MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:


YARGITAY KARARI


A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, iş sözleşmesinin işverence haksız feshedildiğini ileri sürerek, kıdem, ihbar tazminatları ile ücret ve fazla mesai ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının müvekkiline ait işyerinde 27.01.2010 tarihinden itibaren sevkiyat elemanı olarak görev yaptığını, iş akdine ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hal ve davranışları nedeniyle 4857 sayılı İş Kanunun 25/II maddesi doğrultusunda müvekkili işveren tarafından haklı nedenle son verildiğini, bu sebeple davalının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamayacağını savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının çikolata sevkiyatı işinde çalışmakta iken dondurma sevkiyatında çalıştırılmak istendiği, her iki işin çalışma şartlarının farklı olması, özellikle mevsimlik iş olan dondurma sevkiyatı işinde prim tutarının düşük olması nedeniyle davacının bu değişikliğe muvafakat etmediği ve neticesinde davacının iş akdinin bildirimsiz olarak sona erdirildiği, davacının bu şartlarda kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının fazla çalışma alacağının hesabı noktasında toplanmaktadır.
Satış temsilcilerinin fazla çalışma yapıp yapmadıkları hususu, günlük faaliyet planları ile iş çizelgeleri de dikkate alınarak belirlenmelidir. Satış temsilcileri genelde belli hedeflerin gerçekleşmesine bağlı olarak prim karşılığı çalışmaktadırlar. Prim, çalışanı özendirici ve ödüllendirici bir ücret ödemesi olup işverence işçiye garanti edilmiş bir temel ücretin üzerine belirli bir usule bağlı olarak ödenen ek bir ücrettir. İşverenin istek ve değerlendirmesine bağlı olabileceği gibi, sözleşme gereği olarak da verilebilir.
Fazla mesai ise kural olarak 4857 sayılı İş Kanunu’na göre, kanunda yazılı şartlar çerçevesinde, haftalık 45 saati aşan çalışmalardır. İşçi fazla mesai yapsın yapmasın prim ödemesi var ise bu ek ücrete hak kazanır. Ancak ister gezerek, isterse işyerinde çalışsın satış temsilcisi mesaisi artıkça prim alacağı artacağından, bir anlamda yüzde usulü ile çalışması söz konusu olduğundan fazla çalışma ücretinin yüzde usulünde olduğu gibi sadece zamlı kısmının (% 50) hesaplanması gerekir.
Somut uyuşmazlıkta; davacının davalı işyerinde sevkiyat elemanı olarak çalıştığı ve yapılan satış miktarlarına bağlı olarak değişen tutarlarda satış primi aldığı dikkate alındığında, yukarıdaki ilke kararımızda belirtildiği üzere fazla çalışma hesabında sadece % 50 zamlı kısmın hesaplatılıp hüküm altına alınması gerekirken, prim ödemeleri gerekçe gösterilerek fazla mesai ücreti talebinin reddedilmesi hatalıdır.
3-Dava belirsiz alacak davası olarak açılmış olup, Mahkemece 08/05/2014 tarihli celsede verilen ara karar üzerine talep konusu alacakların belirlenebilir miktarlarla açıklanmak suretiyle harcının tamamlatıldığı anlaşılmakla, 15/05/2014 tarihli açıklama ve beyan dilekçesi belirsiz alacak davasına özgü talep artırımı mahiyetinde değildir.
Davacı vekili, bilirkişi raporunun alınmasından sonra 05/05/2015 harç tarihli talep artırım dilekçesi ile sadece bir kez talep artışına gitmiştir. Mahkemece, “davacının talebini arttırmaya yönelik iki kez bedel arttırım dilekçesi sunduğu” gerekçesiyle 05/05/2015 tarihli talep artırım dilekçesi dikkate alınmadan sonuca gidilmesi hatalıdır.
Mahkemece davacının 05/05/2015 tarihli talep artırım dilekçesi dikkate alınarak bilirkişi raporundaki hesaplamalar doğrultusunda hüküm kurulması gerekmektedir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine 13.03.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.