9. Hukuk Dairesi 2018/6827 E. , 2019/5301 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 27. HUKUK DAİRESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın işe iade yönünden kabulüne, işe başlatmama tazminatının 4 ay olarak belirlenmesine karar vermiştir.
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı taraflar avukatları istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
...Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi;
A)Davalı avukatının istinaf başvurusunu esastan reddine,
B)Davacı avukatının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin kararını kaldırarak, işe başlatmama tazminatını 5 ay olarak belirlemiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi"nin kararı süresi içinde davalılar avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalı şirkette 17/01/2006-26/08/2016 tarihleri arasında ..."nın asıl işveren olduğu işyerinde temizlik işçisi olarak çalıştığını, davacının değişik alt işverenlerin yanında çalıştığını, en son çalıştığı alt işverenin 2A Yönetim Hizm. Ltd. Şti. olduğunu, davalı şirketin yetkilisi toplantı yaparak bir kısım işçilerin iş sözleşmelerinin feshine karar verdiklerini, olağanüstü hal yasası gündemde olduğundan işçi çıkarmanın yasak olduğundan çalışanlardan istifa ederek iş sözleşmelerinin feshini talep etmeleri halinde kıdem ve ihbar tazminatlarını ödeyeceklerini söylediklerini, davacıya bazı belgelerin imzalatıldığını ancak davacının akdini feshetmediğini, davacının iş sözleşmesinin feshini gerektirecek geçerli bir neden olmadığını, yazılı fesih ihbarnamesi bulunmadığını iddia ederek, feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... vekilinin davacının müvekkil odanın çalışanı olmadığını, davacı ile aralarında bir iş sözleşmesi olmadığını, müvekkil odanın temizlik hizmetini diğer davalı gibi firmalardan ihale yoluyla aldığını, müvekkil oda bakımından davanın husumet yokluğu nedeniyle reddinin gerektiğini, yapılan feshin İş Kanunu"nun 18. v.d. hükümlerine uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... Ltd. Şti. vekili; müvekkil şirketin ... ile 01/02/2015 tarihinde sözleşme imzalayarak İTO"nun bölge temsilciliklerinin iç ve dış temizliğinin yapılması konusunda hizmet vermeye başladığını, İTO"nun sakıncalı gördüğü personeli çalıştırmamakta serbest olduğundan sakıncalı gördüğü personele ilişkin şirkete yapacağı bildirimin ardından müvekkil şirketin 1 hafta içinde söz konusu işçinin ilişiğini kesmekle yükümlü olduğunu davacının akdinin de bu kapsamda feshedildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacı işçi davalı şirkette temizlik işçisi olarak çalıştığı, davalı işveren tarafından yapılan, iş sözleşmesinin feshine ve davacı işçinin işten çıkarılmasına dair bildirim yapılmadığı görüldüğü, İş Kanunu"nun 19. maddesi gereğince fesih nedeninin açık ve kesin bir şekilde belirtilmesi gerektiği, bu şekilde davranılmamasının feshin geçersizliği sonucunu doğuracağı, işverenin feshin sebebini açık ve kesin olarak bildirmemiş olması nedeniyle iş sözleşmesinin feshinde usul ve şekil kurallarına uygun davranılmadığı, fesih işleminin geçersiz olduğu, belirtilen nedenler göz önünde bulundurularak, davalı tarafından yapılan fesihin, İş Hukuku mevzuatına, işten çıkarma usül ve prosedürüne, uygun olmadığı, davacının işvereninin 2A Yönetim Hizm. Ltd. Şti. olduğu, çalışmalarının bu şirket üzerinden kuruma bildirildiği, feshin bu şirket tarafından gerçekleştirildiği, şirket ile İTO arasında asıl-alt işverenlik ilişkisi olduğu davacının alt işveren nezdindeki işine iadesine ve İTO"nın asıl işveren sıfatıyla işe iadenin mali sonuçlarından sorumlu tutulmasına davanın kabulü ile feshin geçersizliğinin tespitine, davacının alt işverenin işyerindeki işe iadesine, işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminatının hizmet süresi ve yaptığı iş gözetilerek 5 aylık brüt ücreti olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
D) İstinaf başvurusu :
Davacı vekili istinaf talebinde davacının davalı ..."nın asıl işverenliği altında 17/01/2006-26/08/2016 tarihleri arasında çalıştığı için işe başlatmama tazminatının 5 aylık ücreti olarak belirlenmesi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilmesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili istinaf talebinde; davacı ile davalı oda arasında herhangi bir iş sözleşmesinin bulunmadığını, davacı ile diğer davalı arasında iş sözleşmesi bulunduğunu, davalı Oda bakımından davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, diğer davalı tarafından sözleşme hükümlerine göre davalı odanın sorumlu olacağı iddia edilmekte ise de; oda ile davacı arasında herhangi bir iş sözleşmesinin bulunmadığını, davalı şirketin istenmeyen personeli başka projelerinde görevlendirebilecek iken iş akdine son verme yoluna gittiğini, davanın oda bakımından reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... Hizm. Ltd. Şti. istinaf talebinde; davalı şirket ile ... arasında imzalanan "... ve Bölge Temsilciliklerine Ait Temizlik Sözleşmesi" kapsamında davalı şirketin Oda Merkez Binası ile Kadıköy, Giyimkent, İDTM Perpa Bölge Temsilciliklerinin iç ve dış temizlik işlerini üstlenerek 01/12/2015 tarihinden itibaren hizmet vermeye başladığını, sözleşme uyarınca İstanbul Ticaret Odasının sakıncalı gördüğü personeli çalıştırmamakta serbest olduğundan sakıncalı gördüğü personele ilişkin şirkete yapacağı bildirimin ardından davalı şirketin bir hafta içinde sözkonusu işçinin ilişiğini kesmekle yükümlü olduğunu, davacının iş sözleşmesinin de bu kapsamda sona erdirildiğini belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
E) Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, yazılı fesih bildirimi bulunmadığı, davalı tarafça her ne kadar dosyaya davacının istifa dilekçesi sunulmuş ve işten ayrılış bildirgesinde ayrılış sebebi kodu (3-İstifa) olarak gösterilmiş ise de; davalı ... Hizm. Ltd. Şti. vekili tarafından tüm aşamalarda iş sözleşmesinin diğer davalı İTO"nun talebi üzerine feshedildiğinin belirtilmiş olması karşısında, feshin işveren tarafından gerçekleştirildiği, bu nedenle 4857 sayılı Kanunu"nun 19. maddesinin emredici hükmüne rağmen, feshin yazılı olarak yapılmadığı; feshin geçersiz olduğuna ilişkin ilk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu, davalılar vekillerinin istinaf sebep ve gerekçelerinin yerinde olmadığı, davalı ... vekili tarafından davalı odaya husumet yöneltilemeyeceği ileri sürülmüş ise de; iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumlu olduğu, işe iadenin mali sonuçlarından ve yargılama giderinden diğer davalı idare ile birlikte sorumlu tutulmasının dosya kapsamına uygun olduğu, davacı vekilinin işe başlatmama tazminatının düşük olarak belirlendiğine ilişkin istinaf sebebi irdelendiğinde; 4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerektiği, somut olayda; SGK hizmet cetveline göre davacının davalı İTO bünyesinde hizmet verdiği anlaşılan firmalar (ECS Temizlik, Makro Temizlik ve 2A Temizlik) nezdindeki çalışma süresinin 5-15 yıl kriterine uygun olduğu gözetildiğinde fesih sebebi de dikkate alınarak işe başlatmama tazminatının 5 aylık ücret tutarı olarak belirlenmesi gerekirken 4 aylık ücreti olarak belirlenmesinin hatalı olduğu, davacı vekilinin bu konudaki istinaf sebebinin yerinde olduğu, açıklanan nedenlerle; davalılar vekillerinin istinaf istinaf sebep ve gerekçesinin yerinde olmadığı anlaşılmakla, davalı tarafların istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin istinaf talebinin ise yerinde olduğu anlaşılmakla, istinaf başvurusunun kabulü ile HMK"nun 353/1-b-2.cümlesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak, hükmün işe başlatmama tazminatının davacının çalışma süresi dikkate alınarak 5 ay olarak düzeltilerek, ilk derece mahkemesi kararı doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
F) Temyiz başvurusu :
Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararına karşı davalılar vekilleri temyiz başvurusunda bulunmuştur.
G) Gerekçe:
Somut olayda, davacının el yazılı dilekçesi ile işyerinden hak ettiği kıdem ve ihbar tazminatlarının ödenmesi şartıyla iş sözleşmesinin feshedilmesi hususunda gerekli işlemlerin yapılmasını işverenden talep ettiği, davalı işverenlikçe de davacının talebi uygun görülerek kıdem tazminatı ödenmek suretiyle çıkış işleminin yapıldığı, karşılıklı anlaşarak iş akdini sona erdirme hususunda icapta bulunanın davacı işçi olmasına göre ayrıca ek menfaat sağlanmasına da gerek bulunmadığı, davacının istifa dilekçesi altındaki imzanın kendisine ait olmadığına ilişkin bir iddiasının olmadığı, davacı tarafça iradesinin fesada uğratıldığı iddia edilmiş ise de davacı vekilince duruşmada tanık dinletilmeyeceğinin bildirildiği ve irade fesadının ispatlanamadığı anlaşıldığından açıklanan nedenle davanın reddi yerine yazılı gerekçeyle kabulü yerinde değildir.
4857 sayılı İş Yasası"nın 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM :
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi ve İlk Derece Mahkemesi kararlarının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Davanın REDDİNE,
3. Alınması gereken 44,40 TL karar-ilam harcından, davacının yatırdığı 29,20 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 15,20 TL karar-ilam harcının davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4. Davacının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yaptığı 120 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 2.725,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi"ne, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine,
Kesin olarak 11.03.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.