Danıştay 3. Daire 2018/4008 Esas 2021/5956 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/4008
Karar No : 2021/5956


TEMYİZ EDENLER : 1- (DAVALI) … Vergi Dairesi Müdürlüğü …
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVACI) …
VEKİLİ : Av.…
İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, tasfiye edilerek tüzel kişiliği sona eren … Çelik Hasır ve Endüstri Mamülleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'nin alımlarının bir kısmını sahte faturalarla belgelendirdiğinden bahisle sözü edilen faturalara konu indirimlerin reddi suretiyle yeniden oluşturulan beyan tablosu uyarınca, kanuni temsilci sıfatıyla 2010 yılının Şubat ila Aralık dönemleri için re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davacının faturalarını kayıtlarına aldığı … Demir Çelik Nakliyat İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Metal Makine İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Grup Demir Çelik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Mermer İnşaat Petrol Nakliye İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi, … Grup Metal Hırdavat İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi, … İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Metal Kimya İnşaat Ağaç Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile … hakkındaki vergi tekniği raporlarında yer alan tespitlerin, düzenledikleri faturaların gerçek bir emtia teslimi ve hizmet ifasına dayanmadığını gösterdiği, … Haddecilik Demir Çelik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkındaki saptamaların ise düzenlediği faturaların sahte olduğunu kanıtlayıcı mahiyette olmadığı gerekçesiyle tarhiyat azaltılmıştır.

TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davalı idare tarafından, davacının kanuni temsilciliğini yaptığı Münfesih … Çelik Hasır ve Endüstri Mamülleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'nin, sahte fatura kullandığı hususu vergi inceleme raporu ve vergi tekniği raporları ile saptandığından adına yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.
Davacı tarafından, herhangi bir inceleme gerçekleştirilmeksizin sahte fatura düzenlediği iddia edilen firmalar hakkında tanzim edilen vergi tekniği raporlarına atıfla düzenlenen vergi inceleme raporunun hukuka aykırı düştüğü, tarh zamanaşımı süresinin dolmasına çok az bir süre kala yapılan incelemenin sağlıklı olmayacağı, mal ve hizmet alımlarının gerçek olduğu, tarhiyatın eksik incelemeye dayandığı ileri sürülerek kararın aleyhe olan hüküm fıkrasının bozulması istenilmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMALARI :
Davacı tarafından, davaya konu faturalar içeriği emtianın işletmede kullanılıp kullanılmadığı, faaliyet konusu ile ilgili olup olmadığı yönünde herhangi bir tespit bulunmadığı gibi fatura bedellerinin banka kanalıyla ödendiği hususu da göz ardı edilerek yapılan incelemenin eksik ve hatalı olduğu belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Davalı idare tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … 'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz istemlerinin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının kanuni temsilciliğini yaptığı Münfesih … Çelik Hasır ve Endüstri Mamülleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'nin faturalarını kayıtlarına yansıttığı … Haddecilik Demir Çelik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkında tanzim edilen vergi tekniği raporunda; demir dökümü ve dökme demir ürünleri dökümü, dökme demirden tüp ve borular ile bağlantı parçalarının imalatı işi yapmak amacıyla 16/06/2010 tarihinde tesis ettirilen mükellefiyetin 31/12/2011 tarihinde re'sen terkin edildiği, defter ve belgelerin