Danıştay 6. Daire 2019/21836 Esas 2021/13254 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/21836
Karar No : 2021/13254

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... Vib Makina ve Mühendislik Sanayi Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Valiliği
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul İli, Tuzla İlçesi, ... Mahallesi, ... Caddesi ile ... Caddesi'nin kesiştiği kısımdaki dere yatağı içerisine kimyasal atık boşaltıldığından ve Atık Yönetimi Yönetmeliği'nde öngörülen usul ve esaslara, yasak ve sınırlamalara aykırı olarak atıkların bertaraf edildiğinden bahisle, 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 20. maddesinin birinci fıkrasının (r) bendi uyarınca davacı şirkete 175.053,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin (İstanbul Valili Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı yazısı ile bildirilen) İstanbul Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı idari yaptırım kararının iptali istenilmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararda; 26/04/2018 tarihinde Tuzla Belediye Başkanlığı'na yapılan ihbar üzerine yapılan denetim sonucu düzenlenen 26/04/2018 tarihli denetim tutanağı ile 14 bidon toplam 420 litre atığın dere yatağına boşaltıldığının tespit edildiği, olaya ilişkin fotoğraflar ve söz konusu atığın davacı şirket tarafından döküldüğünü tespit eden söz konusu tutanağın, davacı şirketin çalışanı G.K. tarafından imzalandığı, anılan tutanağın ve fotoğrafların gereğinin yapılması için davalı idareye gönderilmesi üzerine, olayın incelenmesi amacıyla davacı şirkette 15/08/2018 tarihinde denetim gerçekleştirildiği, söz konusu denetim sonucu hazırlanan aynı tarihli tutanakta, işletmede metallerin yüzey parlatma ve çapak alma işlemi sırasında kullanılan Entgres RT-03, Entgres RT-04, Entgres RT-08 kimyasallarının kullanıldıktan sonra atıklarının bidonlarda biriktirildiği, önceki tarihli tutanakta belirtildiği gibi 14 bidon ile toplam 420 litre atığın dere yatağına boşaltıldığı, bunun bir defaya mahsus yapıldığı, bir daha dökülmeyeceği, bundan sonra ilgili atıkların bertarafının mevzuata uygun olarak yapılacağı beyanlarını içerir tespitlere yer verildiği, söz konusu tutanağın şirket çalışanı ... tarafından da imzalandığı, ayrıca anılan alanda atıkların toplandığı ve atıldığına ilişkin fotoğrafların da çekildiği; dolayısıyla davacı şirketin şikayete konu atıkları yukarıda açıklanan mevzuata uygun olarak depolamadığı ve/veya bertaraf etmediği hususunun, tutanak ile kayıt altına alındığı ve fotoğraflandığı, dolayısıyla Atık Yönetimi Yönetmeliği hükümlerine aykırı hareket edildiğinin somut olarak tespit edildiğinden, 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 20. maddesinin birinci fıkrasının (r) bendi uyarınca davacı şirket adına para cezası verilmesine yönelik tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu işlemin dayanağı olduğu belirtilen herhangi bir tutanağın taraflarına tebliğ edilmediği, bu nedenle anılan tutanakların usulüne uygun olarak düzenlenip düzenlenmediğine ilişkin itiraz haklarının taraflarınca saklı tutulduğu, taraflarınca dere yatağına bilinçli ve kasıtlı olarak herhangi bir maddenin döküldüğünü kabul etmedikleri, aksi kabul anlamına gelmemek kaydı ile dere yatağına döküldüğü iddia edilen maddenin atık listesinde yer almadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ...'