Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/3112 Esas 2021/2491 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/3112
Karar No : 2021/2491

TEMYİZ EDEN (DAVALI) :… Birliği
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 17/06/2020 tarih ve E:2019/5156, K:2020/2539 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: 24/12/2009 tarih ve 27442 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 2010 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin; "Genel Hükümler" kısmında yer alan "İcra ve İflas müdürlükleri ve icra mahkemelerinde ücret" başlıklı 11. maddesinin 4. ve 6. fıkrasıyla; "Avukatlık Ücret Tarifesi" kısmında yer alan, Tüketici Fiyat Endeksinde gerçekleşen oranın üzerinde Tarife'nin maktu ücretler ve nispi ücretlere ilişkin bölümlerinde yapılan düzenlemelerin, enflasyon oranı dikkate alınmak suretiyle fazlaya ilişkin kısımlarının iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti:Danıştay Sekizinci Dairesinin 17/06/2020 tarih ve E:2019/5156, K:2020/2539 sayılı kararıyla; dava konusu düzenlemelerin iptaline yönelik Dairelerinin 27/02/2014 tarih ve E:2010/397 K:2014/1503 sayılı kararının, Tarife'nin maktu ücretler ve nispi ücretlere ilişkin bölümlerinde yapılan düzenlemenin, enflasyon oranı dikkate alınmak suretiyle fazlaya ilişkin kısımlarının iptali yolundaki kısmının Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 30/03/2017 tarih ve E:2014/5133, K:2017/1507 sayılı kararıyla bozulması üzerine söz konusu bozma kararına uyularak;
1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun "Avukatlık ücret tarifesinin hazırlanması" başlıklı 168. maddesinden bahsedilerek, anılan maddede, avukatlık asgari ücret tarifesinin Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu tarafından tüm baroların teklifleri göz önüne alınarak hazırlanması ve yürürlüğe girmesi aşamasına ilişkin usul belirlenmiş ise de; tarifenin hazırlanması aşamasında dikkate alınacak esas ve ölçütler konusunda herhangi bir belirleme yapılmadığı;
Avukatlık asgari ücret tarifesinin hazırlanması konusunda Türkiye Barolar Birliğine tanınan yetkinin kullanımında, yargının kurucu unsurlarından savunmayı temsil eden avukatın, Avukatlık Kanunu'nun 164. maddesinde öngörülen emek ve mesaisinin dikkate alınmasının yanısıra, kişilerin hak arama özgürlüğünü kısıtlayıcı nitelikte düzenlemelere de yer verilmemesi gerektiği;
Maktu ücretler yönünden;
Avukatın emeği ve çabası, yapılan işin niteliği ve önemi dikkate alınarak davalı idarenin takdir yetkisi çerçevesinde hazırlanan dava konusu Tarife'de maktu ücretlerde yapılan düzenlemelerin, gelişen ekonomik refahtan avukatların pay almaları amacına yönelik olduğu anlaşıldığından, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 2009 yılı TÜFE oranı %6,53 olarak açıklanmış ise de; dava konusu Tarife'de 2009 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne göre %10 oranında yapılan artışın makul düzeyde olduğu kabul edilerek bu oranın üzerinde yapılan artışların ise hak arama özgürlüğünü kısıtlayıcı nitelikte olduğunun değerlendirildiği;
Bu itibarla, dava konusu Tarife'nin, 2009 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne göre %10 oranındaki artış miktarının üzerinde kalan;
a) Birinci Kısım Birinci Bölüm: "Dava ve Takiplerin Dışındaki Hukuki Yardımlarda Ödenecek Ücret" başlığı altında yer alan ve %12 ila %16,67 oranında artış öngörülen,
"1. Büroda sözlü danışma (ilk bir saate kadar): 140,00 TL" , "takip eden her saat için: 70,00 TL",
"2. Çağrı üzerine gidilen yerde sözlü danışma (takip eden her saat için): 140,00 TL",
"4. Her türlü dilekçe yazılması, ihbarname, ihtarname, protesto düzenlenmesinde: 175,00 TL"
b) Birinci Kısım İkinci Bölüm: "İş Takibi Konusundaki Hukuki Yardımlarda Ödenecek Ücret" başlığı altında yer alan ve %11,11 ila %20 oranında artış öngörülen düzenlemelerin tamamının,
c) İkinci Kısım Birinci Bölüm: "Yargı Yerlerinde, İcra ve İflas Dairelerinde Yapılan ve Konusu Para olsa veya Para ile Değerlendirilebilse Bile Maktu Ücrete Bağlı Hukuki Yardımlara Ödenecek Ücret" başlığı altında yer alan ve %13,63 ila %50 oranında artış öngörülen,
