Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/3111 Esas 2021/2490 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/3111
Karar No : 2021/2490

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı (Mülga … Kurumu)
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Gıda ve Turizm Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onüçüncü Dairesinin 15/09/2020 tarih ve E:2014/2865, K:2020/2075 sayılı kararının iptale ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Açık alkollü içki satış belgesi verilmesi talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı işlemi ile Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 10. maddesinin 5. fıkrasının iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Onüçüncü Dairesinin 15/09/2020 tarih ve E:2014/2865, K:2020/2075 sayılı kararıyla;
Uyuşmazlık tarihinde yürürlükte bulunan hâliyle 4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 2., 3., 4., 9. maddeleri ile 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu'nun 9. maddesi hükümlerine yer verilmiştir,
Dava konusu Yönetmeliğin 10. maddesinin 5. fıkrası yönünden:
Yönetmeliğin, alkollü içkilerin perakende veya açık olarak satışının yapıldığı yerler ile örgün eğitim kurumları ve dershaneler, öğrenci yurtları ve ibadethaneler arasında kapıdan kapıya en az yüz metre mesafe bulunmasının zorunlu olduğu ve mesafe şartının, satış belgesinin verildiği tarih itibarıyla aranacağının belirtildiği dava konusu kuralının, 4250 sayılı Kanun'un 9. maddesindeki düzenlemenin tekrarı niteliğinde olduğu ve dava konusu kuralda üst hukuk normlarına aykırılık görülmediği;
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı işlemi yönünden:
Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 14. maddesindeki değişiklikler nedeniyle davacının alkollü içki satış belgesinin geçerliğini yitirdiği, 24/04/2014 tarihinde aynı belgeyi almak üzere davalı idareye yeniden başvuruda bulunulduğu, davacının başvurusunun Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığınca reddedildiğinin anlaşıldığı;
Kurulun, Kurumun karar organı olması; Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığına verilen görev ve yetkilerin, Kurumun yetki alanına giren ürünlerin satış ve sunum faaliyetlerine ilişkin izin ve yetki belgelerinin verilmesine ilişkin çalışmaları yürütmek ve yapılan çalışmaları Kurula sunmaktan ibaret bulunması; 4733 sayılı Kanun'un 8. maddesinde verilmiş olan görevleri yürütmenin Kurulun görev ve yetkileri arasında sayılması nedeniyle, uyuşmazlığa konu açık alkollü içki satış belgesi verilmesi talebi üzerine Kurumun karar organı sıfatıyla Kurul tarafından işlem tesis edilmesi gerekirken, Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığınca tesis edilen dava konusu işlemde yetki unsuru yönünden hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle,
Dava konusu Yönetmeliğin 10. maddesinin 5. fıkrası yönünden davanın reddine, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı işleminin ise iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı idare tarafından, Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 14. maddesi uyarınca, alkollü içki satış belgelerinin alındığı veya süre uzatım işleminin yapıldığı tarihe bakılmaksızın, faaliyetine devam etmek isteyen satıcıların 2013 yılının Ocak ayı başından Mart ayı sonuna kadar süre uzatım işlemini yaptırmak zorunda oldukları, davacı bu kapsamda süre uzatım talebinde bulunmadığından sahip olduğu belgenin mevzuat gereği iptal edildiği, bu nedenle yeniden başvuru yaparak satış belgesi alması gerektiği, satış belgesi talebinin ancak satış belgesinin verildiği tarihteki mevzuat çerçevesinde karşılanabileceği, bu nedenle yeniden yapılan satış belgesi talebinin karşılanmasının Yönetmeliğin mesafe şartını düzenleyen 10. maddesine tâbi olduğu, dava konusu uygulama işleminin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının temyizen incelenen kısmının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden davalı idarenin yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen kararın iptale ilişkin kısmı usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı idarenin temyiz isteminin reddine,
2.Davanın kısmen reddi, kısmen dava konusu işlemin iptaline ilişkin Danıştay Onüçüncü Dairesinin 15/09/2020 tarih ve E:2014/2865, K:2020/2075 sayılı kararının, temyize konu iptale ilişkin kısmının ONANMASINA,
3.Kesin olarak, 17/11/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Uyuşmazlık tarihinde yürürlükte bulunan hâliyle 4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 2. maddesinde, bu Kanunla ve diğer kanunlarla verilen görevleri yerine getirmek ve yetkileri kullanmak üzere kamu tüzel kişiliğini hâiz, idarî ve malî özerkliğe sahip, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunun kurulduğu belirtilmiş; Kurumun hizmet birimlerinin düzenlendiği 4/A maddesinin (e) bendinde; Kurumun yetki alanına giren ürünlerin satış ve sunum faaliyetlerine ilişkin izin ve yetki belgelerinin verilmesine yönelik çalışmaları yürütmek Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığının görevleri arasında sayılmıştır.
Uyuşmazlıkta; Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 14. maddesindeki değişiklikler nedeniyle davacının alkollü içki satış belgesinin geçerliğini yitirdiği, 24/04/2014 tarihinde aynı belgeyi almak üzere davalı idareye yeniden başvuruda bulunulduğu, Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığınca konuyla ilgili 4250 sayılı Kanun ile Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin ilgili maddelerinin uygulanma esasları açıklanarak talebin reddedildiği anlaşılmaktadır.
Kurul halinde karar alan organlar tarafından "bir alanın düzenlenmesi", "bir konunun/kararın kabulü", "bir kişinin atanması/görevlendirilmesi", "lisans/ruhsat verilmesi", "yapılan şikayet/ihbar başvuruları üzerine ilgililere yaptırım uygulanması" gibi konularda olumlu nitelikte kararlar alınmakta olup, söz konusu organların görev alanına giren konuların tamamının anılan organlara sunulmak suretiyle "bir alanın düzenlenmemesi", "bir konunun/kararın reddedilmesi", "bir kişinin atanmaması/görevlendirilmemesi", "lisans/ruhsat verilmemesi", "yapılan şikayet/ihbar başvuruları üzerine ilgililere yaptırım uygulanması talebinin uygun bulunmaması" yönünde olumsuz nitelikteki kararların tamamının anılan kurullar tarafından alınması, bu organları çalışamaz hale getirecektir. Bu nedenle, söz konusu organların olumsuz nitelikte karar alması sonucunu doğuracak nitelikteki başvurulara, bu organların önceki yerleşik kararları çerçevesinde, ilgili mevzuatında yer alan düzenlemeye göre genellikle bu organların başkanları, sekretaryası veya bağlı birimleri tarafından cevap verilmektedir.
Bu çerçevede, davacı tarafından açık alkollü içki satış belgesi verilmesi talebiyle yapılan başvurunun, 4250 sayılı Kanun ile Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin ilgili maddeleri açıklanarak reddedilmesine ilişkin işlemin, Kurul tarafından karara bağlanması gereken bir husus olduğunun kabulü mümkün bulunmamaktadır.
Bu nedenle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının iptale ilişkin kısmının bozulması gerektiği oyuyla, aksine verilen karara katılmıyorum.