Danıştay 7. Daire 2019/2444 Esas 2021/5288 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/2444
Karar No : 2021/5288

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Bakanlığı adına ... Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Kimya Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket adına tescilli ... tarih ve ... sayılı, ... tarih ve ... ile ...sayılı, ... tarih ve ... ile ... sayılı, ... tarih ve ... ile ... sayılı, ... tarih ve ... sayılı serbest dolaşıma giriş beyannameleriyle nihai kullanım izni uyarınca ithal edilen eşyanın, üretildiği beyan edilen eşya kapsamında kullanılmadığının Sonradan Kontrol Raporu ile tespit edildiğinden bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergilerinin tahsili amacıyla 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 37. maddesi uyarınca tesis edilen işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla, Mahkemelerince verilen ara kararı üzerine davalı idarece gönderilen cevabi yazı ve eklerinin incelenmesi neticesinde, nihai kullanım kapsamında ithal edilen eşyaya isabet eden vergilerin teminata bağlandığı, davacının nihai kullanım izni gereği ürettiğini beyan ettiği eşyanın üretildiğinin tespit edildiğinden bahisle nihai kullanım izinleri kapatılarak, alınan teminatların davacıya iade edildiği, sonrasında nihai kullanıma konu eşyanın amacı dışında kullanıldığının ... tarih ve ... sayılı Sonradan Kontrol Raporuyla saptanması ve ithalat aşamasında teminata bağlanan vergilerin tahsilinin talimatlandırılması üzerine ek tahakkuk kararlarının alındığı, ek tahakkuka yönelik itiraz aşamasında, davalı idare tarafından kamu alacağının 6183 sayılı Kanun kapsamında tahsil edilmesi gerektiği yolunda yapılan değerlendirme neticesinde, ek tahakkuk kararları iptal edilerek bu kez nihai kullanım izni kapsamında ithal edilen eşyaya isabet eden gümrük ve katma değer vergilerinin tahsilini teminen 6183 sayılı Kanun'un 37. maddesi uyarınca işlem tesis edilerek davacıya tebliğ edildiğinin anlaşıldığı, nihai kullanıma ilişkin şartların ihlali halinde, tesis edilecek işlemin mahiyeti açısından teminatların iade edilip edilmediği hususunun belirlenmesinin gerektiği, teminatlar henüz ilgilisine iade edilmeden ihlal durumunda, nihai kullanım kapsamında askıya alınarak teminata bağlanan vergilerin vadesi belli olmadığından öncelikle, vadenin belirlenmesi için 6183 sayılı Kanun'un 37. maddesi; daha sonra da teminatlı alacakların takip ve tahsilini düzenleyen 56. maddesi uyarınca işlem tesis edilmesinin icap ettiği teminatların iadesi sonrasında ihlalin tespiti durumunda ise eşyaya ilişkin gümrük yükümlülüğü doğacağından, gümrük vergileri alınmadan yurda girişi yapılan eşyaya ilişkin gümrük vergilerinin, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'na göre tahakkuk ettirilerek, yükümlüsüne bildirilmesi suretiyle, yükümlülerin, bu bildirimlere karşı, anılan Kanun'un 242. maddesinde öngörülen idari itiraz yollarına başvurabilmelerine olanak tanınmasının gerektiği, somut olayda teminatlar iade edildiğinden, nihai kullanım izni kapsamında ithal edilen eşyaya isabet eden gümrük ve katma değer vergilerinin tahsili amacıyla öncelikle tahakkuk işlemi yapılması gerekirken, usule aykırı şekilde 6183 sayılı Kanun'un 37. maddesi uyarınca tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı ile ilgili olarak ortada tahakkuk yapılmasını gerektiren bir durumun bulunmadığı tesis edilen işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'NUN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usûl ve yasaya uygun olan kararın onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin reddine,
2.... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının ONANMASINA,
3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu kararın taraflara tebliği ve bir örneğinin de Bölge İdare Mahkemesine gönderilmesini teminen dosyanın ilk derece Mahkemesine gönderilmesine, 06/12/2021 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY :
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 16. maddesinin 1. fıkrasında; mahiyeti ve nihai kullanım şekli gerekçesiyle, bazı eşyanın yararlanabileceği tercihli tarife uygulamasının, Bakanlar Kurulunca belirlenen şartlara tabi olduğu, bir izin gerektiğinde 80 ve 81. madde hükümlerinin uygulanacağı, aynı Kanun'un 77. maddesinde, nihai kullanım nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranından yararlanarak serbest dolaşıma girmiş eşyanın gümrük gözetiminin, nihai kullanım olarak kabul edilen üretim veya kullanım faaliyetiyle sona ereceği, ayrıca, indirimli veya sıfır vergi uygulamasına ilişkin koşulların sona erdiği, eşyanın ihraç veya imha edildiği, eşyanın indirimli veya sıfır vergi uygulaması için belirlenmiş amaçlar dışında kullanılması nedeniyle tahsili gereken vergilerin ödendiği hallerde de gümrük gözetiminin sona ereceği, nihai kullanım nedeniyle serbest dolaşıma giren eşyaya, duruma göre 81. maddenin 2. fıkrası veya 83. madde hükümlerinin uygulanacağı, aynı Kanun'un 184. maddesinde; 183. maddede belirtilen haller dışında; ithalat vergilerine tabi eşyanın geçici depolanmasından veya tabi tutulmuş olduğu gümrük rejiminin uygulanmasından doğan yükümlülüklerden birinin yerine getirilmemesi, eşyanın söz konusu gümrük rejimine tabi tutulmasına veya nihai kullanımı nedeniyle indirimli yahut sıfır ithalat vergi oranı uygulanmasına ilişkin koşullardan birine uyulmaması hallerinde ve bu fiillerin geçici depolamanın veya ilgili gümrük rejiminin yanlış uygulanması sonucunu yarattığının tespit edilmesi durumunda ithalat nedeniyle gümrük yükümlülüğünün doğacağı düzenlenmiştir.
Bu hükümlere göre, serbest dolaşımda olmayan ve ithal edilen eşyanın, nihai kullanım izni belgesi kapsamında başka eşyanın üretiminde kullanılacak olması kaydıyla, ithal edilen eşyaya ait vergilerin, kural olarak, giriş sırasında tahakkuk ettirilmesi; ancak, tahsil edilmeyerek, ithal edilen eşyanın işlem görmüş ürünler kapsamında kullanılmak üzere 6183 sayılı Kanun'da öngörülen teminat türlerine göre teminata bağlanması gerekmektedir. Yapılan bu tahakkuk, geçici değil kat'i tahakkuk işlemi niteliğindedir.
Bu itibarla; rejim şartlarının ihlal edildiğinin tespiti halinde, tahsilinden vazgeçilen vergilerin yeniden tahakkuk ettirilmesine gerek olmadığından, vadesi belli olmayan amme alacağının takip ve tahsili amacıyla tesis edilmesi gereken ilk işlem, vade belirlenmesine ilişkin işlem olmalıdır. Vadenin hangi tarih olacağı da, 6183 sayılı Kanun'un 37. maddesinde, bir aylık ödeme müddetinin son günü olarak belirlenmiştir. Bu işlemin tebliğine karşın vadesinde ödeme yapılmaması durumunda da, alacağın teminatlı olup olmadığına bağlı olarak 55 veya 56. maddenin uygulanması gerekmektedir.
Açıklanan nedenle, temyize konu kararın bozulması gerektiği oyu ile karara katılmıyorum.