Mahkemesi : Mersin 4. İş Mahkemesi
Tarihi : 24/06/2014
Numarası : 2014/173-2014/214

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı işçi, iş sözleşmesinin haksız ve geçersiz nedenlerle işverence feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı vekili, davacının bölge müdürü olup işveren vekili olduğunu ve iş güvencesinden yararlanamayacağını, satışların düşmesi ve siparişlerin azalması nedeniyle kadro fazlalığını revize ederek kadro azaltıldığını ve davacının iddia ettiği işçi alım ilanlarının farklı şehir ve pozisyonlar için olduğunu, yerine vekaleten bir kişinin atanmasının da geçiş sürecinin bir parçası olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece ispat yükü kendisinde olan davalı tarafın davaya cevap dilekçesi ve delillerini süresinde sunduğu ancak 30.06.2014 tarihinde tutulan tutanakla cevap dilekçesi ve ekli evrakın 2014/174 Esas sayılı başka bir dosya içerisine girdiği, bu evrakların muhabere yolu ile gönderildiği, uyap ortamına aktarılmadığı bu sebeple davalı tarafın savunmalarının değerlendirilemediği gerekçesiyle davanın kabülü yönünde hüküm kurulmuştur.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 21.03.2007 tarih ve 2007/8-161 E., 2007/155 K. sayılı kararı ile de belirtildiği üzere adil yargılanma ve dinlenilme hakkının bir gereği olarak hakim, taraflara duruşmalarda hazır bulunmak, iddia ve savunmalarını bildirmek için imkan vermeli, tarafları usulüne uygun bir biçimde duruşmaya davet etmelidir. Fakat tarafların kendilerine tanınan bu imkana rağmen, duruşmaya gelmek zorunluluğu yoktur. Hukuk davalarında duruşmaya gelmemenin müeyyidesi, dava dosyasının işlemden kaldırılması veya yargılamanın gelmeyen tarafın yokluğunda devam edilmesidir.
Diğer taraftan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesinde yer bulan “Hukuki Dinlenilme Hakkı” gereğince davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahip olup, bu hakkın yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını, mahkemenin, açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesini içermektedir. Mahkeme, iki tarafa eşit şekilde hukukî dinlenilme hakkı tanıyarak hükmünü vermelidir. Anayasanın 36. maddesinde ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının en önemli unsuru olan hukukî dinlenilme hakkı, adil yargılanma hakkı içinde teminat altına alınmıştır. Bu hakka, tarafın hâkime meramını anlatma hakkı ya da iddia ve savunma hakkı da denilmektedir. Ancak, hukukî dinlenilme hakkı, bu ifadeleri de kapsayan daha geniş bir anlama sahiptir. Bu hak çerçevesinde, tarafların gerek yargı organlarınca gerekse karşı tarafça yapılan işlemler konusunda bilgilendirilmeleri zorunludur. Kişinin kendisinden habersiz yargılama yapılarak karar verilmesi, kural olarak mümkün değildir..
Bu kapsamda hukuki dinlenilme hakkı, bilgilenme/bilgilendirme, açıklama yapma, yargı organlarınca dikkate alınma ve kararların gerekçeli olması gibi hususları içerdiği açıktır. Bilgilenme hakkı, yargılamanın içeriğine dair tam bir bilgi sahibi olmanın yanında gerek karşı tarafın gerekse de yargı organlarının dosya içeriğine yapmış oldukları işlemleri öğrenmelerini kapsar. Bilgilenme/ bilgilendirme hakkının etkin biçimde kullanılabilmesi için gönderilecek tebligat ve davetiyelerde kanunda öngörülmüş şekil şartlarına sıkı sıkıya uyulması gerekmektedir. Ayrıca bu hak sadece davanın başındaki iddia ve savunmalar açısından değil yargılamanın her aşamasında dikkate alınmalıdır. Bu kapsamda devam eden bir yargılamada, tarafların açıklamaları için bilgilendirme yeterli olmayıp yargılamada yer alan diğer kişilerin (tanık, bilirkişi gibi) açıklamaları açısından da önemlidir. Bilgilenme hakkının usulüne uygun kullanımı ile tarafların haklarında öğrendikleri isnat ve iddialara karşı beyanda bulunabilme, davaya yönelik bilgi ve belge verebilme yani açıklama yapma hakkı da hukuki güvenceye bağlanmaktadır. Böylece davanın her iki tarafına eşit şekilde açıklama yapma hakkı tanınması ile adaletin görünür kılınması sağlanacaktır. Açıklamada bulunma hakkı, tarafların, yazılı veya sözlü şekilde iddia ve savunmalara karşı itirazda bulunabilme, davaya ilişkin beyanda bulunmalarını sağlar.
Burada üzerinde durulması gereken bir diğer husus ise, yargılama makamlarının işlemlerinin çelişkili bulunmaması gerekmektedir. Yani mahkemece, adaletin görünür kılınmasını sağlayacak usul ve esaslara uyulurken, taraflarda farklı anlamlandırılabilecek işlemlerden kaçınılması gerekmektedir.
Somut olayda davalı tarafça muhabere yoluyla gönderilen cevap dilekçesi ve eklerinin 2014/174 Esas sayılı dava dosyasına konulduğunun hüküm tarihinden sonra öğrenilmesi nedeniyle 30.06.2014 tarihinde Mahkemece tutanak tutularak davalı delillerinin değerlendirilemediği belirtilmiştir. Mahkemece davalı cevap ve delilleri incelenmeksizin davacı tarafın iddia ve beyanları esas alınarak davanın kabulü yönünde hüküm kurulmuş olması nedeniyle silahların eşitliği ve hukuki dinlenilme hakkı ihlal edilmiştir. Bu nedenle davalı temyizi yerindedir.
Mahkemece yapılacak iş, davalı tarafın cevap dilekçesi dikkate alınarak ve delilleri de toplanarak tüm taraf delilleri birlikte değerlendirilmek suretiyle bir karar vermektir.
Kabule göre, davacı vekille temsil edilmemiş olduğu halde davacı yararına avukatlık ücretine hükmedilmiş olması da hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 12.02.2015 gününde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.