Danıştay 2. Daire 2021/18217 Esas 2021/3040 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/18217
Karar No : 2021/3040


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Turistik Tesisler İşl. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF(DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı kararın, dilekçede yazılı nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Dava; Antalya ili, Muratpaşa ilçesi, … Mahallesi, … ada, … , … ve … parsellerdeki 3.146,95 m²'lik Belediye hissesinin işgali nedeniyle 01/01/2015- 30/06/2015 tarihleri arasındaki dönem için 132.172,00 TL ecrimisil istenilmesine ilişkin … günlü, … sayılı sayılı ecrimisil ihbarnamesine yapılan itirazın reddine ilişkin … günlü, … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : … İdare Mahkemesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı kararla; dava konusu işlemin 67.212,56 TL'lik kısmı yönünden davanın reddine, 64.959,44-TL'lik kısmının ise iptaline hükmedilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi Kararının Özeti: … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararıyla; davacı şirketin, imar uygulaması öncesinde kendilerine ait taşınmaz üzerinde yapı sahibi konumunda olması karşısında, imar uygulaması sonrasında gerçekleştirilen parselasyon işlemiyle meydana gelen yeni hukuki duruma göre kısmen davalı idare, kısmen de davacı şirket adına tescil edilen taşınmaz üzerinde kalan yapılardan dolayı 2886 sayılı Kanun'un 75. maddesi hükmü kapsamında işgalci sayılmasına olanak bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf isteminin kabulüne, Mahkeme kararının kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline hükmedilmiştir.
Anılan karar temyiz edildikten sonra davacının mahkeme kayıtlarına 17/12/2020 tarihinde giren dilekçesiyle davadan feragat ettiğini bildirmesi sebebiyle Danıştay İkinci Dairesinin 10/02/2021 günlü, E:2021/127, K:2021/177 sayılı kararıyla feragat hususunda ek karar verilmek üzere dava dosyası hükmü veren Bölge İdare Mahkemesine gönderilmiş; … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı temyize konu ek kararıyla da; feragat nedeniyle davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle, dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, 11/11/2020 günlü, 7256 sayılı Bazı Alacakların Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun uyarınca yapılandırmadan faydalanmak için topluca dava dosyalarından feragat edilirken, bu dosyadan sehven feragat edildiği, dava konusu ecrimisil ihbarnamesiyle ilgili olarak davalı idareyle yapılandırma konusunda başvurusu yada anlaşması bulunmadığı, bu davadan çıkan kararın lehine olduğu, feragat dilekçesinin hataya dayalı verildiği hususunun tespiti ve iptali istemli Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açtığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İkinci Dairesince; Danıştay Başkanlık Kurulunun 18/12/2020 günlü, K:2020/62 sayılı kararının "Ortak Hükümler" kısmının 6. fıkrası uyarınca, ayrıca bir gönderme kararı verilmeksizin Dairemize iletilen davada, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesiyle atıfta bulunulan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 311. maddesinde, feragat ve kabulün kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğuracağı, irade bozukluğu hâllerinde ise feragat ve kabulün iptalinin istenebileceği hüküm altına alınmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dava dosyasının incelenmesinden, belediyeye ait taşınmazın davacı tarafından fuzulen işgali nedeniyle adına düzenlenen 132.172,00 TL tutarındaki ecrimisil ihbarnamesine yapılan itirazın reddine ilişkin … günlü ve … sayılı işlemin iptali istemiyle açılan davada, mahkemece dava konusu işlemin 64.959,44-TL'lik kısmının ise iptaline, davanın 67.212,56 TL'lik kısmı yönünden reddine karar verildiği, anılan karar … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince kaldırılarak dava konusu iptaline karar verildiği, Bölge İdare Mahkemesinin anılan kararının temyiz incelemesi sırasında davacı tarafından verilen 17/12/2020 tarihli dilekçeyle, 11/11/2020 günlü Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'dan faydalanmak için dava konusu edilen borçlar bakımından davadan feragat edilmesi ön şartı olduğundan davadan feragat edilmiş ise de, 21/12/2020 günlü dilekçeyle; ecrimisil alacağına ilişkin olarak Maliye Hazinesi husumetiyle görülen 12 adet dava açtıkları, yapılandırmadan faydalanmak için davalısı Hazine olan bu dosyalardan feragat iradelerinin bulunduğu, ancak topluca feragat beyanında bulunduğundan, davalısı Muratpaşa Belediye Başkanlığı olan 3 adet davadan sehven feragat edildiği, bakılan davanın lehine sonuçlandığı, bu nedenle davadan feragat etmekte hukuki yararı bulunmadığının açık olduğundan bahisle feragat isteminin dikkate alınmaması gerektiğini beyan etmiştir.