istenmesine ilişkin yazının tebliğ edilememesi nedeniyle incelemenin tarh dosyasında bulunan bilgi ve belgeler ile Gelir idaresi Başkanlığı Yönetim Bilgi Sistemleri üzerinden yapılan araştırmalara göre gerçekleştirildiği, işe başlamasına yönelik 17/06/2010 tarihinde iş yerinde yapılan yoklamada, hurda demir ve hadde bozuğu ile inşaat demiri üretimine yönelik faaliyet gösterecek ve sözleşme aşamasında olan fabrikanın Mersin ili Tarsus ilçesinde bulunduğu, bir kısım büro mobilyalarının yer aldığı, 29/09/2011 tarihli yoklamada, faaliyetine devam ettiği, faaliyet konusunun inşaat demirinin üretimi ve satışı olduğunun beyan edildiği, 11/05/2012 ve 02/06/2012 tarihlerinde gerçekleştirilen yoklamalarda iş yeri adresinde bulunmadığı, adresin yaklaşık iki ay öncesinden terk edildiği, 14/06/2013 tarihinde yapılan yoklamada iş yerinin kapalı olduğu, adreste başka bir mükellefe ait tabelanın bulunduğu, 2010 ve 2011 yıllarına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesini vermediği, 2010 yılının Haziran ila Eylül dönemlerinde matrahsız olarak katma değer vergisi beyannamesi verdiği, aynı yılın Ekim ila Aralık dönemlerinde toplam 10.3 milyon TL , 2011 yılının Ocak ila Aralık dönemlerinde ise toplam 75.8 milyon TL tutarında katma değer vergisi matrahı beyanına karşılık 37 bin TL tutarında ödenecek katma değer vergisi beyan edildiği ve çıkan verginin ödenmediği, 2010 yılının Ekim ila Aralık dönemlerinde üç ila beş, 2011 yılının Ocak ila Aralık dönemlerinde altı ila on iki kişinin çalıştırıldığına ilişkin muhtasar beyannamesi verildiği, ödenmesi gereken toplam vergi aslı borcunun 112 bin TL olduğu, mükellefin 2010 ve 2011 yıllarında Ba fomlarında alış yaptığını bildirdiği firmalardan 2010 yılı için altı firmadan beşi, 2011 yılı için ise iki firmanın ikisininde hakkında sahte belge düzenlediklerine ilişkin vergi tekniği raporlarının tanzim edildiği, bu alışların toplam alışların içindeki payın 2010 ylı için %93,3, 2011 yılı için ise %100'üne tekabül ettiği, kurulduğu tarihten itibaren düzenlediği tüm faturaların sahte olduğu şeklinde tespitlere yer verilmiştir.
Sözü edilen vergi tekniği raporu ile … Demir Çelik Nakliyat İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Metal Makine İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Demir Çelik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Stone Mermer İnşaat Petrol Nakliye İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi, … Metal Hırdavat İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi, … İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Metal Kimya İnşaat Ağaç Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile … hakkında tanzim edilen vergi tekniği raporlarına atıf yapılmak suretiyle düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak davacı adına kanuni temsilci sıfatıyla dava konusu tarhiyatın yapıldığı anlaşılmıştır.
Öte yandan, 26/09/2013 tarihinde tasfiyesi sonuçlanarak tüzel kişiliği son bulan … Çelik Hasır ve Endüstri Mamülleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'ne 30/07/2009 tarih ve 7365 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilen yönetim kurulu kararı ile davacının yönetim kurulu üyesi olarak atandığı ancak temsil yetkisinin yönetim kurulu başkanı Hakan Dost adlı kişiye verildiği, 01/11/2010 tarih ve 7680 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilen karar ile yönetim kurulu yapısının tamamen değiştiği ve içerisinde davacının bulunmadığı, 26/11/2010 tarih ve 7695 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilen 09/11/2010 tarihli yönetim kurulu kararı ile de davacının yönetim kurulu başkanlığına seçildiği ve temsil yetkisinin kendisine verildiği görülmüştür.