"1. Görülmekte olan bir dava içinde olmamak koşulu ile ihtiyati haciz, ihtiyati tedbir, delillerin tespiti, icranın geri bırakılması, ödeme ve tevdi yeri belirlenmesi işleri için: (...) b) duruşmalı ise: 250,00 TL"
"2. Ortaklığın giderilmesi için satış memurluğunda yapılacak işlerin takibi için: 350,00 TL"
"3. Ortaklığın giderilmesi ve taksim davaları için: 750,00 TL",
d) İkinci Kısım İkinci Bölüm: "Yargı Yerleri ile İcra ve İflas Dairelerinde Yapılan ve Konusu Para Olmayan veya Para ile Değerlendirilemeyen Hukuki Yardımlara Ödenecek Ücret" başlığı altında yer alan ve %11,11 ila %100 oranında artış öngörülen,
"3. İcra Mahkemelerinde takip edilen dava ve duruşmalı işler için: 330,00 TL"
"5. Ceza soruşturma evresinde takip edilen işler için: 300,00 TL"
"6.Sulh mahkemelerinde takip edilen davalar için: 500,00 TL"
"7. Asliye mahkemelerinde takip edilen davalar için: 1.000,00 TL"
"8. Tüketici mahkemelerinde takip edilen davalar için: 500,00 TL"
"9. Fikri ve sınai haklar mahkemelerinde takip edilen davalar için: 1.500,00 TL"
"10. Ağır Ceza Mahkemelerinde takip edilen davalar için: 2.000,00 TL"
"11. Çocuk Mahkemelerinde takip edilen davalar için: 750,00 TL"
"12. Çocuk Ağır Ceza Mahkemelerinde takip edilen davalar için: 2.000,00 TL"
"13. Askeri Mahkemelerde takip edilen davalar için: 750,00 TL"
"14. İdare ve Vergi Mahkemelerinde takip edilen davalar için:
a) Duruşmasız ise 500,00 TL,
b) Duruşmalı ise 1.000,00 TL"
"17. Danıştay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde ilk derecede görülen davalar için:
a) Duruşmasız ise 1.000,00 TL
b) Duruşmalı ise 2.000,00 TL"
"18. Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay ve Sayıştay’da temyiz yolu ile görülen işlerin duruşması için: 750,00 TL"
"19. Uyuşmazlık Mahkemesindeki davalar için: 750,00 TL"
"20. Anayasa Mahkemesinde görülen dava ve işler için: a) Yüce Divan sıfatı ile bakılan davalar: 2.500,00 TL; b) Diğer dava ve işler: 2.000,00 TL"
şeklindeki düzenlemelerin artış oranları yönünden iptaline karar verilmesi gerektiği;
Nispi ücretler yönünden;
Dava konusu Tarife'nin Üçüncü Kısmında yargı yerleri ile icra ve iflas dairelerinde yapılan ve konusu para olan veya para ile değerlendirilebilen hukuki yardımlara ödenecek avukatlık ücreti düzenlenmiş olup, söz konusu düzenlemede; hukuki yardımın kapsadığı parasal değer kademelendirilerek avukatlık ücretinin hesaplanmasının öngörüldüğü;
Dava konusu Tarife ile bir önceki yıl tarifesi olan 2009 yılı Tarifesi'nde nispi vekalet ücretine ilişkin düzenlemelerin bulunduğu "Üçüncü Kısım" başlığı altında yer alan parasal tutarlara ilişkin kademelendirmede herhangi bir değişikliğin yapılmadığı; buna karşın parasal tutarların karşısında yer alan yüzdelik oranlar üzerinden artışların yapıldığı;
Buna göre, dava konusu Tarife'nin Üçüncü Kısmında yer alan "6. Sonra gelen 600.000,00 TL için: %3" ile "7. Sonra gelen 1.000.000,00 TL için: %1,5" şeklindeki düzenlemelerin, bir önceki yıl tarifesi olan 2009 yılına ilişkin Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne göre %50 oranında artırıldığı görülmekte olup; 2009 yılı Tarifesi'ne göre makul kabul edilen %10 oranındaki artışın üzerinde yapıldığı anlaşılan söz konusu artış oranlarının iptali gerektiği gerekçesiyle,
Dava konusu Tarife'nin belirtilen kısımlarının iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Davalı tarafından, Tarife'de iptale konu ücretler üzerinden, avukatlar tarafından KDV, gelir vergisi, SGK primi ödendiği ve bu ödemeler nedeniyle mesleği devam ettirmek zorlaştığından, dava konusu Tarife ile az da olsa iyileştirme sağlanmasının amaçlandığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı idare tarafından, temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalının temyiz isteminin reddine,
2.Dava konusu düzenlemelerin yukarıda açıklanan gerekçeyle iptaline ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 17/06/2020 tarih ve E:2019/5156, K:2020/2539 sayılı kararının ONANMASINA,
3.Bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 (onbeş) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17/11/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.