Danıştay 8. Daire 2018/6326 Esas 2021/5573 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/6326
Karar No : 2021/5573


TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Üniversitesi Rektörlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF(DAVACI) : ...
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Sınıf Öğretmenliği doktora programına kaydının yapılmasına ilişkin Enstitü Yönetim Kurulunun … tarihli ve … sayılı kararı ile doktora programından mezuniyetine esas teşkil eden aynı Yönetim Kurulunun … tarihli, … sayılı kararının geri alınmasına, önceki hukuki durum ve statüsüne geri getirilmesine, 26.01.2009 tarihinden sonra 06.08.2012 tarihi dahil olmak üzere tesis edilmiş tüm işlemlerin geri alınmasına, doktora programından ilişiğinin kesilmesine, doktora diploması ve mezuniyet tezinin iptal edilmesine ilişkin Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yönetim Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile bu karara yönelik itirazın reddine dair Üniversite Yönetim Kurulunun … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu'nun, 19/03/1988 günlü, 19759 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 06/07/1987 günlü, E:1987/1, 2, 4; K:1987/2 sayılı kararında; yerli ve yabancı doktrin ve içtihatlarda kabul edildiği üzere, yanlış idari işlemlerden dolayı kişi yararına hak veya korunması gereken yerleşmiş bir durum doğmuş ise, idari işlemlerin ancak iptal davası süresi içinde geri alınabileceği, bu sürenin geçmiş olması halinde idare için de işlemin kesinleşmiş olacağı, ancak bu kuralın, iyi niyetli kişiler için geçerli olup, yokluk ve mutlak butlan halleri ile kişinin gerçek dışı beyan ve hilesinin yanlış işlem tesisine neden olduğu hallerde, idarenin yanlış işlemini böyle bir süre şartına bağlı kalmaksızın geriye doğru yürür şekilde geri alabileceği, nitekim, uyuşmazlıkta, Üniversitelerarası Yerleştirme Sınavına kendi yerlerine başkalarını sokarak veya sahte belge düzenleyerek yükseköğretim kurumlarına kayıt yaptırmış ve ara sınıflarda okumakta olan davacıların, hile ile veya idareyi yanıltarak hatalı ve hukuka aykırı idari işlem (fakülteye kayıt) tesisine neden olmaları nedeniyle ortaya çıkan fiili durumun kendileri için kazanılmış hak teşkil etmediği gibi, bu durumun idarece farkına varılması üzerine, sakat idari işlemlerin geri alınması yoluyla, öğrenim süresi içinde yükseköğrenim kurumlarından kayıtlarının silinebileceğinin belirtildiği, söz konusu kararda, ilgililerin "hile" ile tesis ettirdikleri, yükseköğretim kurumuna kayıt yolundaki idari işlemlerin dahi "öğrenim süresi içinde" geri alınabileceğinin ifade edilmiş olması, olayda ise, İlköğretim Anabilim Dalı Sınıf Öğretmenliği Doktora Programına intibakının yapılamayacağı ve kayıtlı olduğu programdan ilişiğinin kesilmesine ilişkin işlemin iptali yolundaki "yargı kararı üzerine" öğrenimine devam etmesi sonucunda "mezun durumda bulunması" karşısında, davacının yargı kararına dayanılarak sağladığı bu başarının kendisi için kazanılmış hak olarak kabul edilmesi gerektiği ve davalı idarenin tesis etmiş olduğu dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı, nitekim, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 07.05.2014 gün ve E:2014/397, K:2016/298 sayılı kararı de benzer yönde olduğu gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının, doktora programına kayıt için, kayıt tarihinde, 60 puan yabancı dil şartını taşıması gerektiği ve bu şartı taşımadığı, bu nedenle, idarece davacının doktora programından kaydının silinmesi işleminin hukuka uygun olduğu, davacının doktora programına kayıt şartını taşımadığı ve kaydının yapılamayacağı yönündeki işlemin hukuka uygun bulunduğu ve davanın reddine karar verildiği, bu konuda, hukuka aykırı iptal kararı ile davacının kazanılmış hak elde edemeyeceği, doktoraya kayıt tarihinde, gereken şartları taşımayan davacının, sonradan gereken şartları sağlaması ya da doktora programından hatalı iptal kararına istinaden mezun olması, davacının başlangıçta hukuka aykırı olan durumunu hukuka uygun hale getirmeyeceği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 23/11/2021 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.




