Danıştay 6. Daire 2019/2399 Esas 2021/11334 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/2399
Karar No : 2021/11334

TEMYİZ EDEN TARAFLAR : 1- (DAVACI) … Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI) …Belediye Başkanlığı …

KARŞI TARAF : 1- … Belediye Başkanlığı
2- … Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş.

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Tekirdağ İli, Marmaraereğlisi İlçesi, … Mahallesi, … Mevkii, … pafta, … parsel sayılı davacıya ait taşınmaz üzerinde 2.720 m² ebadında bir adet çelikten yapılmış depo, 63,59 m² ebadında bir adet silo yapısı, 68 m² ebadında bir adet elektrik odası olarak kullanılan depo, tek katlı betonarme bina ve bitişiğinde 12 m² ebadında gaz tesis alanı, fabrika binasının ön kısmında toz toplama alanı olarak kullanılan yerde muhtelif ebatlarda toplam sekiz adet çelik yapı, idari binanın arka kısmında 34,8 m² ebadında gaz tankı yapıldığına ve yapıların mühürlendiğine ilişkin davalı idare tarafından düzenlenen 10/02/2017 tarihli yapı tatil zaptının ve 10/02/2017 tarihli mühürleme işleminin, bu işlemlerin tesisinden sonra 10/02/2017 tarihli yapı tatil zaptında 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin (c) bendinin 5. alt bendi uyarınca taşınmazın uygulama imar planı bulunan bir alanda yapılıp yapılmadığına ilişkin tespitin ''evet'' olarak yazılması gerekirken ''hayır'' olarak yazıldığının anlaşılması üzerine bu alt bende ilişkin olarak artırım yapılmasının uygun olduğuna ilişkin tespitin de bulunduğu yapı tatil tutanağının yeniden düzenlendiğine dair açıklamaya yer verilmek suretiyle, 10/02/2017 tarihli yapı tatil zaptında belirtilen aynı tespitlere ve yapıların mühürlendiğine ilişkin olarak tanzim edilen 17/02/2017 tarihli yapı tatil zaptı ile 17/02/2017 tarihli mühürleme işleminin ve taşınmaz üzerindeki ruhsatsız yapılar nedeniyle davacı şirkete 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca 171.136,01-TL idari para cezası verilmesine ve aynı Kanunun 32. maddesi uyarınca yapıların ruhsata bağlatılması için 30 gün süre verilmesine ilişkin … tarihli ve …sayılı Marmaraereğlisi Belediye Encümeni kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; dava konusu … tarih ve … sayılı Marmaraereğlisi Belediye Encümeni kararının, 96.264,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin kısmının iptaline, davanın geri kalan kısımlar yönünden ise reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI : 1- Davacı tarafından; Davaya konu parsel üzerindeki yapıların tamamının yapı kayıt belgesi alınarak kanuna ve mevzuata uygun hale getirildiği ileri sürülmektedir.
2- Davalı tarafından; İdari işleme konu yapıların ruhsat alınmaksızın yapıldığı, idari para cezasının 3194 sayılı Kanunun 42. maddesindeki kriterlere uygun şekilde hesaplandığı, davaya konu işlemlerin usul ve yasaya uygun olduğu ileri sürülmektedir.
TARAFLARIN SAVUNMASI : Taraflarca savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…'NUN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Tekirdağ İli, Marmaraereğlisi İlçesi, … Mahallesi, …Mevkii, … pafta, … parsel sayılı davacıya ait taşınmaz üzerinde 2.720 m² ebadında bir adet çelikten yapılmış depo, 63,59 m² ebadında bir adet silo yapısı, 68 m² ebadında bir adet elektrik odası olarak kullanılan depo, tek katlı betonarme bina ve bitişiğinde 12 m² ebadında gaz tesis alanı, fabrika binasının ön kısmında toz toplama alanı olarak kullanılan yerde muhtelif ebatlarda toplam sekiz adet çelik yapı, idari binanın arka kısmında 34,8 m² ebadında gaz tankı yapıldığına ve yapıların mühürlendiğine ilişkin davalı idare tarafından ilk olarak düzenlenen 10/02/2017 tarihli yapı tatil zaptının ve 10/02/2017 tarihli mühürleme işlemlerinin tesisinden sonra; 10/02/2017 tarihli yapı tatil zaptında 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin (c) bendinin 5. alt bendi uyarınca taşınmazın uygulama imar planı bulunan bir alanda yapılıp yapılmadığına ilişkin tespitin ''evet'' olarak yazılması gerekirken ''hayır'' olarak yazıldığının anlaşılması üzerine bu alt bende ilişkin olarak artırım yapılmasının uygun olduğuna ilişkin tespitin de bulunduğu yapı tatil tutanağının yeniden düzenlendiğine dair açıklamaya yer verilmek suretiyle, 10/02/2017 tarihli yapı tatil zaptında belirtilen aynı tespitlere ve yapıların mühürlendiğine ilişkin olarak ikinci kere tanzim edilen 17/02/2017 tarihli yapı tatil zaptı ile 17/02/2017 tarihli mühürleme işlemlerinin tesis edilmesinin ardından taşınmaz üzerindeki ruhsatsız yapılar nedeniyle davacı şirkete 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi uyarınca 171.136,01-TL idari para cezası verilmesine ve aynı Kanunun 32. maddesi uyarınca yapıların ruhsata bağlatılması için 30 gün süre verilmesine ilişkin … tarihli ve …sayılı Marmaraereğlisi Belediye Encümeni kararı alınmıştır.