Davacının, feragata ve feragatten vazgeçmeye ilişkin beyanının Mahkemece değerlendirilmesi için Danıştay İkinci Dairesince ek karar verilmek üzere dosyanın Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi üzerine, … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin 30/03/2021 günlü ek kararıyla, feragat nedeniyle davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedildiği görülmüştür.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 307. maddesinde feragatın, davacının talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesi olarak tanımlandığı, yukarıda metni yer alan aynı Kanunun 311. maddesinin gerekçesinde; feragat veya kabulün, davaya son veren taraf işlemlerinden olduğu, maddi anlamda kesin hüküm gibi sonuç doğurduğu, ancak feragat ve kabule ilişkin irade beyanlarının; hata, hile veya ikrah sebeplerinden biriyle sakatlanmış olması halinde, beyanda bulunan tarafın, borçlar hukuku kuralları çerçevesinde, iradeyi sakatlayan sebebi ispat etmek şartıyla, feragat veya kabulün iptali için dava açabileceği belirtilmiştir. Dolayısıyla, kanun maddesi ile gerekçesi birlikte incelendiğinde; kural olarak feragatin hükümsüz sayılması mümkün olmamakla birlikte; hata, hile veya ikrah gibi irade bozukluğu durumunda, ispat etmek şartıyla feragatin iptali için dava açılabileceği ve irade bozukluğu durumunda feragatten vazgeçilebileceği kabul edilmektedir. Bu gibi durumlarda mahkemece yapılması gereken, davacının feragatten vazgeçme beyanını ön mesele olarak incelemek, feragate yönelik iradenin fesada uğrayıp uğramadığını tespit etmek ve ortaya çıkacak sonuca göre bir karar vermek olmalıdır.
İrade sakatlığı hallerinden "hata"nın tespiti bakımından, yazılı yargılama usulü geçerli olan idari yargı bakımından, evrak üzerinden veya dosyadan kolaylıkla anlaşılabilecek bir hata durumu var ise, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 311. madde hükmünün olaya uygulanarak davacının feragat beyanından dönmesi kabul edilmelidir.
Uyuşmazlıkta, İdare Mahkemesince feragat nedeniyle davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmiş ise de, davacı vekilinin, feragat dilekçesinin grup davalarla birlikte yanlışlıkla verilmiş olduğundan bahisle, sehven verilmiş olan bu feragat beyanından vazgeçildiğine ilişkin dilekçeyi, feragat beyanınından dört gün gibi kısa bir süre sonra dava dosyasına sunduğu görülmektedir.
Bu durumda, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … günlü, E:… , K:… sayılı kararının davacının lehine olduğu, lehine olan davada borçların yapılandırılması için başvuru yapılmasının davacının menfaatine uygun olmadığı, feragat dilekçesinin mahkemeye verilmesinden çok kısa bir süre sonra, Muratpaşa Belediye Başkanlığı husumetiyle görülen davalarda yanlışlıkla verildiğinden bahisle bu beyandan vazgeçildiğine ilişkin dilekçenin dava dosyasına sunulduğu dikkate alındığında, davacının davasından feragat iradesinde hataya düştüğünün kabulü gerekmektedir.
