Danıştay 10. Daire 2016/791 Esas 2021/4621 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/791
Karar No : 2021/4621


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Kaymakamlığı / …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının taraflarca aleyhlerine olan kısımlarının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Samsun İli, 19 Mayıs İlçesi, … Mahallesi … ,… ,… ,… ,… ,… ,… ve … sayılı parsellere kayıtlı taşınmazların 2008 yılı birinci 6 ay fiğ, ikinci 6 aylık dilimde mısır mahsulü ekmek suretiyle kullanıldığı belirtilerek doğrudan gelir desteğinden yararlanmak istemiyle 13/05/2008 tarihinde yapılan başvurunun zımnen reddine ilişkin işleme karşı açılan dava sonucunda … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla anılan işlemin iptal edilmesi üzerine, 2008 yılı doğrudan gelir desteğinin ödenmesi istemiyle yapılan 09/12/2009 tarihli başvurunun zımnen reddine ilişkin işlemin iptali ve 2008 yılı doğrudan gelir desteği tutarı olarak 8.501,00 TL'nin başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince; davacı tarafından, 2008 yılında yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle Mahkemelerinde açılan davanın Mahkemelerinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla 2008 yılı için DGD ödenmesinden faydalandırılması gerekirken aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptal edildiği, bu kararın Danıştay Onuncu Dairesince onanarak kesinleştiği, yargı kararının uygulanması ve 2008 yılına ilişkin doğrudan gelir desteğinin ödenmesi istemiyle davacı tarafından 09/12/2009 tarihinde yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık görülmediği, Mahkemelerince yapılan ara kararlarına davalı idarece verilen cevaplardan davacının 2008 yılı için alabileceği doğrudan gelir desteği tutarlarının mazot gübre desteği, yem bitkisi ve dane mısır için belirlenen tutarların toplamının 2.379,31 TL olduğu tespit edildiği gerekçesi ile dava konusu işlemin iptaline, davacının talebinin 2.379,31 TL'lik kısmının ilk başvuru tarihi olan 13/05/2008 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine, fazlaya ilişkin kısmının reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ_EDENLERİN_İDDİALARI : I- Davalı idare tarafından; Davacının talebinin doğrudan gelir desteğinden farklı olarak ürün primi ve girdi desteği olduğu, 2008 yılı girdi desteği başvurularının 28/11/2008 tarihinde, fiğ desteği başvurularının 31/10/2008 tarihinde, dane mısır desteği başvurularının 03/04/2009 tarihinde sona ermesine rağmen davacının süresinde başvuru yapmadığı, doğrudan gelir desteğinin 2007 yılından sonra yayınlanmadığı ve doğrudan gelir desteği olarak çiftçilere en son 2007 yılında ödeme yapıldığı belirtilerek mahkeme kararının iptale ve kısmen kabule ilişkin bölümünün bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
II- Davacı tarafından; Mahkeme tarafından hesaplanan 2.379,31 TL'nin hangi kriter esas alınarak hesaplandığının anlaşılamadığı, bir önceki yıl almış olduğu doğrudan gelir desteğinin mahkemenin 2008 yılı için ödenmesine karar verdiği tutarın yaklaşık 2 katı olduğu, mahkeme tarafından verilen süre ret kararının temyiz edilmesi üzerine tarafınca temyiz edildiği, Danıştay Onuncu Dairesince temyiz talebi kabul edilerek süre ret kararının bozulduğu halde mahkeme tarafından verilen kısmen kabul kısmen ret kararında temyiz giderinin davadaki haklılık oranına göre 1/3 lük kısmının tarafına bırakıldığı belirtilerek İdare Mahkemesi kararının davanın reddine yönelik kısmının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı ve davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Davacı tarafından, 13/05/2008 tarihinde doğrudan gelir desteği ödemelerinden yararlandırılmak için yapılan başvurunun zımnen reddi üzerine açılan davada, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararıyla, dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi üzerine, 09/12/2009 tarihinde kararın uygulanması için yapılan başvurunun zımnen reddi üzerine zımnen ret işleminin iptali ile 2008 yılı doğrudan gelir desteği olarak 8.501,00 TL'nin ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı görülmektedir.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usul Kanunu'nun "İptal ve tam yargı davaları" başlıklı 12. maddesinde; "İlgililer haklarını ihlal eden bir idari işlem dolayısıyla Danıştaya ve idare ve vergi mahkemelerine doğrudan doğruya tam yargı davası veya iptal ve tam yargı davalarını birlikte açabilecekleri gibi ilk önce iptal davası açarak bu davanın karara bağlanması üzerine, bu husustaki kararın veya kanun yollarına başvurulması halinde verilecek kararın tebliği veya bir işlemin icrası sebebiyle doğan zararlardan dolayı icra tarihinden itibaren dava süresi içinde tam yargı davası açabilirler. Bu halde de ilgililerin 11 nci madde uyarınca idareye başvurma hakları saklıdır." hükmüne yer verilmiştir.
