Danıştay 8. Daire 2019/4012 Esas 2021/6069 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/4012
Karar No : 2021/6069

Kararın Düzeltilmesi İsteminde Bulunan (Davacı): …
Vekili: Av. …

Karşı Taraf (Davalı) : … Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : Danıştay Sekizinci Dairesinin 22/11/2018 gün ve E:2012/11177, K:2018/7242 sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi istemine ilişkin dilekçede öne sürülen düzeltme nedenleri, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesine uygun bulunduğundan düzeltme isteminin kısmen kabulü ile Danıştay Sekizinci Dairesinin 22/11/2018 gün ve E:2012/11177, K:2018/7242 sayılı kararının maddi tazminata dair kısmı kaldırılarak işin esası yeniden incelendi.
Dava; İstanbul ili, Sultangazi ilçesi, … Mahallesi, … Sokak, No:…, D:… adresinde kiracı olarak ikamet eden davacı tarafından, Eylül 2009 tarihinde yağan yağışlar sonucunda, kanalizasyon ve atık su gider sistemlerinin yetersiz ve hatalı yapımı nedeniyle ev eşyalarının hasara uğraması nedeniyle oluştuğu ileri sürülen 19.769,90 TL maddi, 10.000,00 TL manevi zararın olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince; yapıya ilişkin olarak alınmış yapı kullanma izninin söz konusu olmadığı, ayrıca daha sonra yapılan tespitlerde atıksu bağlantısının müteahhidince atıksu bacasına pimaşla ters eğimli olarak bağlandığı, yapılan müteahhit eylemi ile bina bodrumuna atıksu ile birlikte yağmur sularının girdiği tespitine varıldığı, bu durumda, zarar gören binanın ruhsatlı olmasına rağmen içerisinde oturumuna imkan veren iskan iznine sahip olmadığı, yine bina projesinde yer alan bağlantıların ilgili idarenin kontrolü dışında müteahhit tarafından gerçekleştirildiği açık olup yağmur nedeniyle oluşan zararla idari eylem arasında illiyet bağı bulunmadığı gibi idarenin hatalı eyleminden veya bir kusurundan da söz edilemeyeceği gerekçesiyle davacının maddi ve manevi tazminat isteminin reddine karar verilmiştir.
Kararın, manevi tazminata ilişkin kısmının incelenmesi:
Danıştay dava daireleri ve İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurulları tarafından verilen kararlar hakkında karar düzeltilmesi yoluna başvurulabilmesi 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesinde yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
İstemde bulunan tarafından öne sürülen düzeltme nedenleri sözü edilen maddede belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymadığından kararın manevi tazminata ilişkin kısmına yönelik düzeltme isteminin reddi gerekmektedir.
Mahkeme kararının, maddi tazminata ilişkin kısmı yönünden ise;
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 125. maddesinde, idarelerin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü oldukları hükme bağlanmıştır.
2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'un 1. maddesinde; "İstanbul Büyükşehir Belediyesinin su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gereken her türlü tesisi kurmak, kurulu olanları devralmak ve bir elden işletilmek üzere İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünün kurulduğu" belirtilmiş, aynı Kanun'un 2. maddesinin (b) bendinde; "Kullanılmış sular ile yağış sularının toplanması, yerleşim yerlerinden uzaklaştırılması ve zararsız bir biçimde boşaltma yerine ulaştırılması veya bu sulardan yeniden yararlanılması için abonelerden başlanarak bu suların toplanacakları veya bırakılacakları noktaya kadar her türlü tesisin etüt ve projesini yapmak veya yaptırmak; gerektiğinde bu projelere göre tesisleri kurmak ya da kurdurmak; kurulu olanları devralıp işletmek ve bunların bakım ve onarımını yapmak, yaptırmak ve gerekli yenilemelere girişmek" ve (d) bendinde, "Su ve kanalizasyon hizmetleri konusunda hizmet alanı içindeki belediyelere verilen görevleri yürütmek ve bu konulardaki yetkileri kullanmak" İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi'nin görev ve yetkileri arasında sayılmış; 25. maddesinde de, "Yağmur sularının uzaklaştırılması ile ilgili tesislerin yapılması veya bu tip tesislerin işletilmesi, gerekli harcamalar ilgili belediyelerce karşılanmak şartıyla İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi tarafından yerine getirilir. Bu tesislerin yapılması veya işletilmesine ilişkin harcamalar tarifelere dahil edilemez." hükmüne yer verilmiştir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun 7/r maddesinde; "Su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek, bunun için gerekli baraj ve diğer tesisleri kurmak, kurdurmak ve işletmek; derelerin ıslahını yapmak, kaynak suyu veya arıtma sonunda üretilen suları pazarlamak." büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları arasında sayılmıştır.
