Danıştay 8. Daire 2017/1135 Esas 2021/6158 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/1135
Karar No : 2021/6158

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacılar) : 1- ......
4- ...
Vekili : Av. ...

Karşı Taraf (Davalı) : ...Kaymakamlığı / ...

İstemin Özeti : .... İdare Mahkemesinin ...tarih ve E:..., K:...sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi : ...
Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava; Muğla ili, Menteşe ilçesi, ...Mahallesi'nde ikamet eden davacılar tarafından, mahalle muhtarı ...'in görevine son verilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddedilmesine ilişkin ...tarih ve ...sayılı Menteşe Kaymakamlığı işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, Menteşe Kaymakamlığı tarafından yapılan inceleme neticesinde hazırlanan rapor ile eklerinde bulunan bilgi ve belgelere göre, davacılar tarafından ileri sürülen iddiaların yersiz olduğu, ...'in almış olduğu adli cezaların beş yıllık zamanaşımına uğradığından adli sicil kaydından silindiği, muhtarlık görevine engel teşkil edecek herhangi bir adli sicil kaydının bulunmadığı, kamu kullanımına verilen aletin tüm mahalle halkının kullanımına verildiği, toplanan su paralarının su deposunun elektrik sarfiyatı için ...'e ödendiği, muhtar ...'in mahallede oturmayan kişilerin ikametinin silinmesi için Menteşe İlçe Jandarma Komutanlığı'na gerekli incelemenin yapılması için başvurduğu ve bazı şahısların ikametini değiştirdiğinin tespit edildiği ve davacının görevine son verilecek bir durumun mevcut olmadığı anlaşıldığından, davacıların ...'in muhtarlık görevine son verilmeine ilişkin yapmış oldukları başvurunun reddine yönelik tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararının, muhtarlık seçimi sonrasına dair iddialara ilişkin kısmı yönünden;
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 1. fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
İdare Mahkemesince verilen karar ve dayandığı gerekçe usul ve kanuna uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, temyize konu kararın bu kısmının onanması gerekmektedir.
Mahkeme kararının, muhtarlık seçimi öncesine dair iddialara ilişkin kısmı yönünden;
T.C. Anayasasının ''seçimlerin genel yönetimi ve denetimi'' başlıklı 79. maddesinde, ''Seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzlukları şikayet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama ve TBMM üyelerinin seçim tutanaklarını ve Cumhurbaşkanlığı seçim tutanaklarını kabul etme görevi Yüksek Seçim Kurulunundur. Yüksek Seçim Kurulunun kararları aleyhine başka bir mercie başvurulamaz.'' hükmü yer almaktadır.
2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'un ''seçimin veya tutanağın iptali'' başlıklı 25. maddesinin son fıkrasında, ''İl seçim kurullarının kararlarına karşı 26 Nisan 1961 tarihli ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 130 uncu maddesinde tespit edilmiş süreler içinde, Yüksek Seçim Kuruluna itiraz edilebilir.'' hükmüne, muhtar ve ihtiyar meclisi ile ihtiyar heyet üyeliği seçimlerini düzenleyen 31. maddesinin 2. fıkrasında, "En az altı aydan beri o mahalle veya köyde oturmak şartıyla onsekiz yaşını dolduran her Türk vatandaşı, bu Kanunda ve bu Kanunun atıf yaptığı diğer kanunlarda öngörülen hükümlerce seçilmeye mani hali olmamak kaydıyla, muhtar, ihtiyar meclisi ve ihtiyar heyeti üyesi seçilebilir. Bunlar için ilkokul mezuniyeti şartı aranmaz; okur-yazar olmak yeterlidir." hükmüne; "Diğer İşlemler" başlıklı 34. maddesinde ise, muhtar seçimlerinde diğer işlemlerin bu Kanun ve bu Kanunun atıf yaptığı diğer Kanunlarda yazılı usul ve esaslara göre yürütüleceği düzenlemesine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; Muğla ili, Menteşe ilçesi, ... Mahallesi'nde ikamet eden davacılar tarafından, mahalle muhtarı ...'in görevine son verilmesi istemiyle 23.02.2015 tarihinde Menteşe Kaymakamlığı'na şikayet dilekçesi verildiği, dilekçede belirtilen konular hakkında inceleme yapmak üzere Menteşe Kaymakamlığınca görevlendirilen yazı işleri müdürü ...tarafından yapılan inceleme neticesinde hazırlanan ...tarih ve ...sayılı inceleme raporuna istinaden, kaymakam tarafından tesis edilen dava konusu işlemle başvurunun reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu uyuşmazlığın çözümü için, seçilme yeterliliğini taşımadığı ileri sürülen muhtarın seçimine ilişkin itirazların hangi mercii tarafından değerlendirileceğinin ortaya konulması gerekmektedir.
T.C. Anayasasının 79. maddesi uyarınca seçimden sonra dahi seçim konularıyla ilgili itiraz ve şikayetleri inceleme ve kesin karara bağlama konusunda Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) görevli olduğu; 2972 sayılı Kanunun 34. maddesindeki yollama nedeniyle 25. maddesinde yer alan ve seçimlere itiraza ilişkin İl Seçim Kurulu kararına karşı YSK'ya şikayetin mümkün olduğu hüküm altına alınmış olduğuna göre; seçilme yeterliliğine, dolayısıyla da seçimlere ilişkin olduğu açık olan dava konusu işleme esas başvurunun değerlendirilmesi görevinin de Yüksek Seçim Kurulu'na ait olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, seçimlere ilişkin hususlardan olduğunda duraksama bulunmayan seçilme yeterliliğinin bulunmaması nedeniyle muhtarlık görevinin, dolayısıyla da seçimin iptaline ilişkin istemin değerlendirilmesinde, Menteşe Kaymakamlığı'nın bir yetki ve görevinin bulunmadığı; bu hususlara ilişkin itiraz ve şikayetleri kesin olarak karara bağlama yetkisinin Yüksek Seçim Kurulu'na ait olduğu anlaşıldığından, davaya konu edilen işlemin idari yargı yerlerince incelenmesine olanak bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddiyle .... İdare Mahkemesinin temyize konu kararının, muhtarlık seçimi sonrasına dair iddialara ilişkin kısmının onanmasına, muhtarlık seçimi öncesine dair iddialara ilişkin kısmının yukarıda belirtilen gerekçeyle onanmasına, temyiz giderlerinin istemde bulunanlar üzerinde bırakılmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 09/12/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.