Danıştay 6. Daire 2021/780 Esas 2021/13194 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/780
Karar No : 2021/13194

TEMYİZ EDEN TARAFLAR : I-(DAVALI) … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …
II-(DAVACILAR) 1- …
2- …
3- …
4- …
VEKİLLERİ : Av. …

KARŞI TARAF : 1- …
2- …
3- …
4- …
5- … Belediye Başkanlığı

İSTEMİN ÖZETİ : Antalya ili, Konyaaltı ilçesi, … mahallesi, …ada, … parsel sayılı taşınmazın imar planında "açık spor tesis alanı" olarak belirlenmesine rağmen bugüne kadar üzerinde herhangi bir tasarrufta bulunulmadığından bahisle meydana geldiği ileri sürülen zararlarına karşılık şimdilik 450.000,00-TL (ıslah ile birlikte 667.380,40-TL) maddi tazminatın mülkiyet hakkı kısıtlandığı nedeniyle dava açma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılan davada, davanın kısmen kabulüne, 450.000,00-TL'nin dava tarihi olan 07/05/2019 tarihinden, artırım ile talep edilen 138.791,04-TL'nin ise ıslah tarihi olan 21/02/2020 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idareden alınarak davacılara hissesine karşı gelen tutarın ödenmesi, ıslah ile artırılarak talep edilen fazlaya ilişkin 78.589,36-TL tazminat istemi yönünden ise davanın reddi yolundaki … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun, davalı idare yönünden reddi ile, davacıların istinaf başvurusunun kısmen (faize ilişkin kısmı yönünden) kabulü ile istinafa konu Mahkeme kararının faize ilişkin kısmının kaldırılmasına ve Mahkeme kararıyla kabul edilen miktarın tamamına dava tarihi olan 07/05/2019 tarihinden itibaren faiz işletilmesine, davacıların istinaf talebinin geri kalan kısmının ise reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ…'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının faize ilişkin kısmının düzeltilerek onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden, yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Diğer taraftan aynı Kanunun 49. maddesinin 2. fıkrasında: "Temyiz incelemesi sonunda karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise kararın düzeltilerek onanmasına karar verilir." hükmüne yer verilmiştir.
Kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tam yargı davaları, adli yargıdaki fiili el atma nedeniyle açılan kamulaştırmasız el atma davalarından farklı olarak; 3194 sayılı Kanun kapsamında açılan davalar olduğundan hükmedilecek faizin; dava açma tarihi itibarıyla talep edilen miktar için dava tarihinden, miktar artırım (ıslah) dilekçesiyle artırılan kısım için ise ıslah tarihinden itibaren hesaplanması gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta, Bölge İdare Mahkemesince miktar artırım (ıslah) dilekçesiyle artırılan maddi tazminat miktarı için de dava tarihinden itibaren faiz yürütüldüğü görülmekte ise de, hüküm fıkrasının "kabul edilen miktarın 450.000,00-TL'lik kısmına davanın açıldığı 07/05/2019 tarihinden, artırım ile talep edilen 138.791,04-TL'lik kısmına ise miktar artırım (ıslah) tarihi olan 21/02/2020 tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesine" şeklinde düzeltilmesi gerekmektedir.
… Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup bozulmasını gerektirecek bir sebep bulunmadığından, anılan kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA, kullanılmayan yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde taraflara iadesine, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de belirtilen İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine, 30/11/2021 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi.


KARŞI OY (X):
Hukuki el atma davalarında taşınmazın değeri bir bütün olarak talep edilmekte, ancak taşınmazın değeri yargılama sırasında dava tarihi itibariyle belirleneceğinden dava dilekçesinde talep edilen miktar çoğunlukla taşınmazın bilirkişi tarafından belirlenen değerinden farklı olmaktadır. Dava dilekçesinde talep edilen miktarın daha düşük olması halinde bilirkişilerce hesaplanan miktarla arasındaki fark tutar İdari Yargılama Usulü Kanunun 16. maddesinin 4. fıkrası uyarınca miktar artırım dilekçesiyle istenebilmektedir.
Hukuki el atma davalarında davacının amacının taşınmazın değerinin tamamının tazminini sağlamak olduğu göz önünde bulundurulduğunda miktar artırım (ıslah) dilekçesiyle istenilen bu miktarın yeni bir dava ya da aynı dava içinde ek bir istem niteliğinde olmadığı, aslında dava dilekçesinde de istenilen ancak miktarı bilirkişi raporuyla açıklığa kavuşan bir bedelin Kanunun tanıdığı imkan kullanılmak suretiyle istenilmesinden ibarettir.
Bir başka ifade ile; miktar artırımı (ıslah) sonucunda talep edilen dava konusu tutar, yeni bir dava yahut ayrı bir ek dava değil; süregelen davanın bizatihi kendisidir. Zîra davada gayrimenkulün değeri bir bütün olarak talep edilmektedir. Artırılan miktar için ilâve harç yatırılması ise usûlî bir muamele olup, bu husus artırılan miktar kısmının ayrı bir dava yahut ek dava olduğu sonucunu doğurmamaktadır (Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 24/05/2019 tarih ve E: 2017/8, K: 2019/3 sayılı kararı). Kaldı ki, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 09/06/2020 günlü, E:2019/53, K:2020/853 sayılı kararı da aynı yöndedir.
Öte yandan, faizin asıl alacağa bağlı bir fer'i alacak olduğu, varlığının asıl alacağın varlığına bağlı olduğu ve hukuki el atma davalarında asıl alacak niteliğinde olan taşınmaz bedelinin dava tarihi itibariyle hesaplandığı göz önünde bulundurulduğunda, dava tarihi itibariyle belirli hale gelen asıl alacak niteliğindeki taşınmaz bedelinin Mahkemece kabulüne karar verilmesi halinde, kabul edilen miktarın tamamına dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekmektedir.
Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 2. fıkrasında; temyiz incelemesi sonunda karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise kararın düzeltilerek onanmasına karar verileceği düzenlenmiş olup, düzeltilmesi istenilen kararda ise kabul edilen tazminatın miktar artırımı (ıslah) suretiyle artırılan kısmına ıslah tarihinden itibaren faiz yürütülmesi yolundaki Mahkeme kararının kaldırılarak kabul edilen tazminatın tamamına dava tarihinden itibaren faiz yürütülmesine karar verilmiş olduğu göz önünde bulundurulduğunda, 2577 sayılı Kanunun düzeltmeye ilişkin hükmü mevcut durumda uygulanamayacağından, miktar artırımına uygulanacak faizin hesaplama tarihi yönünden Mahkeme kararının kaldırılmasına ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekmektedir. Ancak bu şekilde, idari dava dairesinin bozma kararına karşı ısrar hakkının mümkün olacağı açıktır.
Belirtilen nedenlerle; miktar artırımı (ıslah) yoluyla artırılan miktar için ıslah tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge İdare Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması yolunda verilen Dairemiz kararına bu yönden katılmıyorum.