Bu itibarla, feragat nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamakta olup, davacının feragatten vazgeçme iradesinin kabul edilerek, davanın esası hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVACININ TEMYİZ İSTEMİNİN KABULÜNE,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … günlü, E:… , K:… sayılı ek kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 6545 sayılı Kanun'la değişik 2/b fıkrası uyarınca BOZULMASINA,
3. Aynı Kanun'un 6545 sayılı Kanun'la değişik 50. maddesinin 2. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar da gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın, kararı veren … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesine gönderilmesine,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na 6545 sayılı Kanun'un 27. maddesi ile eklenen Geçici 8. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 30/09/2021 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.



(X) KARŞI OY :

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesiyle atıfta bulunulan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun, feragatin hüküm kesinleşinceye kadar her zaman yapılabileceğini kurala bağlayan 310. maddesine, 28/07/2020 günlü, 31199 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7251 sayılı Kanun'un 29. maddesiyle birinci fıkradan sonra gelmek üzere iki yeni fıkra eklenmiştir. Temyiz isteminde bulunulmasından sonra davadan feragat edilmesine ilişkin üçüncü fıkrada; “(3) Feragat veya kabul, dosyanın temyiz incelemesine gönderilmesinden sonra yapılmışsa, Yargıtay temyiz incelemesi yapmaksızın dosyayı feragat veya kabul hususunda ek karar verilmek üzere hükmü veren mahkemeye gönderir.” kuralına yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen Kanun değişikliğine ilişkin 310. maddenin gerekçesinde; "Maddeye eklenen üçüncü fıkrada ise feragat veya kabulün dosyanın temyiz incelemesine gönderilmesinden sonra yapılması hâlinde Yargıtay’ın temyiz incelemesi yapmaksızın dosyayı feragat veya kabul hususunda karar verilmek üzere hükmü veren mahkemeye göndermesi gerektiği hüküm altına alınmaktadır. Düzenlemeyle, mevcut hükümden kaynaklanan ve feragat veya kabulün hükmün verilmesinden sonra gerçekleşmesi hâlinde yapılan farklı uygulamaların önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca Yargıtay’ın, davaya son veren taraf işlemleri olan feragat ve kabulün kanun yolu süresi içinde yapılması hâlinde, hükmü veren mahkemenin davadan el çekmiş olması sebebiyle dava hakkında bir karar veremeyeceği, dosyanın temyiz incelemesi için Yargıtay’a gönderilmesi gerektiği şeklindeki içtihadı ile feragat veya kabulün dosya Yargıtay’da iken yapılması hâlinde kararın bozularak gerekli kararın verilmesi için dosyanın hükmü veren mahkemeye gönderilmesi yönündeki içtihadından kaynaklanan usul ekonomisine aykırılığın da önüne geçilmesi hedeflenmektedir." açıklaması yer almıştır.
Dosyanın incelenmesinden, Dairemizin temyiz incelemesi sırasında davacı vekili tarafından dosyada feragat dilekçesinin verildiği, aslında davadan feragat etme iradesi bulunmadığı yolunda beyanda bulunulduğu, Danıştay İkinci Dairesince, dava dosyasının, bu hususların incelenmesi için Bölge İdare Mahkemesine gönderildiği ancak, Bölge İdare Mahkemesince feragatte hata yapıldığı husus incelenmeden karar verildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda alıntılanan, mevzuat ve gerekçesinden, feragat veya kabul istemi nedeniyle, temyiz aşamasında inceleme yapılamayacağı görülmektedir.
Bu durumda; feragat konusunda Bölge İdare Mahkemesine temyiz incelemesi yapılmasına imkan sağlayan bir karar verilmediğinden, bu aşamada; temyiz incelemesi yapılmaksızın, dosyanın ek karar verilmek üzere hükmü veren Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle aksi yönde oluşan Daire kararına katılmıyorum.