Danıştay 8. Daire 2021/6788 Esas 2021/5919 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/6788
Karar No : 2021/5919

DAVACI : ...
DAVALI : ... Bakanlığı

DAVANIN ÖZETİ : Motorlu taşıt sürücü kursu ile özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kursu açmak ve işletmek isteyen davacı tarafından, 13.09.2021 tarihinde yaptığı başvurunun Akşehir Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün ... tarihli ve ... sayılı yazısı ile reddedildiğinden bahisle Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin 8/2-a,b, 5., 6. maddelerinin ve Milli Eğitim Bakanlığı Özel Ulaştırma Hizmetleri Mesleki Eğitim ve Geliştirme Kursları Yönetmeliği'nin 6/2-a-b, 5 ve 6. maddelerinin iptali ile Akşehir Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün kurs açma talebinin reddine yönelik işleminin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : ...
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı Kanunun 3. ve 5. maddesine uygun bulunmayan dava dilekçesinin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 14. maddesi uyarınca dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü.

HUKUKİ SÜREÇ:
Dava; motorlu taşıt sürücü kursu ile özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kursu açmak ve işletmek isteyen davacı tarafından 13.09.2021 tarihinde yaptığı başvurunun Akşehir Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün ... tarihli ve ... sayılı yazısı ile reddedildiğinden bahisle Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin 8/2-a,b, 5., 6. maddelerinin ve Milli Eğitim Bakanlığı Özel Ulaştırma Hizmetleri Mesleki Eğitim ve Geliştirme Kursları Yönetmeliği'nin 6/2-a-b, 5 ve 6. maddelerinin iptali ile kurs açma talebinin reddine yönelik işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İdari Davaların Açılması" başlığını taşıyan 3. maddesinde; davanın konusu ve sebepleri ile dayandığı delillerin, davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihinin belirtileceği; dava konusu kararın ve belgelerin asılları veya örneklerinin dava dilekçesine ekleneceği; dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örneklerinin karşı taraf sayısından bir fazla olacağı; 15/1-d maddesinde ise; 14. maddenin 3/g bendinde yazılı hallerde otuz gün içinde 3. ve 5. maddelere uygun şekilde yeniden düzenlenmek veya noksanlıkları tamamlanmak üzere dilekçelerin reddine karar verileceği belirtilmiştir.
İdari Yargılama Usulünde geçerli olan resen araştırma ve yazılılık ilkesi gereği dava dilekçelerinin, 2577 sayılı Kanunda belirtilen şekil kurallarına uygun bir biçimde ve yargılamanın gerektirdiği bilgileri içerecek nitelikte düzenlenmesi gerekmektedir. Bunu sağlamak için, dava dilekçelerinde; dava konusu edilen işlemlerin ve dava sebeplerinin, bir başka ifadeyle; idari işlemin içerdiği iddia edilen hukuka aykırılığın dayandığı hukuk kurallarının açık ve net bir biçimde somut olarak belirtilmesi şarttır. Ayrıca birden fazla işlemin davaya konu edilmesi ya da bir işlemin birden fazla madde, fıkra veya bendinin iptalinin istenilmesi halinde söz konusu işlemler ve bu işlemlerin hangi madde veya fıkralarının iptalinin istendiğinin tek tek sayılmak suretiyle belirtilmesi de yukarıda alıntısı yapılan düzenlemeler ve idari yargılama usulü ilkelerinin bir gereğidir.
İdari işlemler, idarî makamların, kamu gücü kullanarak, idare işlevine ilişkin olarak tesis ettikleri, muhatapları yönünden çeşitli hak ve/veya yükümlülükler doğuran, muhataplarının hukukî durumlarında değişiklik yapan tek yanlı irade açıklamalarıdır. Buna göre, idari işlemlerin "idari makamlarca tesis edilmiş olma", "tek yanlı olma" ve "icrailik niteliğini taşıma" unsurlarını bünyesinde barındırması gerekmektedir. Bir işlemin iptal davasına konu edilebilir nitelikte kesin ve yürütülebilir bir işlem olup olmadığının, işlemin ismine veya idarenin isimlendirmesine bakılarak değil, işlemin içeriğine bakılarak belirlenmesi gerekmektedir.
