Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2021/2316 Esas 2021/2240 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/2316
Karar No : 2021/2240


TEMYİZ EDEN (DAVACILAR) : 1- …
2- …VEKİLLERİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : …Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
DAVALI YANINDA MÜDAHİL : … Yapı San. ve Gayrimenkul Yat. Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : Danıştay Onüçüncü Dairesinin 15/06/2021 tarih ve E:2020/2682, K:2021/2208 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Özelleştirme Yüksek Kurulunun …tarih ve …sayılı kararıyla özelleştirme kapsam ve programına alınan mülkiyeti Hazine'ye ait Muğla ili, Bodrum ilçesi, …Mahallesinde bulunan …parsel sayılı taşınmazın satış ihalesinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onüçüncü Dairesinin 15/06/2021 tarih ve E:2020/2682, K:2021/2208 sayılı kararıyla;
…tarih ve …sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu kararıyla aralarında davaya konu taşınmazın da bulunduğu bir kısım taşınmazların özelleştirme kapsam ve programına alınmasına, söz konusu taşınmazların satış yöntemiyle özelleştirilmelerine karar verildiği,
Özelleştirme İdaresi Başkanlığının …tarih ve …sayılı Oluru ile de taşınmazın "Satış" yöntemi uygulanmak suretiyle "Pazarlık Usulü" ile özelleştirilmesi için ihaleye çıkarılmasına karar verildiği,
Söz konusu taşınmazın satış yöntemiyle özelleştirilmesini teminen 26/06/2018 tarih ve 30460 sayılı Resmî Gazete'de ihale ilanının yayımlandığı,
Davalı idarenin …tarih ve …sayılı yazısıyla, 3194 sayılı İmar Kanunu'na 18/05/2018 tarih ve 30425 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 7143 sayılı Kanun'un 16. maddesi ile eklenen Geçici 16. maddesi kapsamındaki, ancak Usul ve Esaslar'ın 7. maddesinin 1. fıkrası ile 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun'un 17. maddesinin 1. fıkrasının (B) bendi uyarınca özelleştirme kapsam ve programında bulunan mülkiyeti Hazine adına kayıtlı taşınmazların yapı kayıt belgesi başvurularına konu edilmemesi ve bu hususta tüm Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerinin bilgilendirilmesi gerektiğinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile Milli Emlak Genel Müdürlüğüne bildirildiği,
Öte yandan, ihaleye konu taşınmazın tapu kaydının taşınmaz şerh/beyan/irtifak bölümünün beyan hanesine …tarih ve …no.lu yevmiye kaydı ile “Kullanım amacı: 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun hükümlerine tâbidir.” açıklamasının eklendiği,
08/04/2019 tarihinde gerçekleştirilen ihale sonucunda, 09/06/2020 tarih ve 31150 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 08/06/2020 tarih ve 2624 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla, "(...) Muğla ili, Bodrum ilçesi, …Mahallesi, …no.lu parseldeki 17.904,89 m² yüzölçümlü taşınmazın, özelleştirme ihalesinde (...) en yüksek teklifi veren …Yapı Sanayi ve Gayrimenkul Yatırım Ticaret A.Ş.'ne İhale Şartnamesi çerçevesinde satılmasına (...) dair …tarih ve …sayılı Kararın onaylanmasına (...)" karar verildiği,
Bu aşamada, davacı …tarafından, ihaleye konu taşınmazda kendisi ile diğer davacı … tarafından yapıldığı belirtilen 320,00 m² alanlı yapıya ilişkin olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığına imar barışı kayıt başvurusunda bulunulduğu, bu kapsamda Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca …tarih ve …no.lu Yapı Kayıt Belgesinin düzenlenmesi üzerine davacıların 24/05/2019 ve 28/06/2019 tarihlerinde Muğla Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne başvurarak Yapı Kayıt Belgesine konu taşınmazın kendilerine satılmasını istedikleri,
Diğer taraftan, Muğla Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Yapı Kayıt Belgesi Değerlendirme Komisyonunun …tarih ve …sayılı kararıyla, söz konusu Yapı Kayıt Belgesinin 3194 sayılı Kanun'un Geçici 16. maddesi ile Usul ve Esaslar'ın 4., 8. ve 10. maddeleri uyarınca iptaline karar verildiği, bunun üzerine davacılar tarafından söz konusu işlemin iptali istemiyle açılan davada, …İdare Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla davanın reddine karar verildiği belirtilerek,
