Danıştay 6. Daire 2018/3386 Esas 2021/12205 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/3386
Karar No : 2021/12205


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı-…
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVACILAR) : 1- … 2- …
3- … 4- …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : 04.12.2014 tarihinde onaylanan 1/1000 ölçekli Ömerli Mahallesi Doğu Bölgesi Uygulama İmar Planının İstanbul ili, Çekmeköy ilçesi, … mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaza ilişkin kısmının iptali istemiyle açılan davanın reddi yolunda … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile mahkeme kararının davacılara ait parsellerin içerisinden geçirilen yollara ilişkin kısmı yönünden kaldırılarak dava konusu işlemin bu kısmının iptaline, dava konusu parsellere ilişkin yapılaşma (emsal) hakkına yönelik istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararın iptale ilişkin kısmının usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … 'NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:… K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın temyiz edilen kısmının ONANMASINA, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine 08/11/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.


KARŞI OY (X) :

Dava; 04.12.2014 tarihinde onaylanan 1/1000 ölçekli Ömerli Mahallesi Doğu Bölgesi Uygulama İmar Planının İstanbul ili, Çekmeköy ilçesi, … mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaza ilişkin kısmının iptali istemiyle açılmıştır.
… İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararı ile; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan bilirkişi raporundaki tespitler ile dava dosyasında yer alan diğer tüm bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, dava konu planın dava konusu planın şehircilik ilkelerine, planlama tekniklerine ve kamu yararı açısından uygun olduğu sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'nin … tarih ve E:… K:… sayılı kararı ile; dava konusu parsellere ilişkin yapılaşma (emsal) hakkına yönelik istinaf başvurusunun reddine, dava konusu uygulama imar planında; dayanağı 1/5000 ölçekli nazım imar planında uyuşmazlık konusu parselin batı sınırından geçen ve kadastral yol kurgusunu takip eden 15 metre enkesitli taşıt yolunun istikametinin değiştirilerek uyuşmazlığa konu parseli bölecek şekilde parsel içerisine kaydırıldığı, bu haliyle dava konusu uygulama imar planının yol güzergahı nedeniyle dayanağı nazım imar planına aykırı olduğu, parseller içerisinde yer alan 7 metrelik yaya yolunun ise parsellerin içerisinden geçirilen 15 metrelik yol ile kuzeydeki 10 metrelik imar yolu arasındaki iç ulaşım bağlantısını sağlamak amacıyla düzenlenmesi nedeniyle hukuka aykırı olduğu, dava konusu uygulama imar planında parsel içerisindeki imar yolları yönünden şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı gerekçesiyle bu kısma yönelin istinaf başvurusunun kabulü ile mahkeme kararının davacılara ait parsellerin içerisinden geçirilen yollara ilişkin kısmı yönünden kaldırılarak dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Uyuşmazlıkta, dava konusu uygulama imar planında; dayanağı 1/5000 ölçekli nazım imar planında uyuşmazlık konusu parselin batı sınırından geçen 15 metre enkesitli taşıt yolunun doğuya doğru kaydırılarak parselin ortasından geçirildiği ve ayrıca bu yol ile parselin kuzeyindeki 10 metre enkesitli taşıt yolunun iç bağlantısının sağlanması amacıyla 7 metre enkesitli yaya yolu planlandığı görülmüştür.
3194 sayılı Kanunun ''Tanımlar'' başlıklı 5. maddesindeki nazım ve uygulama imar planlarının tanımları göz önünde bulundurulduğunda, ana ulaşım sisteminin, bu bağlamda birinci ve ikinci derecedeki ulaşım yollarının nazım imar planı ile daha alt düzeydeki tali nitelikte üçüncü derece ve daha altındaki yolların ise uygulama imar planları ile düzenlenmesi gerekeceği görülmektedir.
Ayrıca ana ulaşım sistemi dışındaki hangi enkesitli yolun nazım imar planında gösterilmesi gerekeceği hususu yolun enkesitinden ziyade, imar planı içerisinde ulaşım sistemi bakımından üstlendiği fonksiyonla ilişkili olması gerekir.
Bu kapsamda özellikle yapı adaları arasındaki ulaşım ihtiyacının karşılanmasına yönelik yolların uygulama imar planı kararı ile getirilebileceğinde hiçbir duraksama bulunmamaktadır.
Bu kapsamda nazım imar planında uyuşmazlık konusu parselin batı sınırından geçen 15 metre enkesitli taşıt yolunun uygulama imar planında doğuya doğru kaydırılarak parselin ortasından geçecek şekilde düzenlenmesinin tek başına plan hiyerarşisine aykırılık oluşturmadığı sonucuna varılmaktadır.
Bu durumda, dava konusu uygulama imar planı ile getirilen yol fonksiyonunun dayanağı nazım imar planı ana kararlarını ve sürekliliğini bozup bozmadığı, nazım imar planının genel kurgusuna aykırı olup olmadığı, ulaşım sistemi açısından gerekli olup olmadığı hususlarının incelenerek ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, bu hususlarda değerlendirme yapılmaksızın, eksik incelemeye dayalı olarak, davacılara ait parsellerin içerisinden geçirilen yollara ilişkin kısım yönünden dava konusu işlemin iptali yolunda … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen temyize konu kararda hukuki isabet bulunmadığından, anılan kararın temyize konu bu kısmının bozulması gerektiği oyuyla Dairemizin onama kararına katılmıyorum.