin temyiz istemi yönünden inceleme;
Uyuşmazlık konusu olayda, İdare Mahkemesince dava konusu işlemin iptaline, 370,10-TL yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine karar verildiği, Bölge İdare Mahkemesince ise davalı idare vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, başvuruya konu mahkeme kararının kaldırılmasına; davanın reddine, mahkeme safhasına ait toplam 370,10-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verildiği görülmektedir.
Temyiz kanun yoluna başvuru, mahkeme kararının aleyhlerine olan hükümlerinin bozulması amacıyla yapılmakta olup, yukarıda belirtilen Bölge İdare Mahkemesi kararında davalı idare aleyhine verilen bir hüküm bulunmadığından davalı idarenin temyiz isteminin incelenmesine olanak bulunmamaktadır.
Davacının temyiz istemi yönünden inceleme;
Davacının Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim- Öğretim Yönetmeliği kapsamında yapılan yeterlilik sınavına katıldığı, yapılan yeterlilik sınavında akademik konular: 42 spor konuları:100 atış konuları:0 puan olmak üzere ortalama 44,40 puan alarak başarısız sayıldığı, akabinde Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Başkanlığı'nın 25/10/2018 tarih ve 4205545 sayılı işlemi ile 26/10/2018 tarihinde öğrencilikten ilişiğinin kesildiği, bu işlemin iptali amacıyla bakılmakta olan davanın açıldığı görülmektedir.
Davacının girmiş olduğu yeterlilik sınavının dayanağı olan Yönetmeliğin yeterlilik sınavına ilişkin maddelerinin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle açılan davada, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin 28/05/2019 tarih ve E:2019/293 sayılı karara karşı davacının itiraz isteminde bulunması üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 14/10/2019 tarih ve YD İtiraz No:2019/919 sayılı kararında "...Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi bünyesinde oluşturulan Eğitim Merkezi Komutanlığı ile Akademi tarafından yapılacak protokoller çerçevesinde Eğitim Merkezi Komutanlığı dışında öğrenci ve kursiyerlere verilecek eğitim-öğretim, kayıt-kabul, öğrencilerin sınav ve değerlendirme esasları, başarı durumları, öğrenci/kursiyer izinlerine ilişkin genel hükümleri düzenleyen ve davacının, subay nasbedilmeyerek kıtasına gönderilmesine ilişkin işlemin de dayanağı olan dava konusu "Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim-Öğretim Yönetmeliği"nin, 3011 sayılı Kanun'un 1. maddesinin (b) bendi kapsamında bir yönetmelik olduğu kuşkusuz olup Resmi Gazete'de yayımlanması gerekmektedir...3011 sayılı Kanun'un 1. maddesinin (b) bendi uyarınca Resmi Gazete'de yayımlanmayan dava konusu Yönetmelik düzenlemelerinde ve bu hükümlere dayanılarak tesis edilen davacının, subay nasbedilmeyerek kıtasına gönderilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı,..." gerekçesiyle, Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi Eğitim Merkezi Eğitim-Öğretim Yönetmeliği'nin ilgili maddelerinin yürütmesinin durdurulmasına karar vermiş, Dairemizin 26/05/2021 tarih ve E:2019/293, K:2021/2681 sayılı kararı ile söz konusu Yönetmelik maddelerinin iptaline karar vermiştir.
Bu durumda, hukuka aykırılığı yargı kararıyla saptanarak iptaline karar verilen Yönetmelik hükümlerine dayalı olarak yapılan yeterlilik sınavı sonucunda başarısız sayılma nedeniyle tesis edilen dava konusu ilişik kesme işleminde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Davalı İdarenin temyiz isteminin incelenmeksizin REDDİNE
2. Davacının temyiz isteminin kabulüne,
3. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 30/09/2021 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.