Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/694 Esas 2021/2107 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/694
Karar No : 2021/2107

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : S.S. … Konut Yapı Kooperatifi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 17/04/2018 tarih ve E:2014/1907, K:2018/2156 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem:04/07/2012 tarih ve 28343 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 345 Sıra Nolu Milli Emlak Genel Tebliği'nin 10. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde yer alan "orman vasfıyla tapuda Hazine adına tescil edilen ve daha sonra Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan veya doğrudan" ibaresinin yürürlükten kaldırılmasına ilişkin 05/11/2013 tarih ve 28812 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 359 Sıra Nolu Milli Emlak Genel Tebliği'nin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 17/04/2018 tarih ve E:2014/1907, K:2018/2156 sayılı kararıyla;
6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun'un 1. maddesinde; Kanun'un amacının; 6831 sayılı Orman Kanunu'nun 2. maddesi gereğince, Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan yerlerin değerlendirilmesi, yeni orman alanlarının oluşturulması, nakline karar verilen Devlet ormanları içinde veya bitişiğinde bulunan köyler halkının yerleştirilmesi ve orman köylülerinin kalkındırılmasının desteklenmesi ile Hazineye ait tarım arazilerinin satışına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi olduğunun belirtilerek; bu Kanun'un, 6831 sayılı Kanun'un 2. maddesine göre Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan yerler ile Hazineye ait tarım arazileri hakkında uygulanacağının kurala bağlandığı;
Aynı Kanun'un ''2/A veya 2/B belirtmelerinin terkini ve iade edilecek taşınmazlar'' başlığını taşıyan 7. maddesinde; ilgililer tarafından idareye başvurulması ve idarece bu başvuru üzerine veya resen yapılan inceleme ve araştırma sonucunda doğruluğu tespit edilmesi hâlinde; tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre ilgilileri adına oluşturulan ve tapuda halen kişiler adına kayıtlı olan taşınmazlardan Hazine adına orman sınırı dışına çıkarıldığı gerekçesiyle tapu kütüklerine 2/A veya 2/B belirtmesi bulunan veya konulan taşınmazların tapu kayıtlarının bedel alınmaksızın geçerli kabul edileceği ve tapu kütüklerindeki 2/A veya 2/B belirtmelerinin terkin edilerek tescillerinin aynen devam edeceği, aynı gerekçeyle bu nitelikteki taşınmazlar hakkında dava açılmayacağı, açılan davalardan vazgeçileceği, açılan davalar sonucunda tapularının iptaliyle Hazine adına tesciline karar verilen, kesinleşen ve tapuda henüz infaz edilmeyen taşınmazlar hakkında da aynı şekilde işlem yapılacağı, ancak bu kararlardan infaz edilerek tapuda Hazine adına tescil edilen taşınmazların ise, ilgilileri tarafından bu Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde idareye başvurulması hâlinde, bedelsiz olarak önceki kayıt maliklerine veya kanuni mirasçılarına iade edileceği kuralının yer aldığı;
6831 sayılı Kanun'un 2. maddesinin (B) bendine göre Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan ve çıkarılacak yerlerin değerlendirilmesine ilişkin esas ve usullerin belirlenmesi amacıyla hazırlanan, 345 Sıra Nolu Milli Emlak Genel Tebliği'nin "İade edilecek taşınmazlar" başlığını taşıyan 10. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde; özel kanunları gereğince Devlet tarafından kişilere satılan, dağıtılan, trampa edilen, bedelli veya bedelsiz olarak devredilen veya iskânen verilen ya da özelleştirme suretiyle satılanlar ile hisseleri devredilen özel hukuk tüzel kişileri adına kayıtlı olan (karşılığında daha önce taşınmaz verilen ya da bedel ödenenler ile mahkemelerce verilen kararlara göre tazminat ödenenler hariç), taşınmazlardan açılan davalar sonucunda mahkemelerce kişiler adına olan tapuları iptal edilerek; orman vasfıyla tapuda Hazine adına tescil edilen ve daha sonra Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan veya doğrudan Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan yerlerden olduğu gerekçesiyle Hazine adına tapuya tescil edilenlerin ilgililerine iade edileceği kuralına yer verildiği;
Kanuni idare ilkesi ve normlar hiyerarşisi uyarınca, idarenin eylem ve işlemlerinin bir kanuna dayanması, bu eylem ve işlemlerinin kanuna aykırı olmaması, idarenin kanun ile kendisine verilen yetkiyi kanuna uygun olarak kullanması gerektiği;
6292 sayılı Kanun'a göre bedelsiz olarak iade edilecek taşınmazların hangileri olduğunun Kanun'un 7. maddesinde açıkça kurala bağlandığı, bu madde uyarınca, tapuda halen kişiler adına kayıtlı olan taşınmazlardan, Hazine adına orman sınırı dışına çıkarıldığı gerekçesiyle tapu kütüklerine 2/A veya 2/B belirtmesi bulunan veya konulan taşınmazların bedelsiz olarak iade edileceğinin anlaşıldığı;
Orman vasfıyla tapuda Hazine adına tescil edilen ve daha sonra Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan taşınmazlar, 6292 sayılı Kanun'un 7. maddesi kapsamında bulunmadığından, 345 Sıra Nolu Milli Emlak Genel Tebliği'nde buna ilişkin bir hükme yer verilmesinin, kanuni idare ilkesine ve normlar hiyerarşisine aykırılık teşkil ettiği;
Davaya konu 359 Sıra Nolu Milli Emlak Genel Tebliği ile 6292 sayılı Kanun'un 7. maddesi kapsamında bulunmayan, orman vasfıyla tapuda Hazine adına tescil edilen ve daha sonra Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan taşınmazların bedelsiz olarak iade edilmesini mümkün kılan düzenlemenin, normlar hiyerarşisine aykırı olması nedeniyle yürürlükten kaldırıldığı;
Bu itibarla, 6292 sayılı Kanun'un 7. maddesinin kapsamını genişleten kuralın yürürlükten kaldırılması amacıyla tesis edilen dava konusu 359 Sıra Nolu Milli Emlak Genel Tebliği'nin, 6292 sayılı Kanun'un 7. maddesinin gereği gibi uygulanmasına yönelik olduğu anlaşıldığından, hukuk devleti ilkesine, kanuni idare ilkesine ve normlar hiyararşisine aykırılık taşımadığı gerekçesiyle,
davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu Tebliğ'in etkisini ortadan kaldıran işlemler neticesinde taşınmazın bedelsiz olarak iadesinin yapıldığı, tapunun alındığı bu nedenle davanın konusuz kaldığı; davanın açılmasına sebep olan idare aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacının temyiz isteminin reddine;
2.Davanın yukarıda açıklanan gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 17/04/2018 tarih ve E:2014/1907, K:2018/2156 sayılı kararının ONANMASINA,
3.Fazladan yatırıldığı anlaşılan …-TL harcın istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Kesin olarak, 27/10/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.