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve hukuka uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İstanbul İli, Tuzla İlçesi, Orta Mahallesi, ... Caddesi ile ... Caddesi'nin kesiştiği kısımdaki dere yatağı içerisine kimyasal atık boşaltıldığına ilişkin ihbarda bulunulması üzerine, Tuzla Belediye Başkanlığı görevlilerince düzenlenen ve davacı şirket çalışanı olduğu belirtilen ... tarafından imzalanan 26/04/2018 tarihli tespit tutanağında, davacı şirkete ait üretimden kaynaklanan ve "asidik yağ alma sıvısı" olarak tanımlanan (Sagir Kimya'ya ait Entgres RTO4 kodlu) sıvı atıkların (30 lt * 14 varil) dere yatağına döküldüğü, işletmede arıtma tesisinin ve deşarj izin belgesinin bulunmadığı, daha önce meydana gelen endüstriyel nitelikli atıksuların bertarafına ilişkin belgelerin ibraz edilmediği tespit edilmiş ve anılan tutanağın düzenlendiği tarihte bu durumu gösterir fotoğrafların Tuzla Belediye Başkanlığı görevlilerince çekildiği; Tuzla Belediye Başkanlığının ... tarih ve... sayılı yazısı ile dere yatağı içerisine kimyasal atık boşaltığını tespit eden söz konusu tutanak ve eki belgeler, İstanbul Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne bildirilmiş, bunun üzerine, İstanbul Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü görevlilerince düzenlenen ... tarih ve ... sayılı çevre denetim tutanağında ise, işletmede iki adet metal vibrasyon ve bir adet kurutma makinesi bulunduğu, söz konusu makinelerde yüzey parlatma ve çapak alma faaliyetinin yapıldığı, bu işlem sırasında Entgres RT-04 (yağ alma kimyasalı), Entgres RT-03 ve Entgres RT-08 kodlu kimyasalların kullanıldığı ve ardından bidonlara aktarılarak biriktirildiği, 26/04/2018 tarihinde her biri 30 lt'lik 14 bidon atığın, Tuzla Belediye Başkanlığının ... tarih ve ... sayılı yazısı ve ekinde belirtilen dereye bir defaya mahsus döküldüğünün ve bir daha dökülmeyeceğinin beyan edildiği ve bertarafın ilgili mevzuata uygun olarak yapılacağının taahhüt edildiği belirtilmiş ve söz konusu tutanak davacı şirket çalışanı olduğu belirtilen ... tarafından imzalanmıştır.
Anılan tutanaklar dayanak alınarak, İstanbul İli, Tuzla İlçesi, ... Mahallesi, ... Caddesi ile ... Caddesi'nin kesiştiği kısımdaki dere yatağı içerisine kimyasal atık boşaltıldığından ve Atık Yönetimi Yönetmeliği'nde öngörülen usul ve esaslara, yasak ve sınırlamalara aykırı olarak atıkların bertaraf edildiğinden bahisle, 2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 20. maddesinin birinci fıkrasının (r) bendi uyarınca davacı şirkete 175.053,00-TL idari para cezası verilmesine ilişkin (İstanbul Valili Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı yazısı ile bildirilen) İstanbul Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı idari yaptırım kararı tesis edilmiştir.
Bunun üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 8. maddesinde; "Her türlü atık ve artığı, çevreye zarar verecek şekilde, ilgili yönetmeliklerde belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama vermek, depolamak, taşımak, uzaklaştırmak ve benzeri faaliyetlerde bulunmak yasaktır. Kirlenme ihtimalinin bulunduğu durumlarda ilgililer kirlenmeyi önlemekle; kirlenmenin meydana geldiği hallerde kirleten, kirlenmeyi durdurmak, kirlenmenin etkilerini gidermek veya azaltmak için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler.", 20. maddesinin birinci fıkrasının (r) bendinde; "Bu Kanunda ve yönetmeliklerde öngörülen usûl ve esaslara, yasaklara veya sınırlamalara aykırı olarak atık toplayan, taşıyan, geçici ve ara depolama yapan, geri kazanan, geri dönüşüm sağlayan, tekrar kullanan veya bertaraf edenlere 24.000 Türk Lirası, ithal edenlere 60.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir. " hükmü, ikinci fıkrasında da "Bu maddenin (k), (l), (r), (s), (t), (u), (v) ve (y) bentlerinde öngörülen idarî para cezaları kurum, kuruluş ve işletmelere üç katı olarak verilir" düzenlemesi mevcuttur.