Öte yandan, 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 15/e maddesinde de; müktesep haklar saklı kalmak üzere; içme, kullanma ve endüstri suyu sağlamak; atık su ve yağmur suyunun uzaklaştırılmasını sağlamak; bunlar için gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek ve işlettirmek; kaynak sularını işletmek veya işlettirmek, belediyenin yetkileri ve imtiyazları arasında olduğu belirlenmiştir.
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 31. maddesinde ise, inşaatın bitme gününün, kullanma izninin verildiği tarih olduğu, kullanma izni verilmeyen ve alınmayan yapıların, izin alınıncaya kadar elektrik, su ve kanalizasyon hizmetlerinden ve tesislerinden faydalandırılmayacakları, ancak kullanma izni alan bağımsız bölümlerin bu hizmetlerden istifade ettirileceği kuralına yer verilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan yapıların, belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip, belediye veya valilikçe yıktırılacağı, ayrıca kullanma izni verilmeyen ve alınmayan yapıların, izin alınıncaya kadar elektrik, su ve kanalizasyon hizmetlerinden ve tesislerinden faydalandırılmayacakları açıktır.
Olayda; davaya konu binanın yapı kullanma izninin bulunmadığı anlaşılmaktadır. İskan izni bulunmamasına karşın, davacı, davalı idare tarafından sunulan kamu hizmetlerinden faydalanmış ise, davacının olay nedeniyle meydana gelen zararın tamamına katlanmasını beklemek davalı idarenin yürüttüğü hizmetten kaynaklanan sorumluluğunun yok sayılması ve tüm hizmetlerinin eksiksiz ve kusursuz yapıldığı anlamına gelmektedir. Bu durum ise yukarıda aktarılan Anayasal hüküm ve hukukun genel ilkelerine aykırı olduğu gibi hakkaniyete de uygun değildir. Bu halde davacının da müterafik kusuru olduğunun kabulü gerekecektir.
Öte yandan; zararın, atıksu bağlantısının yapı müteahhidince hatalı yapılması ile davalı idarece de kabul edildiği üzere söz konusu sokakta ayrı bir yağmur suyu kanalının olmaması sebebiyle yoğun yağışların atıksu kanalına gelmesi ve kanalın debiyi karşılamayıp geri tepmesinden doğduğu açıktır.
Bu durumda, davalı idarenin hizmet kusuru ile davacı ve dava dışı üçüncü kişi konumundaki yapı müteahhidinin kusur durumunun birlikte değerlendirilmesi suretiyle tespit edilecek kusur oranları çerçevesinde (müterafik kusur çerçevesinde) ve davacının gerçek maddi zararının belirlenmesi sonrasında bir karar verilmesi gerekirken maddi tazminat isteminin reddi yönünde verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, Danıştay Sekizinci Dairesinin 22/11/2018 gün ve E:2012/11177, K:2018/7242 sayılı kararının, manevi tazminata ilişkin kısmına yönelik karar düzeltme isteminin reddine, maddi tazminata ilişkin kısmına yönelik karar düzeltme isteminin kabulü ile … İdare Mahkemesinin … günlü, E:…, K:… sayılı kararının maddi tazminata ilişkin kısmının bozulmasına, bozulan kısımla ilgili olarak yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine, 08/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.