Danıştay 13. Daire 2021/3596 Esas 2021/3345 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/3596
Karar No:2021/3345

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Optik Turizm Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ….
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLLERİ : Av. …, Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :

Dava konusu istem: …. Laboratuvarları Ticaret Anonim Şirketi'nin (…) hakim durumunu kötüye kullanarak davacı şirketin faaliyetlerini zorlaştırdığı iddiasıyla yapılan şikâyet üzerine, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 41. maddesi uyarınca şikâyetin reddi ile … hakkında soruşturma açılmamasına ilişkin Rekabet Kurulu'nun (Kurul) … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesi'nce verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; şikâyet başvurularında özetle; "… Lens San. ve Tic. A.Ş.'nin (…) yapılan yıllık anlaşmalar ile … , … & …., …, …, … ve … gibi kontak lens markalarının Türkiye'deki en büyük hacimli alıcısı konumunda olduğu, …'un bağlı olduğu grubun ürettiği … markalı kontak lens ve solüsyonları ithal eden bir şirket olduğu, 2018 yılında …'ın …'dan mal alımlarını, hakkında piyasada süre gelen olumsuz söylentilere karşı …. kamuoyunu aydınlatmadığı ve sistematik olarak …'a yönelik gösterdiği olumsuz tavır nedeniyle azalttığı, ….'un 30/10/2018 tarihinde Beşiktaş 16. Noterliğinden … ve … Optik Turizm Tic. ve San. Ltd. Şti.'ye (…) keşide ettiği ihtarname ile her iki ticari ilişkiye son verdiği, gerekçe olarak ise … ve … Optik'in …'dan son iki aydır mal alımını durdurma noktasına gelmesinin, … ile olan ticari ilişkiyi sonlandırma sinyallerini vermesinin ve bu durumu sahibi oldukları internet sitesi aracılığıyla yayımlamasının gösterildiği, …'un ilgili pazarda hakim durumda bulunduğu, sözleşme yapmayı reddettiği ve sektördeki diğer teşebbüslere herhangi bir yaptırımı bulunmazken …. ve … Optik'e haklı gerekçesi olmadan yaptırımda bulunarak 4054 sayılı Kanun'un 6. maddesinin (b) bendinde yasaklanan ayrımcılık davranışında bulunduğu ve sonuç olarak hakim durumunu kötüye kullandığı" iddialarına yer verildiği; …'un kontak lens üretimi (yurt dışında) ve satışını yaptığı, …'ın kontak lens alımı ve optisyenlik mağazalarına satışını yaptığı, … Optik'in ise optisyenlik müessesesi olarak nihai tüketiciye ürün sunduğu, kontak lens ürünlerinin tamamının tarafların aralarındaki ticari münasebete konu olduğu, herhangi bir alt pazar veya yan ürün özelinde bir uygulamanın mevzu bahis olmadığı, sonuç itibarıyla ilgili ürün pazarının en geniş hâliyle "kontak lens pazarı" olduğu, ilgili coğrafi pazarın ise "Türkiye" olduğu, …'un kontak lens pazarında lider konumunda olduğu, ancak hakim durumda olmadığı sonucuna ulaşıldığı, kontak lens pazarının yapısı incelendiğinde farklı teşebbüslerin özellikle ithalat yoluyla pazara girdiği, bunların en önemlilerinden birinin de şikayetçi …. ile aynı ekonomik bütünlük içinde olan … Medikal olduğu, şikayetçi …'ın satışlarının son dönemde önemli bir bölümünü anılan teşebbüse ait … markalı lens satışlarından elde ettiği…'ın … marka lens satışlarının 2017 yılından itibaren azaldığı, söz konusu azalışın büyük oranda …'un en önemli rakiplerinden olan … markalı lenslerle telafi edildiği, ayrıca … satışlarında özellikle 2017 yılından itibaren ….'ın bağlantılı teşebbüsü konumunda olan …Medikal'in ağırlığının arttığı, … ile davacı şirket arasında hukuki anlamda bir takım sorunlar yaşanmaya başlandığı, taraflar arasında 2016 yılında iki, 2017 yılında yedi, 2018 yılında 16 ve 2019 yılında mevcut döneme kadar yedi adet olmak üzere karşılıklı dava ve icra takip süreçlerinin yaşandığı, …. ile davacı şirket arasında dava ve hukuki uyuşmazlık olmasına rağmen aralarındaki ticari ilişkinin uzun süre devam ettiği, diğer kontak lens depolarının görüşlerinin alındığı, "… ürünlerinin temin edilmesinde herhangi bir sorunun yaşanmadığı, …. ürünlerinin piyasada alternatif kanallardan temin edilebildiği, …'un müşterilerine online sipariş verme imkânını sağladığı" hususlarına yer verildiği, … adlı internet sitesi üzerinden … tarafından, "…'un ürünlerini neden satmadığı, ..'un sahtecilik olayı ile ilgili herhangi bir açıklama yapmadığı, …. tarafından …'un sözlü ve yazılı olarak uyarıldığı, sahte olan ürünlerin yurtdışında toplatıldığı ve yurtiçinde de bazılarının imha edildiği konusunda … tarafından ilgili kurum ve kuruluşların bilgilendirildiği, ancak …'un olaylara tamamıyla sessiz kaldığı" hususlarına yer verildiği, yine … adresinde yayımlanan ve … tarafından kaleme alınan "…. Lens Uluslararası Tedarikçilerden Birinin Ürünlerini Neden Satmıyor?" başlıklı haberde ..'ın … ürünlerini satmama aşamasına gelişinin nedenlerine yer verildiği, ilgili internet sitesinde yayımlanan benzer nitelikli haberler sonucunda taraflar arasındaki ticari ilişkinin zarar gördüğü, hatta tarafların karşılıklı olarak tazminat taleplerini içeren istemleriyle birlikte yetkili mercilere başvurdukları, ….'a ürün sağlamasa dahi piyasada alternatif kaynaklardan ürün temin edilebildiği, ürünlerin ikâmelerinin bulunduğu, kontak lens pazarında …'un hakim durumda olmadığı, diğer taraftan ithalatla pazara girişlerin önünde de bir engel bulunmadığı, sonuç olarak …'un davranışlarının 4054 sayılı Kanunun 6. maddesi kapsamında bir kötüye kullanma hâli teşkil etmediği anlaşıldığından, şikâyetin reddi ile …hakkında soruşturma açılmamasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.


TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, ürün açısından yapılan pazar tanımının davanın konusunu aydınlatmaya yeterli olmadığı, ilgili ürün pazarının “kontak lens alımı ve optisyenlik mağazalarına satışı” olarak tanımlanması gerektiği, lens depoları ile …. arasında dikey bir ilişkinin bulunduğu, ..'un hakim durumda bulunduğu, önaraştırma aşamasında görüşülen teşebbüslerin açıkça … markalı ürünleri temin ettiklerini ifade ettiği, bu durumda …'un açıkça ayrımcı davrandığının ortaya konulduğu, taraflar arasında olan hukuki ihtilafların hakim durumdaki teşebbüsün ayrımcı davranışlarına gerekçe olamayacağı, …'un ayrımcı ve dışlayıcı davranışları nedeniyle alt pazarda rekabetin ortadan kalktığı ve vazgeçilemez nitelikteki ürünlerin temin edilememesi nedeniyle alt pazarda faaliyette bulunulamadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu Kurul kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ….'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :

Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.



KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. 2577 sayılı Kanun'un 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın …. İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 18/10/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.