İLGİLİ MEVZUAT:
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3. maddesinin (b) bendinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 1. maddesinde, ticari faaliyet çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi tutulduğu, 20. maddesinde teslim ve hizmet işlemlerinin karşılığını teşkil eden bedelin katma değer vergisi matrahını oluşturduğu, 29. maddesinde, mükelleflerin, vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak, düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri, 34. maddesinin 1. bendinde ise yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri vesikalar üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği kurala bağlanmıştır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun "Tasfiye" başlıklı 17. maddesinde tasfiyeye giren şirketler için tasfiye dönemleri, tasfiye beyannamelerinin verilmesi, tasfiye kararının tespiti ve tasfiye memurlarının sorumluluğu ile ilgili düzenlemelere yer verilmiş, maddeye 5904 sayılı Kanun'un 6. maddesiyle eklenen ve 03/07/2009 tarihinde yürürlüğe giren 9. fıkrayla, tasfiye edilerek tüzel kişiliği ticaret sicilinden silinmiş olan mükelleflerin tasfiye öncesi ve tasfiye dönemlerine ilişkin olarak salınacak her türlü vergi tarhiyatı ve kesilecek cezaların, müteselsilen sorumlu olmak üzere; tasfiye öncesi dönemler için kanuni temsilcilerden, tasfiye dönemi için ise tasfiye memurlarından herhangi biri adına yapılacağı kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacı tarafından temyiz istemine konu edilen Vergi Mahkemesi kararının; tarhiyatın, … Demir Çelik Nakliyat İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Metal Makine İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Demir Çelik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Stone Mermer İnşaat Petrol Nakliye İç ve Dış Ticaret Limited Şirketi, … Metal Hırdavat İnşaat Sanayi Ticaret Limited Şirketi, … İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, … Metal Kimya İnşaat Ağaç Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve … 'dan alınan faturaların sahte olduğu yargısı ve bu yargıya dayanılarak yapılan dava konusu tarhiyatın bu faturalardan kaynaklanan kısmının 26/11/2010 tarihinden sonrasına isabet eden bölümü yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrası aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle Dairemizce de uygun bulunmuştur.
Yükümlülerin 3065 sayılı Yasa'nın 29. maddesinde öngörülen vergi indirimi için vergisi indirim konusu yapılabilecek işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikaların gerçeği yansıtması ve kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla düzenlenen fatura ve benzeri belgeler üzerinde gösterilen katma değer vergisinin gerçekten ödenmiş olması gerekmektedir. Gerçekleşmemiş teslim ve hizmetler dolayısıyla katma değer vergisi ödenmesi ve bunun sonucu olarak da bir vergi indirimi sözkonusu olamayacağından, vergi indirimine dayanak teşkil eden faturaların gerçeği yansıtıp yansıtmadığının ortaya konulması icap eder.
… Haddecilik Demir Çelik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi hakkındaki yukarıda belirtilen tespit ve değerlendirmelerden, düzenlediği faturaların gerçek bir emtia teslimi ve hizmet ifasına dayandığı sonucuna varılamayacağından, aksi yöndeki gerekçeyle tarhiyatın bu firmadan temin edilen faturalardan kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrası hukuka uygun düşmemiştir.
Öte yandan, 26/09/2013 tarihinde tasfiyesi sonuçlanarak tüzel kişiliği son bulan … Çelik Hasır ve Endüstri Mamülleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'nin tasfiye öncesi dönemler için adına salınacak vergi tarhiyatının, 5520 sayılı Kanun'un 17. maddesinin 9. fıkrası gereğince, tasfiye öncesi dönemlerdeki kanuni temsilciler adına yapılacağı dolayısıyla davacının sözü edilen şirketi temsil yetkisinin 26/11/2010 tarihinde ilan edildiği göz önüne alındığında bu tarihten öncesi için davacı adına tarhiyat yapılamayacağından, tarhiyatın, 26/11/2010 tarihinden önceki tarihlere isabet eden kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasınında bozulması gerekmiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacı temyiz isteminin kısmen kabulüne,
2. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının; tarhiyatın, 26/11/2010 tarihinden öncesine isabet eden kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
3. Davacı temyiz isteminin kısmen reddine,
4.Kararın; tarhiyatın, 26/11/2010 tarihinden sonrasına isabet eden kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasının ONANMASINA,
5. Davalı idare temyiz isteminin kabulüne,
6. Kararın; tarhiyatın, … Haddecilik Demir Çelik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'nden alınan faturalardan kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasının BOZULMASINA,
7.Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanunu'na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca nispi harç alınmasına,
8.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
9.492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine,
10. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 09/12/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


(X)-KARŞI OY:


Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında davalı idarenin temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar vergi mahkemesi kararının; tarhiyatın, … Haddecilik Demir Çelik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinden temin edilen faturalardan kaynaklanan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasının da bozulmasını gerektirecek durumda bulunmadığından, karara sözü edilen hüküm fıkrası yönünden katılmıyorum.


