12. Hukuk Dairesi 2018/11417 E. , 2019/16344 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
... 1. İcra Müdürlüğü’nün 2016/17135 Esas sayılı takip dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibinde, borçlunun, aynı ilişkiden kaynaklanan borcun tahsili için daha önce ..... İcra Müdürlüğünün 2016/13505 Esas ve 2016/14566 Esas sayılı dosyaları ile, bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile iki ayrı takip yapıldığını ileri sürerek mükerrerlik itirazı ile icra mahkemesine başvurduğu, Mahkemece İİK 167. madde gereği alacak kambiyo senedine dayalı ise rehinle temin edilmiş olsa bile kambiyo senedine mahsus takip yapılabileceği, her ne kadar takip talebi ve icra emrinde tahsilde tekerrür olmamak kaydı var ise de hangi takip dosyalarına ilişkin olduğu belirtilmediğinden "..... İcra Dairesinin 2016/14566 ve 2016/13505 E sayılı takip dosyaları ile" ibareleri eklenmek suretiyle takip talebi ve icra emrinin düzeltilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verildiği, hükmün borçlu tarafından istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesince borçlunun istinaf başvurusunun HMK"nin 353/1-b-1. bendi gereğince; esastan reddine karar verildiği, karara karşı borçlu tarafından temyiz yoluna başvurulduğu anlaşılmaktadır.
İİK"nin 45. maddesinde; rehinle temin edilmiş bir alacağın borçlusunun iflasa tabi şahıslardan olsa bile alacaklının yalnız rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapabileceği, poliçe ve emre muharrer senetlerle çekler hakkındaki İİK’nun 167. madde hükmünün mahfuz olduğu, aynı kanunun 167. maddesinde ise; alacağı çek, poliçe veya emre muharrer senede müstenit olan alacaklının, alacak rehinle temin edilmiş olsa bile kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takipte bulunabileceği düzenlenmiştir.
Somut olayın incelenmesinde; alacaklı ... ile borçlu ... Uluslararası Yapı Ve Yatırım A.Ş. arasında imzalanan 25/02/2016 tarihli protokolde, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin feshi ile cezai şart bedeli olarak 3 adet senet bedelinin ödeneceğinin,teminat olarak da ... ili,... ilçesi, ... Köyü 118025 ada, 2 parsel, 18 no.lu bağımsız bölüm kaydı üzerine ipotek şerhi konulabilceğinin kararlaştırıldığı, ... ... İcra Müdürlüğünün 2016/13505 Esas - 2016/14566 Esas sayılı takip dosyalarında; alacaklı
tarafından borçlu hakkında protokolde bahsi geçen bonolara dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile iki ayrı icra takibinde bulunulduğu, yine ... 1. İcra Müdürlüğü"nün 2016/17135 Esas sayılı takip dosyasında; alacaklı tarafından aynı borç nedeniyle muteriz borçlu hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi başlatıldığı, takip talebinde ve ödeme emrinde; “tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla” kaydına yer verildiği görülmüş olup, üç takip dosyasına konu borcun aynı borç olduğu anlaşılmaktadır.
Yukarıda anılan kanun hükümleri uyarınca borç ipotek ile temin edilmiş olsa bile elinde kambiyo senedi bulunan alacaklı, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapabilir. Somut olayda da, öncelikle bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile 14.06.2016 ve 21/06/2016 tarihlerinde takibe geçildiğinden, alacaklı tercih hakkını bu takip türünden yana kullanmış olup aynı borca ilişkin olarak ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi yapamaz. Bu husus kamu düzeni ile ilgili olup süresiz şikayete tabidir.
Bu durumda, şikayete konu ... 1. İcra Müdürlüğü"nün 2016/17135 Esas sayılı takip dosyasına konu borçla ilgili olarak, ..... İcra Müdürlüğünün 2016/13505 Esas ve 2016/14566 Esas sayılı ve bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile yapılan derdest takiplerin bulunduğu anlaşılmaktadır.
O halde mahkemece, yukarıda yer verilen açıklamalar doğrultusunda şikayetin kabulü ile mükerrer olan ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla yapılan ilamlı icra takibinin iptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekeçe ile mükerrerlik şikayetinin reddine karar verilmesi isabetsiz olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılması, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK"nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddesi uyarınca, istinaf talebinin esastan reddine ilişkin ... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi’nin 18.04.2018 tarih 2017/1413 E. - 2018/709 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, ... 13. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 02.05.2017 tarih 2016/858 E. - 2017/424 K. sayılı kararının BOZULMASINA,dosyanın İlk Derece Mahkemesi"ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, 12.11.2019 gününde oy çokluğuyla karar verildi.
Dosya içeriği ve dairemiz kabulüne göre, alacaklı tarafça ... 1. İcra Müdürlüğünün 2016/17135 Esas sayılı takip dosyası ile tahsilide tekerrür olmamak kaydı ile 25/08/2016 tarihinde ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ve aynı ilişkiden kaynaklanan borcun tahsili için daha önce ... ... İcra Müdürlüğünün 2016/13505 Esas ve 2016/14566 Esas sayılı dosyaları ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip başlatıldığı anlaşılmıştır.
İİK"nin 45. maddesi ile " Rehinle temin edilmiş bir alacağın borçlusu iflasa tabi şahıslardan olsa bile alacaklı yalnız rehinin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapabilir. Ancak rehinin tutarı borcu ödemeye yetmezse alacaklı kalan alacağının iflas veya haciz yoluyla takip edebilir.
Poliçede emre muharrer senetlerle çekler hakkındaki 167 nci madde hükmü mahfuzdur." hükmü getirilmiştir.
Anılı madde ile borç rehinle temin edilmiş ise önce rehine başvurma zorunluluğu getirilmiştir. Ancak maddenin 2 inci fıkrası ile İİK"nin 167. maddesi saklı tutulmuş ve istisna getirmiştir. Yani alacak rehinle temin edilmiş olsa dahi alacaklı doğruca kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluna da başvurabilecektir.
Mahkemece davanın reddine ve verilen kararın istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince istinaf talebi esastan reddine karar verilmiş olup, yukarıda açıklanan nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanması gerekirken bozulmasına ilişkin sayın çoğunluğun gerekçe ve görüşlerine katılmamaktayım.