Danıştay 6. Daire 2021/8154 Esas 2021/11680 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/8154
Karar No : 2021/11680

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE
BULUNAN (DAVALI) : ... Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Gayrimenkul Geliştirme A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ... , K: ... sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 16/03/2021 tarih ve E:2019/21544, K:2021/3852 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İzmir İli, Karşıyaka İlçesi, ... Mahallesi, ... pafta, ... ada, ... parsel, ... ada, ... parsel ve ... ada, ... parsel sayılı taşınmazlarda bulunan inşaatlara 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca devam edilmemesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Karşıyaka Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince; davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Ondördüncü Dairesinin 25/04/2018 tarih ve E:2015/311, K:2018/3044 sayılı kararıyla bozulması üzerine bozma kararına uyularak, dava konusu işlemin dayanağı imar planlarına karşı açılan davada, ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., ... sayılı kararı ile davanın reddine karar verildiğinden, inşaatın durdurulmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davalı tarafından, temyiz aşamasında ileri sürdüğü iddiaların değerlendirilmediği, yargı kararının uygulanması noktasında tesis edilen dava konusu işlemin usul ve yasaya uygun olduğu ileri sürülerek Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'NUN DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Altıncı Dairesinin 16/03/2021 tarih ve E:2019/21544, K:2021/3852 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İzmir İli, Karşıyaka İlçesi, ... Mahallesi, ... Bölgesinde ''Toplu Konut Alanı'' ilan edilen alana ilişkin 1/25.000 ölçekli Kentsel Bölge Nazım İmar Planı Revizyonu, 1/5.000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1.000 ölçekli Uygulama İmar Planı dayanak alınarak davacı adına 12.06.2013 tarihli yapı ruhsatlarının düzenlendiği ve bu ruhsatlara dayanılarak inşaata başlanıldığı, ancak İzmir İli, Karşıyaka İlçesi, ... Mahallesi, ... Bölgesinde ''Toplu Konut Alanı'' ilan edilen alana ilişkin 1/25.000 ölçekli Kentsel Bölge Nazım İmar Planı Revizyonu, 1/5.000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1.000 ölçekli Uygulama İmar Planına karşı ... İdare Mahkemesinin E: ... sayılı dosyasına kayıtlı olarak açılan davada; dava konusu imar planlarının yürütülmesinin durdurulmasına karar verilmesi üzerine, ruhsat alınarak yapımına başlanan inşaata 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca devam edilmemesine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Karşıyaka Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü işleminin tesis edilmesi üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 138. maddesinin son fıkrasında "Yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez" hükmüne yer verilmiş, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 28. maddesinin 1. fıkrasında ise, "Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez."
3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesinde ise (işlem tarihinde yürürlükte olan hali); "Bu kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığının ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya Valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilerek inşaat derhal durdurulur, durdurma yapı tatil zaptının yapı üzerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır. Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mührün kaldırılmasını ister. Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının ruhsata uygunluğu inceleme sonucunda anlaşılırsa mühür belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir. Aksi takdirde ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; İzmir İli, Karşıyaka İlçesi, ... Mahallesi, ... Bölgesinde ''Toplu Konut Alanı'' ilan edilen alana ilişkin 1/25.000 ölçekli Kentsel Bölge Nazım İmar Planı Revizyonu, 1/5.000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1.000 ölçekli Uygulama İmar Planı dayanak alınarak davacı adına 12.06.2013 tarihli yapı ruhsatlarının düzenlendiği ve bu ruhsatlara dayanılarak inşaata başlanıldığı, ancak, İzmir İli, Karşıyaka İlçesi, ... Mahallesi, ... Bölgesinde ''Toplu Konut Alanı'' ilan edilen alana ilişkin 1/25.000 ölçekli Kentsel Bölge Nazım İmar Planı Revizyonu, 1/5.000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1.000 ölçekli Uygulama İmar Planına karşı ... İdare Mahkemesinin E: ... sayılı dosyasına kayıtlı olarak açılan davada; anılan imar planlarının yürütülmesinin durdurulmasına karar verilmesi üzerine, inşaata devam edilmemesine ilişkin dava konusu ... günlü, ... sayılı Karşıyaka Belediye Başkanlığı İmar ve Şehircilik Müdürlüğü işleminin tesis edildiği, İdare Mahkemesince; uyuşmazlığa konu yapıların inşaatının durdurulmasına dayanak gösterilen İzmir İli, Karşıyaka İlçesi, ... Mahallesi, ... Bölgesinde ''Toplu Konut Alanı'' ilan edilen alana ilişkin 1/25.000 ölçekli Kentsel Bölge Nazım İmar Planı Revizyonu, 1/5.000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1.000 ölçekli Uygulama İmar Planına karşı açılan davada, dava konusu işlemlerin iptali yolunda verilen kararın, Danıştay Altıncı Dairesinin 01/04/2015 tarih ve E:2014/5631, K:2015/1900 sayılı kararı ile bozulması üzerine, bozma kararına uyularak dava konusu işlemlerin iptali yolunda verilen kararın, Danıştay Altıncı Dairesinin 06/06/2016 tarih ve E:2016/2876, K:2016/3632 sayılı kararı ile tekrar bozulması üzerine bozma kararına uyularak, ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., ... sayılı kararı ile davanın reddine karar verildiğinden, inşaatın durdurulmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır. Uyuşmazlıkta, dava konusu işlemin, yapı ruhsatına dayalı olarak devam eden inşai faaliyetin, yapı ruhsatının dayanağı imar planına kaşı açılan iptal davalarında yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi üzerine, davacı yönünden herhangi bir hak mağduriyetinin yaşanmasının önüne geçilmesi ve ilerleyen süreçte idare aleyhine herhangi bir tazminat yükümlülüğünün doğmaması amacıyla tesis edildiği görülmektedir.
Öte yandan, yukarıda hükümlerine yer verilen Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 138. maddesi ve 2577 sayılı Kanunun 28. maddesi uyarınca, yargı kararının gereklerinin gecikmeksizin uygulanması gerektiği de göz önüne alındığında; 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca yürütmesi durdurulan planlara göre inşa edilmekte olan yapıların mevcut durumlarının ve seviyelerinin tespit edilmesi ve plan davalarının sonuçlarına göre tedbir olarak inşai faaliyetlerin durdurulması yönünde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık, aksi yöndeki İdare Mahkemesi kararında ise hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının karar düzeltme isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin, ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ... , K: ... sayılı kararının 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 21/10/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY (X):
Karar düzeltme dilekçesinde ileri sürülen hususlar Dairemizin 16/03/2021 tarih ve E:2019/21544, K:2021/3852 sayılı kararının kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden, karar düzeltme isteminin reddi oyu ile çoğunluk kararına katılmıyoruz.