02/04/2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Yönetmeliği'nin 5. Maddesinin (ç) bendinde; "Atıkların kaynağında ayrı toplanması, geçici depolanması, taşınması ve işlenmesi sırasında su, hava, toprak, bitki, hayvan ve insanlar için risk yaratmayacak, gürültü, titreşim ve koku yoluyla rahatsızlığa neden olmayacak, doğal çevrenin olumsuz etkilenmesini önleyecek ve böylece çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek yöntem ve işlemlerin kullanılması esastır." hükmü, (ö) bendinde ise; "Atıkların toprağa denizlere göllere akarsulara ve benzeri alıcı ortamlara dökülmesi, doğrudan dolgu yapılması ve depolanması suretiyle çevrenin kirletilmesi yasaktır." hükmü getirilmiştir.
03/04/2007 tarihli ve 26482 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren ve dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan Çevre Kanununa Göre Verilecek İdarî Para Cezalarında İhlalin Tespiti ve Ceza Verilmesi ile Tahsili Hakkında Yönetmelik'in "İhlalin tespiti" başlıklı 10. maddesinde; "(1) Kanunda belirtilen ihlalin belirlenmesinde, fotoğraf, hava fotoğrafı, kamera, uydu görüntüleri ve diğer teknik cihazlardan yararlanılabilir. (2) Çevre mevzuatında istenen ve faaliyet sahibi tarafından sunulması zorunlu olan bilgi ve belgelerin sunulmaması ya da eksik sunulması halinde tespit edilen bu husus Çevre Denetim Tutanağına yazılır. (3) İhlalin tespiti için numune alınması gerekiyorsa, bu numuneler usulüne uygun olarak yeterli miktarda alınır, etiketlenir ve mühürlenerek, mevzuatta belirtilen zaman içinde yetkili laboratuvara teslim edilir veya gönderilir. Analiz sonuç raporları delil olarak değerlendirilir. Alınan numuneler denetim tutanaklarında belirtilir. (4) Biyolojik çeşitliliğin tahribatının tespitinde gerektiğinde bilirkişiye başvurulabilir. (5) Çevre mevzuatı ihlalinin belirlenmesi için fotoğraf, kamera ve diğer teknik cihazlardan yararlanılması veya numune alınması işlemi; ilgililerin olay mahallinden ayrılması, olayın kendine özgü mahiyeti gibi fiili imkansızlıklar nedeniyle yapılamadığı durumlarda Çevre Denetim Tutanağının veya Tespit Tutanağının düzenlenmesi ihlalin tespiti için yeterlidir." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta; İstanbul İli, Tuzla İlçesi, Orta Mahallesi, ... Caddesi ile ... Caddesi'nin kesiştiği kısımdaki dere yatağı içerisine kimyasal atık boşaltıldığını tespit eden Tuzla Belediye Başkanlığı görevlilerince düzenlenen 26/04/2018 tarihli tespit tutanağı ile İstanbul Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü görevlilerince düzenlenen ... tarih ve ... sayılı çevre denetim tutanağının, davacı şirket çalışanı ... tarafından imzalandığı, 15/08/2018 tarihli çevre denetim tutanağında tutanağın mahallinde 4 madde ve 1 sayfa olarak düzenlenip, taraflarca okunarak doğruluğu kabul edilerek imzalandığı ve bir suretinin tesis yetkilisine verildiği bilgisine yer verilmiş ise de, davacı şirket vekili Av. ... tarafından verilen ve 04/10/2019 tarihinde ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi kayıtlarına giren dilekçede, dava konusu işlemin dayanağı niteliğindeki tutanağın taraflarına tebliğ edilmediğinin iddia olunduğu da dikkate alındığında, söz konusu tutanakları şirket çalışanı sıfatıyla imzalayan ...'nun şirket yetkilisi olup olmadığı hususunun araştırılarak buna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararınına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolunda verilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 02/12/2021 tarihinde, kesin olarak, oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY (X):
Temyizi istenilen kararın usul ve hukuka uygun olduğu, ... Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi kararının aynen onanması gerektiği düşüncesiyle Dairemiz kararına katılmıyoruz