Danıştay 6. Daire 2018/1496 Esas 2021/12631 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/1496
Karar No : 2021/12631


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Genel Müdürlüğü - …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının 30 metrelik yola ilişkin kısmının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı mülkiyetinde bulunan ve Karayolları 16. Bölge Müdürlüğü sahası olarak kullanılan alanda yapılan imar planı değişikliğine ilişkin … tarihli, … ve … sayılı belediye meclisi kararları ile bu kararlara yapılan itirazın reddine ilişkin … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararının iptali istenilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; dosyadaki bilgi ve belgeler ile yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ve ek raporun birlikte değerlendirilmesinden, dava konusu imar planı değişikliğinin planların kademeli birlikteliğine uygun olduğu, planlanan 30 metrelik taşıt yolunun kentin mevcut ulaşım sistemi içerisinde yer alan iki ana arter nitelğindeki yolu birbirine bağlayacağı, ulaşım planlamasına uygun olduğu, 15 metrelik taşıt yolunun da resmi kurum alanlarına servis verecek şekilde planlandığı, … sayılı parselde planlanan park alanının da açık ve yeşil alan planlanması açısından şehircilik ilkeleri ve kamu yararına uygun olduğu, dava devam ederken imar planında değişikliğe gidildiği, 15 metrelik yolun ve park alanının imar planı değişikliği ile iptal edildiği, … tarihli, … sayılı belediye meclisi kararı ile kabul edilen imar planı değişikliğinin davacı kurumca uygun görüldüğü, davanın konusunun davacı tarafın parsellerinin eski kullanım alanına dönülmesi yolundaki başvurunun reddi işlemi olduğundan son duruma göre davanın konusuz kaldığı sonucuna varıldığından konusu kalmayan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava dilekçesinde ve istinaf dilekçesinde de belirtildiği üzere 30 metrelik yola ilişkin itirazlarının devam ettiği, mahkeme kararlarında 30 metrelik yola ilişkin herhangi bir hüküm kurulmadığı, idarelerince dava konusu imar planlarına ilişkin uygun görüş verilmediği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … 'ÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY : Sivas İli, … Mahallesi, … ada, … ve … parsel sayılı taşınmazların 1984 tarihli nazım mar planında ''kamu lojman alanı'' olarak yer aldığı, … tarih ve … sayılı Sivas Belediye Meclisi kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli ilave revizyon nazım imar planında … sayılı parselin ''park alanı'', … sayılı parselin ise ''resmi kurum alanı'' ve 30, 12 ve 15 metrelik ''taşıt yolu'' olarak belirlendiği, dava konusu edilen … tarih ve … sayılı 1/5000 ölçekli ilave revizyon nazım imar planında 2012 yılındaki durumun korunduğu, yine … tarih ve … sayılı 1/1000 ölçekli ölçekli ilave revizyon uygulama imar planında da 2012 yılındaki durumun devam ettirildiği, davacı tarafından … ada, … ve … sayılı parsellerin eski kullanım alanına dönülmesi yolundaki talebin davalı idarenin … tarih ve … sayılı belediye meclisi kararı ile reddedilmesi üzerine görülmekte olan dava açıldığı anlaşılmaktadır.
Dava devam ederken; Belediye Meclisinin … tarih ve … sayılı kararı ile … parsel sayılı taşınmazdaki park alanının büyük bir kısmının iptal edilerek resmi kurum alanı haline getirildiği, 15 metrelik yolun ise resmi kurum alanlarına servis verecek şekilde yeniden planlandığı anlaşılmıştır.
Öte yandan; uyuşmazlık konusu taşınmazlardan 30 metre en kesitinde yol geçirilmesine yönelik 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ve 1/5000 ölçekli nazım imar planı revizyonlarının kabulü yolundaki Sivas Belediye Meclisinin … günlü, … ve … sayılı kararlarının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada; … İdare Mahkemesince verilen … , E:… , K:… sayılı dava konusu işlemlerin iptali yolundaki karara yapılan karşı yapılan istinaf başvurusu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarihli, E:… , K:… kararı ile reddedilmiş, anılan karara yönelik temyiz isteminden feragat edildiğinden, Dairemizin 13/02/2020 tarihli, E:2018/9522, K:2020/1641 sayılı kararıyla temyiz istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinde, nazım imar planı; varsa bölge veya çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plan olarak, uygulama imar planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
Aynı Kanunun "Planlama kademeleri" başlıklı 6. maddesinde, planların kapsadıkları alan ve amaçları açısından "Bölge Planları" ve "İmar Planları", imar planlarının ise "Nazım İmar Planları" ve "Uygulama İmar Planları" olarak hazırlanacağı hükme bağlanmış, 8. maddesinde ise, planların hazırlanmasında ve yürürlüğe konulmasında uyulacak esaslar belirlenerek, (b) bendinde, imar planlarının, nazım imar planı ve uygulama imar planından meydana geleceği, mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planlarının ilgili belediyelerce yapılacağı veya yaptırılacağı, belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe gireceği açıklanmıştır.
Bu hükümler gereği, imar planları ülke, bölge ve kent verilerine göre kentsel işlevler arasında var olan ya da sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi çözüm yollarını bulmak, belde halkına iyi yaşama düzeni ve koşulları sağlamak amacıyla kentin kendine özgü, yaşayış biçimi ve karakteri, nüfus planı ve yapı ilişkileri, yörenin gerek çevresiyle ve gerekse çeşitli alanları arasında olan bağlantıları, halkın sosyal ve kültürel gereksinimleri, güvenlik ve sağlığı ile ilgili konular gözönüne alınarak ileriye dönük uzun bir dönemi de kapsayacak biçimde hazırlanır ve koşulların zorunlu kıldığı biçim ve zamanlar istisna kabul edilerek yine yukarıda yer verilen yöntemler izlenerek değiştirilebilir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlığın 30 metrelik yol fonksiyonuna ilişkin olarak devam ettiği görüldüğünden temyiz incelemesi bu kısma ilişkin olarak yapılmıştır.
Bu itibarla, dava açıldıktan sonra davayı konusuz bıraktığı belirtilen davalı idare işlemlerinde 30 metrelik yola ilişkin bir değişiklik yapılarak davacı talebinin karşılanmadığı görüldüğünden, Bölge İdare Mahkemesince, anılan fonksiyon bakımından dava konusu imar planlarının öncelikle usul kuralları, şehircilik ve planlama ilkeleri, kamu yararı, planda öngörülen nüfus, yoğunluk ve donatı dengesi yönlerinden incelenmek suretiyle bir karar verilmesi gerektiğinden, eksik incelemeye dayalı Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının 30 metrelik yol fonksiyonuna ilişkin temyiz isteminin kabulüne,
2. Konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 17/11/2021 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.