KARŞI OY :
(X)- Dava dosyasının incelenmesinden; Davacının Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Sınıf Öğretmenliği Doktora Programına 11.09.2006 tarihinde kayıt yaptırdığı, Enstitü Yönetim Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile kayıtlı olduğu programdan ilişiğinin kesildiği, 28.10.2008 tarih ve 27038 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5806 sayılı Kanun ile 2547 sayılı Kanuna eklenen geçici 56.maddeden yararlanmak için davacının idareye başvurduğu, Enstitü Yönetim Kurulunun … tarih … sayılı kararı ile geçici 56.maddenin uygulanmasına ilişkin esasların 11.maddesinde belirtilen şartları yerine getirdikten sonra intibak yapılmak üzere kayıt hakkı kazandığı, yürürlükteki mevzuat hükümlerine uyarınca ÜDS'den 60 puan alma şartını gerçekleştiremediğinden Enstitü Yönetim Kurulu'nun kararı ile kayıtlı olduğu programdan ilişiğinin kesilmesine karar verildiği, davacı tarafından İlköğretim Anabilim Dalı Sınıf Öğretmenliği Doktora Programına intibakının yapılamayacağına kayıtlı olduğu programdan ilişiğinin kesilmesine ilişkin Enstitü Yönetim Kurulu kararının iptali istemi ile … İdare Mahkemesi'nin … Esas sayılı dosyasında dava açıldığı, Mahkemece işlem hakkında yürütmenin durdurulması kararı verilmesi üzerine davalı idarece davacının doktora programına kaydının yapıldığı, derslere devam ettiği sonrasında …İdare Mahkemesinin … tarih ve … E. … K. sayılı kararı ile işlemin iptaline karar verildiği,
Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğü Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile davacının doktora programından mezuniyetinin onaylandığı, Danıştay 8.Dairesinin 18.09.2015 tarih 2011/2112 E. ve 2015/7743 K. sayılı kararı ile …İdare Mahkemesinin … E. … K. sayılı iptal kararının bozulması üzerine …İdare Mahkemesinin E:…; K:… sayılı ve 11.05.2017 tarihli kararı ile bozma kararına uyulduğu, "davacının 5806 sayılı Kanun kapsamında yaptığı başvuru üzerine artık yürürlükte olan mevzuat hükümlerine tabi olup buna göre de Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil (ÜDS) Sınavından 100 üzerinden en az 60 puan ya da Üniversitelerarası Kurul tarafından buna eşdeğer olarak belirlenen sınavlardan en az 60 puan almış olma şartı arandığından, tesis olunan dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı" sonucuna ulaşılarak davanın reddine karar verilmesi üzerine davacının Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Sınıf Öğretmenliği doktora programına kaydının yapılmasına ilişkin Enstitü Yönetim Kurulunun … tarihli ve … sayılı kararı ile doktora programından mezuniyetine esas teşkil eden aynı Yönetim Kurulunun … tarihli, … sayılı kararının geri alınmasına, önceki hukuki durum ve statüsüne geri getirilmesine, 26.01.2009 tarihinden sonra 06.08.2012 tarihi dahil olmak üzere tesis edilmiş tüm işlemlerin geri alınmasına, doktora programından ilişiğinin kesilmesine, doktora diploması ve mezuniyet tezinin iptal edilmesine ilişkin Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yönetim Kurulunca … tarih ve … sayılı kararının alındığı davacının karara yapmış olduğu itirazın … tarih ve … sayılı Dokuz Eylül Üniversitesi Üniversite Yönetim Kurulu kararı ile reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Davacı yürürlükteki mevzuat hükümlerine uyarınca ÜDS'den 60 puan alma şartını gerçekleştiremediğinden doktora programından kaydı silinmiş olup, kaydın silinmesi işleminin hukuka uygun olduğu ve davacının doktora programına kayıt şartını taşımadığı hususları Mahkeme kararları sonucu kesinleşmiştir. Doktoraya kayıt tarihinde, gereken şartları taşımayan davacının, sonradan bozularak redde dönüşerek kesinleşen iptal kararı sonucu mezun olması davacının doktoraya kayıt için aranan koşulları sağlamadığı gerçeğini değiştirmemekte olup doktoraya kayıt hakkı kazanamayan şahsın mezuniyet hakkına da sahip olmadığı, dolayısıyla mezuniyet konusunda kazanılmış hakkı olmadığı kanaatiyle, Mahkemece verilen iptal kararının bozulması gerektiği görüşüyle çoğunluk kararına katılmıyorum.