Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2022/2758 Esas 2022/6208 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesi kararı taraflarca temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.


Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmiş ise de 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davacının davalı şirkete ait İran’daki toplu konut inşaatında 06.10.2010-22.06.2014 tarihleri arasında mikser operatörü olarak 2.750,00 TL net ücretle haftanın her günü sabah 07:00’dan akşam 21:00’e kadar çalıştığını, dinî bayramların ilk günü dışında ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını, bu çalışmalarına rağmen fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının hiç ödenmediğini, işveren tarafından 3 öğün yemek ve kalacak yer temin edildiğini, iş sözleşmesinin müvekkili tarafından fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin ödenmemesi üzerine haklı nedenle feshedildiğini, kıdem tazminatına ilişkin davanın kısmi dava, diğer alacaklarının belirsiz alacak davası olduğunu beyanla kıdem tazminatı ile fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili dava dilekçesinde; dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının çalıştığını beyan ettiği işin İran kanunlarına göre kurulmuş ... unvanlı şirket tarafından yürütüldüğünü, davacının işvereni olan dava dışı Şirketin müvekkili Şirketten tamamen farklı ve ayrı bir tüzel kişiliği bulunduğunu, bu nedenle davanın müvekkili Şirkete yöneltilmesinin hatalı olduğunu, somut olayda Türk hukukunun değil İran hukukunun uygulanması gerektiğini beyanla davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 11.10.2017 tarihli ve 2016/398 Esas, 2017/617 Karar sayılı kararıyla; kıdem tazminatı, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti ile fazla mesai alacaklarının kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde, dava dışı Şirket tarafından yaptırılan iş nedeniyle istenilen işçi alacaklarında müvekkili Şirkete karşı yönlendirilecek herhangi bir husumetin varlığından bahsetmenin mümkün olmadığını, davacının çalışma şartlarını bilemeyecek durumda olan tanık anlatımları baz alınarak hazırlanan bilirkişi raporunun hükme esas alınarak karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, mevsimsel koşullar dikkate alınmadan davacı tarafın belirttiği üzere kabul edilen çalışma sürelerinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacının müvekkili Şirket uhdesinde herhangi bir hak ve alacağı bulunmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 23.01.2018 tarihli ve 2018 /117 Esas, 2018/67 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararı yerinde görülerek davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 22.12.2020 tarihli ve 2020/4042 Esas, 2020/19486 Karar sayılı ilâmı ile özetle davacının günlük fazla çalışmasının 3,5 saat olarak ispatlandığı, buna göre davacının haftanın 7 günü 24,5 saat fazla çalıştığı, ayrıca davacının Türkiye’ye gönderildiği ve hafta tatilini kullandığı hafta ise haftalık 21 saat fazla çalışma yaptığının ispatlandığı gerekçesiyle karar bozularak dosya kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmına uyularak alınan 21.08.2021 tarihli bilirkişi raporundaki hesaplamaların bozma ilâmında açıklanan ilkelere uygun olduğu gerekçesi ile söz konusu bilirkişi raporunda hesaplanan fazla çalışma alacağı hüküm altına alınmış, bozma konusu olmayan diğer hususlarda ise bozma öncesinde olduğu gibi hüküm kurulmuştur

VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde; dava konusu fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarına uygun indirim uygulanarak karar verildiğini, söz konusu alacakların uygun indirim dışında kalan kısmının kabul edildiğini, uygun indirim nedeniyle reddedilen kısım için vekâlet ücretine hükmedilemeyeceğinin içtihatlarla sabit olduğunu beyanla kararın bu yönden düzeltilerek onanması istemi ile temyiz başvurusunda bulunmuştur.

2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde; dava dışı Şirket tarafından yaptırılan iş nedeniyle istenilen işçi alacaklarında müvekkili Şirkete karşı yönlendirilecek herhangi bir husumetin varlığından bahsetmenin mümkün olmadığını, davacının çalışma süresi boyunca her gün fazla çalışma yapmış olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, uygun indirimin %40 olması gerektiğini, davacının çalışma şartlarını bilemeyecek durumda olan tanık anlatımları baz alınarak karar verilmesinin hatalı olduğunu, mevsimsel koşul farklılıkların hafta tatili ve fazla çalışma hesaplamasında dikkate alınmamasının hatalı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz başvurusunda bulunmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriği, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı işçinin fazla çalışma miktarının doğru belirlenip belirlenmediği ile davacı aleyhine hükmedilen vekâlet ücretine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 13 üncü maddesinin ilgili bölümü şöyledir :
"(1) Bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, davanın görüldüğü mahkeme için bu Tarifenin ikinci kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla (7 nci maddenin ikinci fıkrası, 10 uncu maddenin üçüncü fıkrası ile 12 nci maddenin birinci fıkrası, 16 ncı maddenin ikinci fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla) bu Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir.
(2) Ancak, hükmedilen ücret kabul veya reddedilen miktarı geçemez. ..."

2. Dairemiz uygulamasında, fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarından yapılan uygun bir indirim ile ilgili olarak Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nde bir kurala yer verilmediğinden ve ayrıca işçinin davasını açtığı veya ıslah yoluyla dava konusunu arttırdığı aşamada mahkemece ne miktarda indirim yapılacağı bilinemediğinden, fazla çalışma, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarından yapılan indirimlerden dolayı reddine karar verilen miktar bakımından kendisini vekille temsil ettirmiş olan davalı yararına vekâlet ücretine hükmedilemeyeceği kabul edilmiştir.

3. Değerlendirme
Somut olayda, davacı işçinin dava ve ıslah dilekçleriyle talep ettiği dava konusu işçilik alacaklarının kısmen kabulüne karar verilmiştir. Reddedilen alacaklar yönünden davalı lehine vekâlet ücretine karar verilmesinde isabetsizlik yok ise de davacının uygun indirim dışında toplam 2.447,01 TL alacağının reddedildiği anlaşılmış olup karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne göre hükmedilen vekâlet ücreti kabul veya reddedilen miktarı geçemeyeceğinden davalı lehine 2.447,01 TL vekâlet ücreti takdir edilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmiş olması bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Uyulan bozma kararı gereğince tesis edilmiş İlk Derece Mahkemesi kararında hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik olmamasına, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmamasına göre davalı tarafın yerinde görülmeyen tüm, davacı vekilinin ise diğer temyiz itirazlarının reddine,

2. Davacı tarafın İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasında yer alan “Reddedilen kısım üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifelerine göre takdiren 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,” ibaresinin çıkartılarak yerine “Reddedilen kısım üzerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre belirlenen 2.447,01 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,” ibaresinin yazılması suretiyle hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davacı tarafa iadesine,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalıya yükletilmesine,

17.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.