Dava dilekçesinin incelenmesinden; motorlu taşıt sürücü kursu ile özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kursu açmak ve işletmek isteyen davacı tarafından 13.09.2021 tarihinde Akşehir Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne başvuruda bulunulduğu ve başvurusunun İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün ... tarihli ve ... sayılı yazısı ile reddedildiği belirtilmiş ise de, davacının dava dilekçesi ekine başvuru dilekçesinin bir örneğini sunmadığı, başvurusunun reddine ilişkin ... tarihli ve ... sayılı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü yazısında; davacının dilekçesinin incelendiği ve motorlu taşıt sürücü kursu ve özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kursu açılabilmesi için Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin 8. maddesinin 1 ila 6. fıkralarına göre ve Özel Ulaştırma Hizmetleri Mesleki Eğitim ve Geliştirme Kursları Yönetmeliği'nin 6. maddesinin 1 ila 8. fıkralarına göre işlem yapıldığının belirtildiği, dava dilekçesine başvuru dilekçesi eklenmediğinden İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün bahse konu yazısı ile davacının talebinin reddedilip reddedilmediğinin anlaşılamadığı, kişilerin hukukî durumunda bir değişiklik yapmayan, diğer bir ifadeyle kesin ve yürütülebilir nitelikte olmayan işlemler üzerine bireysel ve dayanağı düzenleyici işlemlere karşı iptal davası açılamayacağından, davacının talebinin reddine yönelik bir idari işlem bulunduğunu ortaya koyması gerekmektedir.
Bu itibarla Akşehir Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne sunulan başvuru dilekçesinin bir örneği ve anılan idare tarafından verilen başka cevabi yazılar varsa bunların da bir örneğinin eklenmesi gerektiğinden 2577 sayılı Kanun'un 3. maddesine uygun olarak düzenlenmeyen dava dilekçesinin reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Ayrıca dava dilekçesinin sonuç kısmında Akşehir İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nün kurs açma talebinin reddine ilişkin işlemin de iptaline karar verilmesi istenilmiş ise de dava dilekçesinin konu kısmında yalnızca Yönetmelik hükümlerinin iptali istemine yer verildiğinden, başvurunun reddine ilişkin işlemin de iptalinin istenilip istenilmediğinin tereddüde yer bırakmayacak şekilde belirtilmesi gerektiği, eğer bu işlemin de iptali isteniyorsa Milli Eğitim Bakanlığı yanında Akşehir Kaymakamlığı'nın da davalı olarak gösterilmesi gerektiği, bu sebeple de 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 3. maddesine uygun olarak düzenlenmeyen dava dilekçesinin reddine karar verilmesi gerekmektedir.
2577 sayılı Kanun'un 5. maddesinde ise, her idari işlem aleyhine ayrı ayrı dava açılacağı; ancak, aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık yada sebep-sonuç ilişkisi bulunan birden fazla işleme karşı bir dilekçe ile de dava açılabileceği kural altına alınmıştır.
Davacı tarafından hem özel motorlu taşıt sürücü kursu hem de özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kursu açma istemiyle başvuruda bulunulduğu ve başvurusunun ... tarihli ve ... sayılı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü yazısı ile reddedildiği ileri sürülmekte olup, birbiriyle bağlantısı bulunmayan iki ayrı kurs açma isteminin reddine ilişkin işlemin ve işlemlerin dayanakları olan iki ayrı Yönetmeliğin ilgili hükümlerinin iptali isteminin aynı dilekçeyle istenebilmesi 2577 sayılı Kanun'un 5. maddesi gereğince hukuken mümkün bulunmamakta olup, "özel motorlu taşıt sürücü kursu açma talebinin reddi" işlemi ile işlemin dayanağı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin ilgili maddelerinin iptali istemiyle bir dava, " özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kursu açma talebinin reddi" işlemi ile işlemin dayanağı Özel Ulaştırma Hizmetleri Mesleki Eğitim ve Geliştirme Kursları Yönetmeliği'nin ilgili maddelerinin iptali istemiyle ayrı bir dava açılması gerekmektedir.
