Danıştay 6. Daire 2017/7304 Esas 2021/13186 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2017/7304
Karar No : 2021/13186

KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE
BULUNAN (DAVACI) : … (Müteveffa)
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : 1- … - ..
VEKİLLERİ : …, Hukuk Hizmetleri Başkanı V. (E-Tebligat)
2- … Bakanlığı - …
VEKİLİ : Av. …
3- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 15/12/2016 tarih ve E:2016/2487, K:2016/8845 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul İli, Üsküdar İlçesi, … Mahallesi, … pafta, … ada, …parsel sayılı taşınmazın imar planında yeşil alan olarak ayrılmasına rağmen uzun yıllardır kamulaştırılmayarak, mülkiyet hakkının kısıtlanması nedeniyle 499.460,40-TL kamulaştırmasız el atma bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek olan yasal faizi ile birlikte tazminine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: İdare Mahkemesince; idarelerin sit alanlarında kamulaştırma yapma zorunluluğunun bulunmadığı, ancak bu statüde bulunan taşınmazlar için hazine taşınmazlarıyla takas imkanının sunulması için koruma amaçlı imar planı bulunması gerektiği, koruma amaçlı imar planı yapımı için idarelere sit ilanından bu yana belli bir yasal süre tanındığı, esasen uyuşmazlığa konu taşınmazın kamulaştırılması zorunlu bir statüde bulunmadığı ve bu nedenle kamulaştırmasız el atma nedeniyle oluşan bir zarardan bahsetme olanağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davacı ile davalı idarelerden Başbakanlığın temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, temyiz aşamasında ileri sürdüğü iddiaların değerlendirilmediği, kararın usul ve yasaya aykırı olduğu, hukuki el atma olgusunun gerçekleştiği, taşınmazın 1/1000 ölçekli Boğaziçi Sahil Şeridi ve Öngörünüm Bölgesi Uygulama İmar Planında yeşil alan olarak ayrıldığı, kamulaştırılması gerektiği ileri sürülerek Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI :
1-Davalı idarelerden... tarafından; düzeltilmesi istenen kararın usul ve yasaya uygun olduğu, ileri sürülen nedenlerin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesine uymadığı, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
2-Davalı idarelerden ... Bakanlığı tarafından; düzeltilmesi istenen kararın usul ve yasaya uygun olduğu, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.
3-Davalı idarelerden...Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından; bölgenin doğal sit alanı olarak ilan edildiği ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkisinde olduğu, kanuna uygun imar düzenlemesi yapıldığından, idarelerinin el atmasından söz edilemeyeceği, mülkiyet hakkını kısıtlayan bir işlem olmadığı, düzeltilmesi istenen kararın usul ve yasaya uygun olduğu, bu nedenle istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…'IN DÜŞÜNCESİ: Karar düzeltme isteminin kabulü ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, 29/10/2021 günlü, 31643 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 1. maddesi uyarınca, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Altıncı Kısmının Dördüncü Bölümünün başlığı "Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği" şeklinde değiştirildiğinden husumetin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yöneltilmesine karar verilerek, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Altıncı Dairesinin 15/12/2016 tarih ve E:2016/2487, K:2016/8845 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İstanbul İli, Üsküdar İlçesi, …Mahallesi, …Yolu Sokağı, … pafta, … ada, …parsel sayılı taşınmazın 1062/88200 hissesinin maliki olan davacı tarafından, taşınmazın 22.07.1983 t.t. 1/1000 ölçekli Boğaziçi Sahil Şeridi ve Öngörünüm Bölgesi Uygulama İmar planının, 13.06.2011 onanlı sayısallaştırılmış ve güncelleştirilmiş paftalarında "Yeşil Alan" olarak ayrıldığından mülkiyet hakkını ihlal edildiği ileri sürülerek (20.08.2015 tarihli ıslah dilekçesi ile) 499.460,40-TL kamulaştırmasız el atma bedelinin dava tarihinden itibaren faizi birlikte tahsiline karar verilmesi istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "Tarafların Kişilik veya Niteliğinde Değişiklik" başlıklı 26. maddesinde; "Dava esnasında ölüm veya herhangi bir sebeple tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik olursa, davayı takip hakkı kendisine geçenin başvurmasına kadar; gerçek kişilerden olan tarafın ölümü halinde, idarenin mirasçılar aleyhine takibi yenilemesine kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına ilgili mahkemece karar verilir. Dört ay içinde yenileme dilekçesi verilmemiş ise, varsa yürütmenin durdurulması kararı kendiliğinden hükümsüz kalır. Yalnız öleni ilgilendiren davalara ait dilekçeler iptal edilir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden; İdare Mahkemesinin 26/11/2015 tarihli kararından ve Danıştay Altıncı Dairesi'nin 15/12/2016 tarihli onama kararından sonra, karar düzeltme incelemesi devam ederken, davacı …'nin 27/06/2018 tarihinde vefat ettiği Merkezi Nüfus İdaresi Sisteminden (MERNİS) alınan nüfus kayıt örneğinden anlaşılmaktadır.
Bu durumda, Mahkemesince yukarıda yer verilen 2577 sayılı Kanunun 26. maddesi uyarınca, tazminat istemi yönünden davayı takip hakkı kendisine geçen davacının mirasçılarının davayı takip edip etmeyeceklerinin saptanması amacıyla dosyanın işlemden kaldırılması gerekmektedir.
Öte yandan; 3194 sayılı İmar Kanunu ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu kapsamında kamulaştırmadan sorumlu idare tespit edilerek, davanın belirlenecek idare husumeti ile görülmesi gerektiğinden, sorumlu idare tespit edildikten sonra, gerekmesi durumunda, davalı Başbakanlık hasım mevkiinden çıkarılarak, 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 219/1. maddesi gereğince Cumhurbaşkanlığı hasım mevkiine alındıktan sonra karar verilmesi gerektiği de tabiidir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1-Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin, … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2-Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 30/11/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.