(XX)-KARŞI OY:

Türk Ticaret Kanununun Anonim Şirketlerle ilgili bölümünde, anonim şirketlerin yönetim kurulu tarafından yönetileceği ve temsil olunacağı, yönetim kurulunun üyeleri arasından bir başkan ve bulunmadığı zamanlarda ona vekalet etmek üzere en az bir başkan vekili seçeceği, yönetim kurulunun düzenleyeceği bir iç yönergeyle yönetimi kısmen veya tamamen bir veya bir kaç yönetim kurulu üyesine veya üçüncü bir kişiye devretmeye yetkili kılınabileceği esası benimsenmiş, bu iç yönergenin şirketin yönetimini düzenleyeceği açıklamasına yer verilmiştir.
Bu düzenlemeye göre, anonim şirketlerin yönetilmesinde ve dışa karşı temsilinde kanuni organının yönetim kurulu olduğu açıktır. Anonim şirket yönetim kurulu üyeleri arasında yapılabilen görevlendirmeler ve paylaşım sadece şirketin yönetim işlerini kapsamakta olup, şirketi temsil yetkisi bir bütün olarak yönetim kuruluna ait bulunmaktadır. En yetkili organ olan genel kurulca seçim yoluyla görevlendirilen bu kurulun üyeleri, şirketin yönetilmesinden müteselsilen sorumludur. Zira, birden çok üyeden oluşan bu kurulun yönetim işlerini daha kolay yürütmesi amacıyla şirkete müdür atanması ya da kurul üyelerinden birine yahut bir kaçına belli işlemler için yetki tanınması yönetim kurulu üyelerinin şirket sözleşmesi ve yasadan doğan sorumluluğunu değiştirmeyeceği gibi kaldırdığından da söz edilemez. Bu gibi durumlarda müdür ve yetki tanınan üyeler yönetim kurulunun temsilcisi olduğundan aralarındaki ilişki yönünden temsil hükümleri geçerli olur. Kuşkusuz müdürün sorumluluğuna ilişkin özel kurallar saklıdır.
Diğer bir ifadeyle, anonim şirket yönetim kurulu üyelerinin kendi aralarında yapacakları görev dağılımı bir iç işlem niteliğinde olup üçüncü kişiler açısından bağlayıcı bir yönü bulunmamasının sonucu olarak yönetim kurulu içinde yapılan görev dağılımı uyarınca bazı üyelere şirketi, idari makamlar önünde temsil yetkisi verilmiş olması, temsil yetkisi verilmemiş olan yönetim kurulu üyelerinin belirtilen sorumluluğunun ortadan kalktığı sonucunu doğurmayacağı açıktır.
Dava dosyasının incelenmesinden, davacının 26/09/2013 tarihinde tasfiyesi sonuçlanarak tüzel kişiliği son bulan … Çelik Hasır ve Endüstri Mamülleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'ne 30/07/2009 tarih ve 7365 sayılı Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilen yönetim kurulu kararı ile yönetim kurulu üyesi olarak atandığı, 01/11/2010 tarih ve 7680 sayılı Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilen karar ile yönetim kurulu yapısının tamamen değiştiği ve içerisinde her ne kadar davacının bulunmasa da 26/11/2010 tarih ve 7695 sayılı Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilen 09/11/2010 tarihli yönetim kurulu kararı ile de yönetim kurulu üyeliğine tekrardan atandığı ve başkan seçildiği görülmüştür.
Bu durumda, davacının sözü edilen şirketin yönetim kurulunda sadece 01/11/2010-26/11/2010 tarihleri arasında kısa bir süreliğine olmaması sorumluluğunu değiştirmeyeceğinden, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun "Tasfiye" başlıklı 17. maddesi uyarınca adına tarhiyat yapılabileceği dolayısıyla, tarhiyatın, 26/11/2010 tarihinden önceki tarihlere isabet eden kısmının da hukuka uygun olduğundan Daire kararına bu kısım yönünden katılmıyorum.