Danıştay 6. Daire 2018/7098 Esas 2021/11220 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/7098
Karar No : 2021/11220

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALILAR) :1- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

2- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara ili, Yenimahalle ilçesi, ... Mahallesi, … ada, … sayılı parselde bulunan taşınmazın imar planı ile "rekreasyon alanı" olarak ayrılmasına rağmen, davalı idareler tarafından kullanım amacı doğrultusunda kamulaştırma görevinin yerine getirilmeyerek mülkiyet hakkının süresi belirsiz şekilde kısıtlandığından bahisle taşınmazın değerine karşılık 225.656,25-TL'nin görevsiz yargı merciinde açılan dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tazminine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; Danıştay Altıncı Dairesinin 26.04.2017 tarih ve E:2016/12203, K:2017/2914 sayılı bozma kararına uyularak, dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucu, davacının mülkiyet hakkını kullanamamaktan yakınarak, tazminat talebinde bulunduğu, esasen davacının uyuşmazlık konusu taşınmazı edindiği tarih itibari ile taşınmaz için kısıtlılık durumunun mevcut olduğu, 22.09.2011 tarihli satış işlemi sonucu taşınmaz üzerindeki kısıtlılık halini bilerek mülkiyet sahibi olan davacı açısından kısıtlılık halinden kaynaklanan ve tazminatı gerektirir mağduriyetinin ve mülkiyet hakkının süresi belirsiz bir zaman diliminde kısıtlanması durumunun gerçekleşmediği görüldüğünden, davacının tazminat isteminin kabulüne olanak bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Mülkiyet hakkının kısıtlandığı, usul ve yasaya aykırı mahkeme kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :
1) Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekili tarafından, mahkeme kararının usul ve yasaya uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.
2) Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … DÜŞÜNCESİ :Davacı tarafından 22.09.2011 tarihli satış işlemiyle uyuşmazlık konusu taşınmazda hisse satın alındığı, bakılan uyuşmazlıkta da dava devam ederken edinim tarihinden itibaren 5 yıllık sürenin dolmuş olması nedeniyle tazminat ödenme şartlarının incelenmesi gerekli ise de, uyuşmazlık konusu taşınmazın başka hissedarı tarafından açılan ve aynı gün karar düzeltme incelemesi yapılan Danıştay Altıncı Dairesinin E: 2018/6973 sayılı dosyasının birlikte incelenmesinden, uyuşmazlık konusu taşınmazın Yenimahalle Belediye Meclisi'nin … tarihli, … sayılı kararı ile uygun görülerek Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin … tarihli, … sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli imar planı kapsamında "özel sosyo-kültürel tesis alanı" olarak ayrıldığı, bu şekilde taşınmazın kullanım alanının genişletildiği, özel amaçlarla kullanılabilmesi imkanı getirildiği, plan değişikliği sonucunda taşınmazın satılabilmesi veya doğrudan malikleri tarafından kullanılabilmesi açısından bir engel kalmadığı, mevcut durum itibari ile davalı idarelerin dava konusu taşınmazı kamulaştırması gerektiğinden bahsedilemeyeceği, davanın reddine ilişkin kararın sonuç itibariyle yerinde olduğu, temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Mahkeme kararının yukarıda anılan gerekçe ile onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Anayasa Mahkemesinin 15/11/2018 tarihli, Başvuru Numarası:2016/37323 sayılı kararında; İdare Mahkemesince, başvurucuların uyuşmazlık konusu taşınmazları edindikleri tarih itibarıyla taşınmazlar için kısıtlılık durumunun mevcut olduğu, bu bağlamda mülkiyet hakkının geçmişte belirli bir süre engellenmiş olması durumunun eski malikler açısından gerçekleşmiş olmasına rağmen daha sonraki satış işlemleri sonucu taşınmazları edinen başvurucular açısından kısıtlılık halinden kaynaklanan ve tazminatı gerektirir mağduriyetin gerçekleşmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi üzerine bulunulan bireysel başvuru sonucunda, başvuruculara ait taşınmazların uygulama imar planında kamu hizmeti alanına ayrıldığı, başvurucuların bu taşınmazları daha sonraki bir tarihte satış yoluyla edinmiş oldukları, taşınmazların maliki oldukları tarihten itibaren beş yılı aşkın bir süre geçmiş olmasına rağmen taşınmazların halen kamulaştırılmadığı ve kendilerine herhangi bir tazminat da ödenmediği dikkate alındığında başvurucuların mülkiyet hakkına yapılan müdahale ölçülü olmadığı sonucuna varılarak mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verilmiştir.
Bu durumda, bakılan uyuşmazlıkta da dava devam ederken edinim tarihinden itibaren 5 yıllık sürenin dolmuş olması karşısında davacıya tazminat ödenme şartlarının incelenmesi gerekli ise de, uyuşmazlık konusu taşınmazın başka hissedarı tarafından açılan ve aynı gün karar düzeltme incelemesi yapılan Danıştay Altıncı Dairesinin E:2018/6973 sayılı dosyasının bakılan dava dosyası ile birlikte incelenmesinden, uyuşmazlık konusu taşınmazın Yenimahalle Belediye Meclisi'nin … tarihli, … sayılı kararı ile uygun görülerek Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin … tarihli, … sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli imar planı kapsamında "özel sosyo-kültürel tesis alanı" olarak ayrıldığı, bu şekilde taşınmazın kullanım alanının genişletildiği, özel amaçlarla kullanılabilmesi imkanı getirildiği, plan değişikliği sonucunda taşınmazın satılabilmesi veya doğrudan malikleri tarafından kullanılabilmesi açısından bir engel kalmadığı, mevcut durum itibari ile davalı idarelerin dava konusu taşınmazı kamulaştırması gerektiğinden bahsedilemeyeceği, davanın reddine ilişkin kararın sonuç itibariyle yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Öte yandan davacı tarafından 22.09.2011 tarihinde adli yargıda bakılan davanın açıldığı, adli yargıda açılan davada görevsizlik kararı verilmesi üzerine 15.07.2015 tarihinde idari yargıda davanın yenilendiği, idari yargıda dava yenilenmeden önce 11.02.2014 tarihinde yapılan imar planı değişikliği ile taşınmazın "özel sosyo-kültürel tesis alanı" olarak ayrılarak taşınmazdaki kısıtlılığın giderildiği göz önüne alındığında mahkeme kararının yargılama gideri ve vekalet ücretine ilişkin kısmında hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı temyize konu kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 12/10/2021 tarihinde esasta oybirliği gerekçede oyçokluğuyla karar verildi.