25/10/2008 tarih ve 27035 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2008/59 numaralı 2008 Yılı Ürünü Kütlü Pamuk, Yağlık Ayçiçeği, Soya Fasulyesi, kanola, Dane Mısır, Aspir Ve Zeytinyağı Üreticilerine destekleme Primi Ödenmesine İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı Uygulama Tebliği'nin 1. maddesinde, bu Tebliğin amacının, 2008 yılı ürünü kütlü pamuk, yağlık ayçiçeği, soya fasulyesi, kanola, dane mısır, aspir ve zeytinyağı üreterek satışını yapan üreticilere destekleme primi ödenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemek olduğu; 4. maddesinde, Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu tarafından, 2008 yılı ürünü destekleme primi miktarları kilogram başına;... dane mısır için 4 YKr, ... olarak belirlendiği; 6. maddesi, 3. fıkrası, a bendinde, destekleme primi ödemesinden yararlanmak isteyen üreticilerin son başvuru tarihinin kütlü pamuk, yağlık ayçiçeği, soya fasulyesi, kanola, dane mısır ve aspir için 03/04/2009 olarak belirlendiği, bu tarihten sonraki başvuruların kesinlikle kabul edilmeyeceği düzenlenmiştir.
15/04/2008 tarih ve 26848 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2008/13489 sayılı Hayvancılığın Desteklenmesi Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı'nın 2. maddesinde, kaliteli kaba yem üretmek amacıyla yem bitkileri ekilişi yapan üreticilere, Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca yayımlanacak tebliğde belirlenecek kriterler çerçevesinde, üretim yaptıkları Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı arazileri üzerinden, yapay çayır-mera ve çok yıllık yem bitkisi ekilişlerinde ilk yıl için, tek yıllık yem bitkileri ekilişlerinde ise üretim yaptıkları yıl için, ürünü hasat etmeleri kaydıyla dekar başına aşağıda belirtilen birim miktarlarda ödeme yapılacağı; anılan ödemenin tek yıllık yem bitkileri için dekar başına 30 TL olacağı düzenlemesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bakılmakta olan dava, 2577 sayılı İdari Yargılama Usul Kanunu'nun 12. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesince verilen ve Danıştay Onuncu Dairesi tarafından onanarak kesinleşen 04/11/2009 tarih ve E:2008/1492, K:2009/1106 sayılı iptal kararı üzerine açılmış bir tam yargı davasıdır.
Dava dosyasının incelenmesinden, Mahkemenin 03/07/2015 tarihli ara kararı ile davacının 2008 yılı için doğrudan gelir desteğinden yararlanmak istediği parsellere ilişkin doğrudan gelir desteği tutarlarının ne kadar olduğunun sorulması üzerine; davalı idarece … tarih ve … sayılı cevabi nitelikteki yazıda mazot - gübre desteğinin 966,00 TL, yem bitkisi desteğinin 1.796,94 TL, dane mısır desteğinin 2.379,16 TL olarak belirtildiği anlaşılmaktadır.
Mahkeme tarafından davacıya 2008 yılı için ödenecek olan doğrudan gelir desteği kalemlerinden mazot - gübre desteği, yem bitkisi desteği ve mısır desteği olmak üzere 3 kalemde ödeme yapılması gerektiği belirtilmiş ise de, mahkemece davacıya ödenmesine karar verilen tazminat tutarının, mahkemenin 03/07/2015 tarihli ara kararına davalı idarenin 21/07/2015 ve 18/09/2015 tarihli cevaplarında salt mısır için ödenmesi gerektiği hesaplanan 2.379,16 TL'nin olduğu görülmektedir.
Dane mısır için ödenmesi gereken tutarın hesabında, 25/10/2008 tarih ve 27035 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 2008/59 tebliğ numaralı Bakanlar Kurulu Kararına göre dane mısır için kilogram başına 4 kuruş destekleme ödemesi yapılması gerekmesine ve bu hususun idarenin ara karar cevaplarında da belirtilmesine rağmen, idare tarafından yapılan hesaplamada tebliğde belirtilen kilogram üzerinden hesap yapılması yerine, davacının arazilerinin dekar cinsinden toplamı üzerinden yapılmak suretiyle hesaplamada hata yapıldığı görülmektedir.
Buna göre, davacının 2008 yılına ilişkin dane mısır, fiğ, mazot ve gübre desteği talebine ilişkin olarak yukarıda belirtilen eksiklikler giderilmek suretiyle yeniden bir hesaplama yapılarak davacıya ödenmesine karar verilmesi gerekmektedir.
Ayrıca davalı idarenin 18/09/2015 tarihli cevabi yazısında, davacının 2008 yılı için 966,00 TL mazot - gübre desteği aldığının tespit edildiği belirtilmektedir. Mükerrer ödemeye sebebiyet vermemek adına yeniden yapılacak olan hesaplamada bu hususun da araştırılarak yeniden değerlendirmeye tabi tutulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Tarafların temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesi, 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (on beş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 07/10/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.