Öte yandan, Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği ile Özel Ulaştırma Hizmetleri Mesleki Eğitim ve Geliştirme Kursları Yönetmeliği'nin çeşitli maddelerinin iptali istenilirken, söz konusu Yönetmeliklerin yayımlandıkları Resmi Gazetelerin tarih ve sayısının yanlış belirtildiği, yine iptali istenilen maddeler incelendiğinde, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin 8. maddesinin 2. fıkrasının (a) ve (b) alt bentleri ile 5. ve 6. maddelerinin iptalinin istenildiği, dava dilekçesi ekinde dava konusu Yönetmeliğin yalnızca 8. maddesi hükümlerinin yer aldığı sayfanın eklendiği görülmüş olup, dolayısıyla esasen Yönetmeliğin 5. ve 6. maddesinin mi, yoksa 8. maddenin 5. ve 6. fıkrasının mı iptalinin istenildiğinin anlaşılamadığı, Yönetmeliğin 5. maddesinin "kurslarda verilen eğitimin amacı" nı düzenleyen bir madde, 6. maddesinin de araç cinslerine göre sürücü belgesine dönüştürülmek üzere verilecek sertifika sınıflarını ve eğitimleri konu alan bir madde olduğu, diğer bir ifadeyle 5. ve 6. maddenin kursların açılmasına yönelik maddeler olmadığı anlaşıldığından, davacı tarafından davaya konu edilen hükümlerin açık ve net bir biçimde belirtilmesi gerekmektedir.
Aynı durum Milli Eğitim Bakanlığı Özel Ulaştırma Hizmetleri Mesleki Eğitim ve Geliştirme Kursları Yönetmeliği'ne yönelik istemde de söz konusu olup, davacı tarafından Yönetmeliğin 6. maddesinin 2. fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile 5 ve 6. maddelerinin iptalinin istenildiği belirtilmiş ise de, dava dilekçesi ekinde dava konusu Yönetmeliğin yalnızca 6. maddesi hükümlerinin yer aldığı sayfanın eklendiği, dolayısıyla, Yönetmeliğin 5. maddesinin de mi iptalinin istenildiği yoksa 6. maddenin 2. fıkrasının (a)-(b) bentleri ile 5. ve 6. fıkrasının mı iptalinin istenildiğinin anlaşılamadığı, Yönetmeliğin 5. maddesinin "kurslarda verilen eğitimin amacı" nı düzenleyen bir madde olduğu, diğer bir ifadeyle kursların açılmasına yönelik bir madde olmadığı anlaşıldığından, davacı tarafından davaya konu edilen hükümler bu Yönetmelik yönünden de açık ve net bir biçimde belirtilmelidir.
Sonuç olarak, "özel motorlu taşıt sürücü kursu açma talebinin reddi" işlemi ile işlemin dayanağı Özel Motorlu Taşıt Sürücüleri Kursu Yönetmeliği'nin ilgili maddelerinin iptali istemiyle bir dava, "özel ulaştırma hizmetleri mesleki eğitim ve geliştirme kursu açma talebinin reddi" işlemi ile işlemin dayanağı Özel Ulaştırma Hizmetleri Mesleki Eğitim ve Geliştirme Kursları Yönetmeliği'nin ilgili maddelerinin iptali istemiyle ayrı bir dava açılarak, açılan bu davalarda, Akşehir İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne yapılan başvuru dilekçesinin bir örneğinin ve davacının başvurusunun reddedildiğini gösteren idari işlemin de dava dilekçelerine eklenmesi, yine, iptali istenen tüm dava konusu işlemlerin ve Yönetmelik hükümlerinin yukarıda ayrıntısıyla açıklandığı üzere hiçbir tereddüde yer vermeyecek biçimde açıkça ortaya konulması gerektiğinden şu haliyle 2577 sayılı Kanun'un 3. ve 5. maddelerine uygun düzenlenmeyen dava dilekçesinin reddine karar verilmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 3. ve 5. maddesi hükmüne uygun bulunmayan dava dilekçesinin aynı Kanun'un 15. maddesinin 1. fıkrasının d bendi uyarınca bu kararın bildirim tarihinden itibaren otuz gün içinde belirtilen noksanlar tamamlanarak ve ayrı ayrı dava açılmak üzere reddine,
2. Aşağıda dökümü yapılan ... -TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, fazladan alınan ...-TL harcın istemi halinde davacıya iadesine,
3. Davanın yenilenmesi halinde her bir dava için yeniden harç alınmasına, posta gideri avansından artan miktarın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 333. maddesi uyarınca istemi halinde davacıya iadesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un 15. maddenin 5. fıkrası uyarınca yeniden verilen dilekçelerde aynı yanlışlıklar yapıldığı takdirde davanın reddedileceği hususunun davacıya tebliğine, 02/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.