KARŞI OY(X) :Kullanım şekli ve imkanları belirli ve sınırlı olan "kısıtlı hisseyi" satın almak suretiyle taşınmazda tamamen kendi iradesi ile hissedar duruma gelen davacıya, taşınmazın bu "kısıtlılık niteliği" göz önünde bulundurularak bilirkişi incelemesi sonucu belirlenecek kısıtlı taşınmaz bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte kamulaştırma işlemine esas değer olmak üzere ödenmesi gerektiği, diğer taraftan, her ne kadar Anayasa Mahkemesince karar tarihi itibarıyla 5 yıllık sürenin geçmiş olmasına rağmen taşınmazın halen kamulaştırılmamış olması ve davacılara da herhangi bir tazminat ödenmemiş olması dikkate alınarak hak ihlali kararı verilmiş ise de mülkiyet hakkının özüne dokunacak şekilde taşınmazın tasarrufunun hukuken kısıtlanması durumunun gerçekleşebilmesi için aranan 5 yıllık sürenin davacı yönünden davanın açıldığı tarih itibarıyla geçmiş olmasının gerektiği, aksi durumun kabulünün haksız kazanca ve hakkın kötüye kullanılmasına yol açabileceği bu nedenle idare mahkemesi kararının doğrudan onanması gerektiği oyuyla çoğunluk kararına katılmıyoruz.