Danıştay 10. Daire 1987/2066 Esas 1989/43 Karar Sayılı İlamı

Daire : ONUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1989
Karar No : 43
Esas Yılı : 1987
Esas No : 2066
Karar Tarihi : 18/01/989

DOĞUM NEDENİYLE ÜCRETSİZ İZNE AYRILAN DEVLET MEMURLARININ, ÜCRETSİZ İZİNLİ SÜRELERİNİN EMEKLİLİK YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLEBİLMESİ İÇİN, HER AYA AİT KURUM KESENEKLERİNİ VE KARŞILIKLARINI KENDİLERİNİN AY BE AY ÖDEMELERİ ŞART OLMAYIP, ÜCRETSİZ İZİNLİ GEÇEN SÜREDEKİ HER AYA AİT KESENEK VE KARŞILIKLARININ KENDİLERİ TARAFINDAN EMEKLİ SANDIĞINA ÖDENECEĞİNİ KABUL ETTİKLERİNİ BİLDİRMELERİNİN VE ÖDEMELERİNİN YETERLİ OLDUĞU HK.
Pratisyen hekim olarak görev yapmakta iken 657 sayılı Kanunun 2771 sayılı kanunla değişik 108.maddesi uyarınca 9.4.1983 tarihinden itibaren 6 ay süreyle ücretsiz izne ayrılan davacının, anılan maddede öngörüldüğü şekilde keseneklerinin ve karşılıklarının kendisi tarafından her ay Emekli sandığına gönderilmesini kabul ettiği yolundaki başvurusunu iznin hemen başlangıcında değil, 4 ay sonra yaptığı nedeniyle, 4 aylık sürenin emeklilik yönünden eski derecesinde değerlendirilmemesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan dava sonunda, 657 sayılı yasanın 108.maddesinde, doğum yapan Devlet Memurlarına en çok altı aya kadar ücretsiz izin verileceğinin belirtildiği, anılan maddeye 2771 sayılı yasanın 2.fıkrası ile eklenen fıkrada da, aylıksız izin verilenlerin bu sürelerinin, keseneklerinin ve karşılıklarının kendileri tarafından her ay Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartıyla emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirileceğinin hükme bağlandığı olayda ise davacının izne ayrıldıktan 5 ay sonra davalı idareye başvuarak izinli geçen sürelerinin fiili hizmetinden sayılmasını istediği, aylıksız izne ayrıldıktan hemen sonra davalı idareye başvurmayan ve keseneklerini ve karşılıklarını ait olduğu her ay içinde Emekli Sandığına göndermeyen davacının aylıksız izin süresinden 4 ayının fiili hizmetinden sayılmasına olanak bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi yolunda İdare mahkemesince verilen kararın temyizen incelenerek bozulması
istenilmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 108.maddesinde, doğum yapan Devlet memurlarına en çok altı aya kadar aylıksız izin verilebileceği, aynı maddeye 2771 sayılı Yasanın 2.maddesiyle eklenen 5.fıkrasında da,aylıksız izin verilenlerin bu sürelerinin, keseneklerinin ve karşılıklarının kendileri tarafından her ay T.C. Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri tarafından her ay T.C. Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartıyla emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirileceği hükme bağlanmıştır.
Sözkonusu 108.maddeye 2771 sayılı Yasamnın 2.maddesi ile eklenen ve yukarıda anılan 5.fıkrada, ücretsiz izne ayrılan Devlet Memurlarının bu sürelerinin emeklilikte değerlendirilebilmesi için, her aya ait kesenek ve karşılıkların ayı içinde Emekli Sandığına ödenmesinin şart olduğu yolunda açık bir düzenlemeye yer verilmemiş, sadece kesenek ve karşılıklarının kendileri tarafından her ay T.C. Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartı öngörülmüştür.
Bu durumda, Devlet Memurlarının ücretsiz izinli geçirdikleri her aya ait kesenek ve karşılıklarının kendileri tarafından Emekli Sandığına ödenmesini kabul etmeleri şartıyla, bu sürelerin emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirilmesinin amaçlandığını kabul etmek zorunludur.
Nitekim, 108.maddeye sözkonusu 5.fıkranın eklenmesine ilişkin 2771 sayılı Yasa tasarısının gerek genel gerekçesinde ve gerekse madde gerekçesinde sadece keseneklerin ve kurum karşılıklarının tamamının ödenmesi koşulundan sözedilmiş, ödeme süresinden söz edilmemiştir.
Olayda, 9.4.1983 tarihinde doğum nedeniyle 6 ay ücretsiz izne ayrılan davacı, 12.9.1983 gününde davalı idareye başvurarak ücretsiz izinli olduğu her aya ait emekli keseneklerini ve kurum karşılıklarını ödemeyi kabul ettiğini bildirmekle, ücretsiz izinli olarak geçirdiği sürenin emeklilik yönünden eski derecesinde değerlendirilmesi için kendisine düşen yükümlülüğü yerine getirmiş bulunduğundan; iznin hemen başlangıcında başvurmadığı ve her aya ait kesenek ve karşılıkları ayı içinde Emekli Sandığına ödemediği gerekçesiyle ücretsiz izinli geçirdiği sürenin emeklilik yönünden değerlendirilemiyeceği yolunda tesis olunan dava konusu işlemde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Dolayısıyla, dava konusu işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamıştır.
Açıklanan nedenlerle, davacının 2577 sayılı Yasanın 49.maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, aynı maddenin 2.fıkrası uyarınca işin esasına geçilerek dava konusu işlemin iptaline karar verildi.

AYRIŞIK OY: 657 sayılı yasanın 108.maddesinde, doğum yapan Devlet Memurlarına en çok altı aya kadar aylıksız izin verilebileceği, aynı maddeye 2771 sayılı yasanın 2.maddesiyle eklenen 5.fıkrasında da, aylıksiz izin verilenlerin bu sürelerinin, kesenek ve karşılıklarının kendileri tarafından her ay emekli sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartıyla emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirileceği hükme bağlanmıştır.
Bu hükümlere göre, ücretsiz izinli sürelerin emeklilik yönünden değerlendirilebilmesi için, her aya ait kesenek ve karşılıkların ilgilisi tarafından ait olduğu aylar içinde bizzat Emekli Sandığına gönderilmesi gerektiği açıktır.
Bu nedenle, Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarına ait kesenek ve karşılıklarını o aylar içinde emekli sandığına göndermeyip daha sonra gönderdiği sabit olan davacının, Ücretsiz izinde olduğu bu sürelerinin emeklilik yönünden değerlendirilmesine olanak yoktur.
Açıklanan nedenle, davanın reddine dair temyiz konusu idare mahkemesi kararının onanması gerektiği düşüncesiyle, aksine verilen çoğunluk kararına katılmıyorum.