Danıştay 6. Daire 2021/9546 Esas 2021/13692 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/9546
Karar No : 2021/13692


KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE
BULUNAN (DAVALI) : ... Belediye Başkanlığı - ...
VEKİLİ : Av. ...

KARŞI TARAF (DAVACILAR) : ... ve ...'e vekaleten ...
VEKİLLERİ : Av. ...

İSTEMİN KONUSU : .... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının onanmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 31/05/2021 tarih ve E:2019/18762, K:2021/7449 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara İli, Çankaya İlçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binanın ... numaralı bağımsız bölümünde ruhsat ve eki projesine aykırı imalat yapıldığından bahisle, söz konusu imalatın 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca yıkımına, yıkım masraflarının malikten tahsil edilmesine, yıkım tarihinden bir gün önce taşınmazın elektrik ve suyunun kestirilmesi için ilgili kurumlara yazı yazılmasına ilişkin 04/04/2013 günlü, 2554.13 sayılı, aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca davacılara para cezası verilmesine ilişkin ... günlü, ... sayılı Çankaya Belediye Encümeni kararlarının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Ondördüncü Dairesinin 24/05/2017 tarih ve E:2014/9927, K:2017/3484 sayılı kararıyla ... günlü, ... sayılı kararın onanması, para cezasına ilişkin ... günlü, ... sayılı kararın ise bozulması üzerine bozma kararına uyularak, dava konusu para cezasının 2.946,46 TL'lik kısmının iptali, 3.437,54 TL'lik kısmı yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.

Daire kararının özeti: Davalının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, temyize konu karar hukuk ve usule uygun bulunmuş ve kararın onanmasına karar verilmiştir.

KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davalı tarafından, temyiz aşamasında ileri sürdüğü iddiaların değerlendirilmediği, Mahkeme Kararın iptale ilişkin kısımlarına ilişkin olarak re'sen tespit edilecek nedenlerle, Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ... 'NUN DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kısmen kabulü ile Mahkeme kararının bu kısma ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Altıncı Dairesinin 31/05/2021 tarih ve E:2019/18762, K:2021/7449 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Ankara İli, Çankaya İlçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binanın ... numaralı bağımsız bölümünde ruhsat ve eki projesine aykırı imalat yapıldığından bahisle, söz konusu imalatın 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca yıkımına ilişkin 04/04/2013 günlü, 2554.13 sayılı, aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca davacılara para cezası verilmesine ilişkin ... günlü, ... sayılı Çankaya Belediye Encümeni kararlarının iptali istenilmektedir.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinin 2. fıkrasında; ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere, maddede belirtilen şekilde hesaplanan idari para cezalarının uygulanacağı düzenlenmiş; (a) bendinde yapı sınıfı ve grubu dikkate alınmak suretiyle maddede belirtilen miktar ile yapının alanının çarpılması sonucu temel ceza miktarının hesaplanacağı ve bu miktar üzerinden (c) bendinin alt bentlerinde belirtilen artırım sebepleri için gösterilen oranlar uyarınca bulunan miktarların eklenmesi sonrasında toplam ceza miktarının bulunacağı belirtilmiş olup söz konusu (c) bendinin 8. alt bendinde, aykırılığa konu yapı ruhsatsız ise cezanın %180 oranında, 10. alt bendinde, yapı kullanma izin belgesi alınmış olmakla birlikte, ruhsat alınmaksızın yeni inşaî faaliyete konu ise cezanın % 100'ü oranında artırılacağı hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davalı idarenin kararın düzeltilmesi isteminin 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezasına aynı fıkranın (c) bendinin 13. alt bendi uyarınca artırım uygulanmasına ilişkin kararın düzeltilmesi istemi yönünden;
Danıştay Dava Daireleri ile İdari veya Vergi Dava Daireleri Kurullarının temyiz üzerine verilen kararları hakkında ancak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesinde yazılı nedenlerle kararın düzeltilmesi istenebilir. Kararın, anılan kısmına ilişkin olarak kararın düzeltilmesi dilekçesinde öne sürülen hususlar ise adı geçen yasa maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymamaktadır.
Kararın; para cezasının 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin 2. fıkrasının (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezasının, aynı fıkranın (c) bendinin 10. alt bendi uyarınca artırılmasına ilişkin kısmına gelince;
Yukarıda yer verilen hükümlerin değerlendirilmesinden; ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak yapılan yapılar nedeniyle verilecek para cezası miktarının belirlenmesinde dikkate alınacak temel ölçütün; yapı sınıfı ve grubu ile ruhsatsız veya ruhsata aykırı imalat alanının varsa aykırılıktan etkilenen alanın katılması suretiyle
bulunacak alan olduğu, temel ceza miktarı belirlendikten sonra maddede öngörülen
artırım sebeplerinin varlığı halinde artırım sebeplerinin ayrı ayrı hesaplanacağı, bu sebeple;
para cezası miktarının maddede öngörüldüğü şekilde belirlenebilmesi için öncelikle; ruhsatsız veya ruhsata aykırı yapı yapıldığının bir tutanakla tespitinin gerektiği, bu tutanakta;
ruhsata aykırı ya da aykırılıktan etkilenen alanın yüzölçümü, inşaatın tamamlanıp tamamlanmadığı, kullanılıp kullanılmadığı gibi niteliği gereği yerinde tespiti gerektiren hususların açık bir şekilde belirtilmesinin gerektiği, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı imalatın hangi yapı grubu ve sınıfına girdiğinin tespit edilmek suretiyle maddede belirtilen miktar ile yapının alanının çarpılması sonucu temel ceza miktarının hesaplanacağı ve bu miktar üzerinden (c) bendinin alt bentlerindeki artırım sebepleri için gösterilen oranlar uyarınca bulunan miktarların eklenmesi sonrasında toplam ceza miktarının bulunacağı anlaşılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden; Ankara İli, Çankaya İlçesi, ... Mahallesi, ... ada, ... parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan binanın 4. katında yer alan 15 numaralı bağımsız bölümünde ruhsat ve eki projesine aykırı olarak çatı arasındaki 93,86 m² alanındaki terasın 3,00 m yüksekliğinde cam+demir konstrüksiyon ve çatı malzemesi kapatılarak daire kullanımına katıldığının, imalatın bitmiş ve yapının iskan edilir vaziyette olduğunun 05/02/2013 tarihli zabıtname ile tespiti üzerine söz konusu imalatın 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca yıkımına ilişkin 04/04/2013 günlü, 2554.13 sayılı, aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca davacılara para cezası verilmesine ilişkin ... günlü, ... sayılı Çankaya Belediye Encümeni kararlarının tesis edildiği, buna göre para cezası hesabında etkilenen alanın 93,86 m² olarak alındığı, yapı sınıfı/ grubunun 3/B olarak belirlendiği, ayrıca anılan maddenin 2. fıkrasının (c) bendinin 5, 10, 12 ve 13. alt bentleri uygulanmak suretiyle hesaplanan 3.928,62-TL toplam para cezasının davacılara verildiği anlaşılmaktadır.
İdare Mahkemesi kararında her ne kadar c/10 alt bendine ilişkin ceza artırım nedeni yönünden "imara aykırı yapının yapıldığı bağımsız bölümün ruhsatının olduğu, yalnızca imara aykırı olarak eklenen kısımların ruhsatsız olduğu görüldüğünden, yapı tümden ruhsatsızmış gibi değerlendirilerek cezanın %100 oranında artırılmasına ilişkin 10 numaralı ceza artırım nedeninde hukuka uyarlık görülmediği" gerekçesiyle bu artırım nedenine ilişkin 2.455,38 TL'lik kısmın iptaline karar verilmiş ise de; iptal kararına dayanak yapılan gerekçenin c/8 alt bendine ilişkin olduğu, öte yandan yapı kullanma izin belgesi bulunan yapıya ilave olarak yapılan anılan yapı için öngörülen c/10 alt bendine ilişkin artırımın ise olayda uygulanabileceği anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararının bu kısmında hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kısmen kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle kısmen iptaline, kısmen reddine ilişkin, ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyiz edilen 3194 sayılı Kanunun 42. maddesinin c/10 alt bendi uyarınca temel para cezasına artırım uygulanmasına ilişkin kısmının BOZULMASINA, aynı maddenin c/13 alt bendi uyarınca artırım uygulanmasına ilişkin kısmının düzeltilmesi isteminin ise reddine,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 09/12/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.