Usul Yönünden:
Davalı idarenin usule yönelik itirazlarının geçerli görülmeyerek esasın incelenmesine geçildiği,
Esas Yönünden:
4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun'un "Amaç ve Kapsam" başlıklı 1. maddesinin 1. fıkrasının (A) bendine, 2. ve 3. maddelerine, 17. maddesinin 1. fıkrasının (B) bendine; 3194 sayılı İmar Kanunu'nun "İstisnalar" başlıklı 4. maddesinin 1. fıkrasına, Geçici 16. maddesine; 3194 sayılı Kanun'un Geçici 16. maddesinin uygulanmasına ilişkin olarak 06/06/2018 tarih ve 30443 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar'ın "Amaç ve kapsam" başlıklı 1. maddesine, "Hazineye ve belediyeye ait taşınmazlar üzerindeki yapılar" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasına yer verilerek,
4046 sayılı Kanun'a göre, özelleştirme kapsam ve programına alınan kuruluşların, belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde, satış, kiralama, işletme hakkı devri, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve işin gereğine uygun sair hukukî tasarruflarla gerçek ve/veya özel hukuk tüzel kişilerine devredilmesi yöntemleriyle özelleştirilmelerinin, ekonomide verimlilik artışı ve kamu giderlerinde azalma sağlamak ve Hazine'ye ait taşınmazları değerlendirmek suretiyle kamuya gelir elde etme amaçlarıyla yapılabileceği, özelleştirme programına alınarak Özelleştirme İdaresi Başkanlığına devredilen kuruluşların (somut olayda ihaleye konu taşınmazın), bu hususa ilişkin Kurul kararının alındığı tarihte başka bir işleme gerek olmadan ve bedel alınmaksızın idareye devredilmiş sayılacağı ve Kurul kararı tarihinden itibaren bağlı oldukları bakanlık ve kurumla ilişkileri kesilerek idareye bağlanmış sayılacağı hususlarının açık olduğu,
Bu itibarla, ihaleye konu taşınmazın özelleştirme kapsam ve programına alındığı 04/12/2017 tarihli Kurul kararı itibarıyla davalı idareye devredilerek bağlı olduğu bakanlık ve kurumla ilişkisi kesilerek idareye bağlanmış sayıldığı, bu kapsamda davalı idarece ihaleye konu taşınmazın tapu kaydının "Taşınmaz Şerh/Beyan/İrtifak" bölümünün "Beyan" hanesine …tarih ve …no.lu yevmiye kaydı ile “Kullanım amacı: 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun hükümlerine tâbidir.” açıklamasının eklendiği, 3194 sayılı Kanun'a Kurul karar tarihinden sonra 18/05/2018 tarihinde eklenen Geçici 16. maddesinin davacılara bir hak sağlamayacağı, 3194 sayılı Kanun'un Geçici 16. maddesine dayanılarak hazırlanan Usul ve Esaslar'ın 7. maddesinin 1. fıkrasında, Yapı Kayıt Belgesi alınan yapıların Hazine'ye ait taşınmazlar üzerinde inşa edilmiş olması hâlinde, bu taşınmazlardan özel kanunları kapsamında kalan ve bu özel kanunlara göre değerlendirilmesi gerekenler dışında kalanların Bakanlığa tahsis edileceğinin kurala bağlandığı, diğer taraftan ihaleye konu taşınmaza ilişkin olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca düzenlenen …tarih ve …no.lu Yapı Kayıt Belgesinin iptaline ilişkin Muğla Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Yapı Kayıt Belgesi Değerlendirme Komisyonunun …tarih ve …sayılı kararına karşı davacılar tarafından açılan davanın da reddine karar verildiği hususları birlikte değerlendirildiğinde, ihaleye konu taşınmazın 4046 sayılı Kanun'da yer alan usul ile ekonomide verimlilik artışı, kamu giderlerinde azalma sağlamak ve Hazine'ye ait taşınmazları değerlendirmek suretiyle kamuya gelir elde etme amacına uygun olarak gerçekleştirilen satış ihalesinde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle,
Davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacılar tarafından, davaya konu taşınmazda 2016 yılından bu yana zilyet oldukları, anılan taşınmaz üzerinde inşa etikleri yapı için 3194 sayılı İmar Kanunu'na 18/05/2018 tarihinde eklenen Geçici 16. madde kapsamında yapı kayıt belgesi almak üzere başvuruda bulundukları, bu başvuru üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca taraflarına 02/04/2019 tarihli yapı kayıt belgesinin verildiği, Hazineye ait taşınmazlar üzerinde inşa edilen yapılar için yapı kayıt belgesi alanlara talepleri üzerine taşınmazın rayiç bedel üzerinden satılmasını öngören 3194 sayılı Kanun'un Geçici 16. maddesinin 7. fıkrası ile Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar'ın 7. maddesi uyarınca davaya konu taşınmazın taraflarına satılması için 24/05/2019 ile 28/06/2019 tarihlerinde başvuruda bulundukları, bu arada 26/12/2019 tarihinde yürürlüğe giren Milli Emlak Genel Tebliği'nde Hazineye ait taşınmazların yapı kayıt belgesi sahiplerine yerinde tespit işlemleri yapıldıktan sonra satış işlemlerinin yapılacağının öngörüldüğü, bunun üzerine taşınmazın bulunduğu Bodrum Milli Emlak Şefliğince sözlü olarak satış işlemlerinin yaşanan yoğunluk nedeniyle başvuru sırasına göre tamamlanacağının bildirildiği, yapı kayıt belgesi sahiplerine Hazine arazilerinin satış usulünün hangi süre ve esaslarda gerçekleştirileceği hususunun belirsiz olduğu, bu tespitin Danıştay Onüçüncü Dairesinin E:2020/274, K:2020/846 sayılı kararında da kabul edildiği, davaya konu taşınmaz ile ilgili yaptıkları satış başvurusunun değerlendirilmesi safhasında taşınmazın özelleştirme kapsamında satışından haberdar oldukları, Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar'ın 8. maddesinde yapı kayıt belgesi verilmeyecek taşınmazların tahdidi olarak sayıldığı, davaya konu taşınmazın yapı kayıt belgesi verilmeyecek taşınmazlardan olmadığı, ayrıca bu taşınmazın özelleştirme kapsam ve programına alındığına ilişkin tapu kayıtlarında şerh bulunmadığı, mülkiyeti Hazineye ait olan taşınmaz üzerinde tapu siciline güven ilkesi kapsamında 31/12/2017 tarihinden önce inşa edilen yapı için aldıkları yapı kayıt belgesi uyarınca satış talebinde bulundukları, temyize konu Daire kararında davanın reddi için gerekçe olarak belirtilen …İdare Mahkemesi kararının henüz kesinleşmediği, yapı kayıt belgesinin 02/04/2019 tarihinde alındığı, satış başvurusunun 24/05/2019 tarihinde yapıldığı ve sonradan yürürlüğe giren Milli Emlak Genel Tebliği gereğince satış işlemlerinin geciktiği gözetildiğinde, davaya konu taşınmazın özelleştirme kapsam ve programına alındığından bahisle 3194 sayılı Kanun'un Geçici 16. maddesinin taşınmazın satışı için kendilerine hak sağlamayacağından söz edilemeyeceği, taşınmazın taraflarına satılması konusunda kazanılmış haklarının bulunduğu, kendileri tarafından inşa edilen ve yapı kayıt belgesine konu edilen yapının iptali istenen ihalede dikkate alınmaksızın taşınmazın satışa çıkarılmasının usul ve yasaya aykırı olduğu, bu bağlamda davaya konu ihale ile kazanılmış haklarının çiğnendiği, davalı idarece kazanılmış haklarının gözetilmesi gerekirken, kendilerine verilen yapı kayıt belgesinin iptal ettirildiği, Dairece önceden tesis edilen kararlarda yapı kayıt belgesinin yapı üzerinde kullanım hakkı verdiğinin kabul edildiği, oysa somut yargılamada önceki kararların aksine taraflarına davaya konu taşınmaz üzerinde inşa edilen yapı için verilen yapı kayıt belgesinin taşınmazın satışı konusunda kazanılmış hak bahşetmediğinin kabul edildiği belirtilerek, Daire kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Onüçüncü Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Davalı yanında müdahil tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 17. maddesinin 2. fıkrası uyarınca davacıların duruşma istemi yerinde görülmeyerek ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin, 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesi uyarınca gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.


KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacıların temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onüçüncü Dairesinin temyize konu 15/06/2021 tarih ve E:2020/2682, K:2021/2208 sayılı kararının ONANMASINA,
3.Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacılara iadesine,
4.Kesin olarak, 04/11/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.