Bunun üzerine anılan işlemlerin iptali istemiyle görülmekte olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT ve HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinde; ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere idari para cezaları uygulanacağı, Bakanlıkça belirlenen yapı sınıflarına ve gruplarına göre yapının inşaat alanı üzerinden idari para cezası verileceği hükme bağlanmıştır.
18/05/2018 günlü, 30425 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin 7143 sayılı Kanunun 16. maddesi ile 3194 sayılı İmar Kanununa eklenen Geçici 16. maddenin 1. fıkrasında; "Afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacıyla, 31/12/2017 tarihinden önce yapılmış yapılar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yetkilendireceği kurum ve kuruluşlara 31/10/2018 tarihine kadar başvurulması, bu maddedeki şartların yerine getirilmesi ve 31/12/2018 tarihine kadar kayıt bedelinin ödenmesi halinde Yapı Kayıt Belgesi verilebilir. Başvuruya konu yapının ve arsasının mülkiyet durumu, yapı sınıf ve grubu ve diğer hususlar Bakanlık tarafından hazırlanan Yapı Kayıt Sistemine yapı sahibinin beyanına göre kaydedilir." hükmüne, 4. fıkrasında ise; "Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili bu Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilir." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan madde uyarınca 06/06/2018 günlü, 30443 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esasların 6.
maddesinin 1. fıkrasında "Yapı Kayıt Belgesi verilen yapıların malikleri, bu belgenin bir örneğini belediye ve mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyesine, bu sınırlar dışında il özel idaresine vermek zorundadır." hükmü, 3. fıkrasında da "Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili 3194 sayılı Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilir. " hükmü yer almaktadır.
3194 sayılı Kanunun Geçici 16. maddesi uyarınca yapı kayıt belgesi verilen yapıların malikleri tarafından, bu belgenin bir örneğinin belediyeye ve mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyesine, bu sınırlar dışında il özel idaresine verilmesi, bu belgeye istinaden yapı kayıt belgesi verilen yapılarla ilgili 3194 sayılı Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezalarının iptal edilmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; uyuşmazlık konusu yapıya ilişkin olarak davacı vekili tarafından verilen 19/02/2019 tarihli temyiz dilekçesi ile davaya konu yapılara ilişkin olarak … tarih ve … belge numaralı Yapı Kayıt Belgelerinin alındığı, 15/06/2021 tarihli beyan dilekçesi ile de; dava konusu … günlü, … sayılı Marmaraereğlisi Belediye Encümeni kararı ile 10/02/2017 ve 17/02/2017 tarihli mühürleme işlemlerinin … günlü, … sayılı Encümen Kararı ile iptal edildiği belirtilerek bahsi geçen evrakın dosyaya sunulduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda; İdare Mahkemesince, Marmaraereğlisi Belediye Encümeninin … günlü, …sayılı kararı ile dava konusu … günlü, … sayılı encümen kararı ile 10/02/2017 ve 17/02/2017 tarihli mühürleme işlemlerinin iptaline karar verildiği dikkate alınarak, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, dava konusu … tarih ve … sayılı Marmaraereğlisi Belediye Encümeni kararının, davacıya 96.264,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin kısmının iptaline, davanın geri kalan kısımlar yönünden ise reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan tarafların temyiz istemlerinin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen iptaline, kısmen reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurularının reddi yolundaki temyize konu …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 13/10/2021 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.